Vikan - 20.03.1975, Blaðsíða 42

VERÐ Á
PLÖTUM
Eftir nýafstaðna gengisfellingu
og þær hækkanir, sem komu i
kjölfar hennar,- er útlitiö ekki gott
hjá hljómplötukaupendum. Hver
L.P. plata kostar frá 1500 og allt
upp 1 2000 krónur, sem er tvisvar
og þrisvar sinnum dýrara en þær
kosta I Bandarikjunum og i Bret-
landi. L.P. plata kostar i Eng-
landi i kringum 2.60 pund eöa sem
svarar 620 krónum. 1 Banda-
rlkjunum kostar L.P. plata i
kringum 7$ eöa sem svarar 1050
krórium. Astæðan fyrir hinu háa
veröi á hljómplötum hérlendis er
sú, aö þær lenda i 75% tolli. Sami
tollur er lagöur á plötuspilara,
sjónvörp, útvörp, kassettur og
segulbandstæki. Þarna er allt
dregiö undir sama hatt og tollaö
sem lúxusvara. Hljómplötur sem
slikar hafa að geyma menningu
og list, likt og bækur og blöö. Þó
>ru bækur og blöð i 0% tolli. Toll-
ur á hljómplötur er beinn fjár-
öflunartollur, og verður honum
ekki aflétt nema meö gagngerri
endurskoöun á tollskránni og auð-
vitaö þvi aðeins, að til komi tekju-
stofn á mótí. Heildarinnflutning-
ur á hljómplötum með erlendu
efni var á s.l. ári alls 109 milljónir
rúmar. Tolltekjur af þeirri upp-
hæö voru rúmar 82 milljónir
króna. Söluskattstekjur af þess-
um 109 milljónum eru eitthvað i
kringum 50 milljónir, þannig að
tekjur rikisins nema sem svarar
ca. 132milljónum af 109 milljóna
króna innflutningi. Af þessum töl-
um má sjá, aö við þvi má varla
búast aö rikiö aflétti þessum 75%
tolli af hljómplötum i bráö. Það
veröur þó aö segjast aö ósam-
ræmi sé á milli tveggja tegunda
innfluttsefnis, er fjallar um og er
tengt alhliöa menningars.tarf-
semi, ef svo mætti aö oröi kom-
ast. Er þaiiátt við blöð og bækur
annars vegár og hljómplötur hins
vegar.
Til þess að fá fram raunhæfa
lækkun á tolli á hljómplötum,
veröur aö koma tilframleiðsla og
útflutningur á hljómplötum frá
Islandi. Þá myndu koma til
ákvæöi um gagnkvæman inn- og
útflutning, eins og t.d. EFTA
samkomulagiö, og þá kæmi til
lækkun á tolli og væntanlega
niöurfelling. En þaö er hægara
sagt en gert aö hefja framleiðslu
og útflutning á hljómplötum i ein-
hverju magni hérlendis. Þvi eru
allar horfur á þvi, að islendingar
veröi áfram aö greiöa
„menningarneyslu” sina háu
veröi, og mega þaö heita afar-
kostir.
Average White Band er hljóm-
sveit, skipuð hvitum mönn
um eingöngu, sem spila blökku-
manna tónlist eingöngu. Þó nafn-
ið merki „Hvit meðal hljóm-
sveit”, er hljómsveitin langt frá
þvi að vera nokkur meöal
hljómsveit. AWB leikur tónlis.t,
sem hingað til hefur einhverra
hluta vegna aðeins veriö á færi
svarta mannsins að leika. Soul
tónlist, eins og hún gerist best,
hefur aðeins komið frá svörtum
eöa lituöum tónlistarmönnum. En
nú hefur það gerst, að AWB hefur
hlotið mikla viöurkenningu fyrir
tónlist sina, bæöi meðal hvitra og
litaöra manna. Þeir semja sjálfir
ekta soul tónlist, sem á uppruna
sinn i suðurrikjum Bandarikj-
anna. Sjálfir koma. þeir frá Skot-
landi — af öllum löndum. Það
mætti álykta sem svo, að skotar
væru ekki mikið fyrir soul tónlist,
en annað hefur vist komið á dag-
inn. Tamla Motown hljómplötu-
merkið, sem gefur eingöngu út
plötur blakkra tónlistarmanna, er
mjög vinsælt i Skotlandi, en það
skýrir ekki að fullu hæfileika og
þekkingu þeirra i AWB á tónlist
blakka mannsins.
Staðreyndin er sú, aö þeir sex,
sem stofnuðu AWB, eru allir ein-
stakir hæfileikamenn og myndu
vekja athygli, hvar sem væri i
heiminum.Þeir heita Mclntyre,
Roger Ball, Hamish Stuart, Alan
Gorr-ie, Duncan og Mclntosh.
Þeir höföu leikiö með mismun-
andi hljópisveitum i Skotlandi
Mclntosh trommuleikarinn var
um tima meö Brian Auger. En
þeir hittust endanlega allir i
London, þar sem þeir voru allir i
hálfgeröri ævintýraleit, i leit aö
frægö og frama. Þeir höföu leikið
sem aöstoöarhljóöfæraleikarar,
bæöi saman og sem einstakling-
ar. Þaö kom aö þvi, aö þeir
ákváöu aö leika dálitiö saman inn
á segulband, bara svona til aö sjá,
hvemig þaö yröi. Arangurinn
varö vægast sagt mjög góöur
enda sannfæröust þeir um, að
þeim bæri að stofna meö sér eigin
hljómsveit. Það tók nokkurn tima
fyrir þá að fá sig lausa frá fyrri
samningum við ýmis plötufyrir-
taéki, en þegar þvi var lokið
byrjuöu þeir. London og ná^
grenni var þeirra starfsvettvang-
ur til að byrja með, en ekki leið á
löngu, þar til þeir ákváðu að
halda til Bandarikjanna, sem þeir
og gerðu. Fyrsta árið, sem var
1972, var lifið litiö annað en brauð-
strit. Þeir gerðu loksins samning
viö MCA hljómplötufyrirtækið,
sem á árinu 1973 gaf út með þeim
L.P. plötuna Show Your Hand.
Þeir fóru einnig á þvi ári i
minniháttar hljómleikaferðalag
um Bandarikin. Þeir urðu engan
veginn stjörnur það árið, en þeir
vorú ánægðir með að hafa eitt-
hvað að gera.
Snemma á árinu 1974 skiptu
þeir um útgáfufyrirtæki og gerðu
samning við Atlantic. Stuttu
seinna kom á markaöinn L.P.
platan Average White Band. 1
kjölfar útgáfunnar fóru þeir i
langt hljómleikaferðalag um
Bandarikin, og i þetta skipti
vöktu þeir eftirtekt. Gagnrýn-
endur voru jákvæðir, og allt gekk
i haginn. En þann 23. sept s.l.
urðu þeir fyrir miklu áfalli.
Trommuleikarinn Mclntosh lést
af völdum of stórs skammts af
heróini. Hann var þó ekki eitur-
lyfjaneytandi, en „góður
drykkjumaður”, eins og þeir
félagar hans i hljómsveitinni
sögðu, enda er öl- og viskidrykkja
þjóðarhobbý þeirra skota. Fráfall
Mclntosh var þeim mikiö áfall.
Þeir tóku sér tveggja vikna fri,
hver islnulagi, til að jafna sig, en
tóku siöan saman höridum á ný og
tókuupp þráðinn, þar sem frá var
horfið. Lausráðnir trommu-
leikarar voru meö þeim það sem
eftir var hljómleikaferðalagsins.
AWB vinnur mikið á þessa dag-
ana, enda leika þeir þá tegund
tónlistar, sem hvaö vinsælust er
nú. A þessu þriggja ára timabili,
sem liðið er siðan hljómsveitin
kom til Bandarikjanna, hefur
þeim safnast viss aðdáendahóp-
ur, eins og er um ailar hljóm-
sveitir. En hvernig aðdáendahóp
fær hljómsveit, skipuð hvitum
listamönnum, sem leika ekta
soultónlist eða blökkumanna tón-
list. Jú þeir eru bæði svartir og
hvitir. Svartir eru venjulegast
haröir með eigin hljómsveitum og
fylgja þeim i einu og öllu. En
AWB hefur áunnið sér frama og
viröingu á stuttum tima, m.a.
með þvi að leika með frægum
svörtum listamönnum eins og t.d.
Billy Cobham og B.B. King.
Hljómsveitin hefur nú nýlokið
við hljóðritun á nýrri L.P. plötu,
og er hún væntanleg á markað
innan skamms. Þvi var fleygt i
sambandi við plötuna AWB, að
þar væru þeir meira að sýna ein-
staka hæfileika frekar en
heilsteypta hljómsveit. Þeir hafa
tekið þessa gagnrýni til greina
opinberlega og látið hafa eft
ir sér, aö næsta plata, sem þeir
hafa nú lokið við að hljóðrita,
muni sýna hljórrisveitina sem
heild. Þvi er alls góðs að vænta af
AWB, og skal lesendum bent á að
fylgjast með þessari ágætu
hljómsveit, hafi þeir áhuga á
góðri soul tónlist.
EDVARD
SVERRISSON
42 VIKAN 12. TBL.