Vikan - 10.04.1975, Blaðsíða 20

Séra Jón prestur og ekkjan þekktu hvert bein i likinu: — Þetta var Agúst bóndi lifandi kominn

M , || n i
Pv 1Á ft.&fega
Morðmál
Agústar
Jónssonar
Ný skáldsaga eftir Jónas Guðmundsson
Goluþytur breyttur
I storm
1 Reykjavlk brenndi skit og mó
á vetrin. Af skitnum var innyfla-
þefur i logni, en þegar goluþytur
var breyttiir i storm hreinsaðist
loftið og reykirnir ferðuðust burt
og bænir hrakti skáhalt til himna
fyrir rokinu. Menn héldu sig inni
sem mest.
Flest hús voru tjörguð svört.
Um það leyti höfðu karlmenn
hægtum sig á fiskloftum, þar sem
'var saltur kuldi, en konur rifu upp
og vöskuðu sfðbúinn fisk. Það var
litil vinna, þvi engin skip gengu
nema gufuskip úr járni.
Dag eftir dag komu blá él utan
af hafi með útsynningi og spúðu
hagli á húsin og forina.
Fuglar flugu um veinandi.
Einn svoleiðis dag sat bæjar-
fógetinn við bileggjarann i skrif-
stofu sinni og hugsaði sitt ráð.
Hann var mjög ákveðinn I
framgöngu um þetta leyti i
mannshvarfsmálinu.
Þegar dómsmálaskrifstofan
fékk honum persónulega
likprófin, lagði hann frá sér að
mestu innsetningargerðir, fjár-
námsbeiðnir og uppboö. Lika
þinglýsingar og auglýsingar og
fékk fulltrúa sinum og staögengli.
Hann fór að útvega landi sinu
morðingja.
Bæjarfógetinn tók þessa stefnu
tilneyddur af stjórnarráði íslands
og dómsmálaskrifstofu. Hann
svaf illa.
Enginn gat samt séð af rólegu
og virðulegu fasi hans, aö prófin
væru honum þvert um geð. Hann
las nú siðustu bókun hafða eftir
Eliasi, sem „sver og sárt við
leggur, að hann geti ekki frekari
upplýsingu gefið um Ágúst Jóns-
son, bónda eða fé hans og afdrif”.
Af svo mæltu hafði Elias verið
tekinn af vatni og brauði. Honum
hraus hugur.
Eftir likskurðarskýrslunni,
sem var útgefin af landlækni og
manni, sem verið hafði háskóla-
kennari i læknisfræði stóö þetta
meöal annars, auk áöurtalins
áverka á enni, sem talið var að
ekki þyrfti að stafa af
llkamsárás: „Höfuökúpa og
andlit er hreint. Handleggi og
hendur vantar. Margar tennur
vantar, en engar sprungur, eða
brot sjást innan á höfuðskelinni,
né heldur á basis cranii.
Á brjósti og baki og fyrir-
liggjandi útlimum eru engin
beinbrot eða merki um áverka.
Við barkakýli er ekkert aö
athuga.
Af likskurðinum verður ekki
séð, né dæmt um það hvernig
dauöann hefur borðið að höndum,
né heldur ályktað neitt um það,
hvort maðurinn hefur drukknaö,
eða verið dauður, þegar hann
kom I sjóinn.”
Lögregluskýsla fylgdi hinni
Itarlegu réttarkrufningaskýrslu,
en þar sagði: „Likið hefur ekki
þekkst, en kunnugir menn hafa
tjáð, að það passi um margt við
Agúst Jónsson, bónda i
Slagfálka”.
Það fór hrollur um bæjarfóget-
ann. Hann hélt samt stillingu
sinni. Hann botnaði ekkert i
látinurausi landlæknis og
háskólakennarans, og basis krani
hafði ekkert með málið að gera,
ef út i það var fariö. Oöru máli
var að gegna með lögreglu-
skýrsluna. Þar kom fram
kenning, sem hann vildi kanna
nánar. Einhverjir menn höfðu
boriðkennslá beinin.Um það varö
ekki villst. Auðvitað hlaut beina-
grindin að vera úr • Ágústi
berhenta. Upp á það mátti með
lagni saktaka einhvern. Hann lét
nú kalia fyrir sig landlækni og
siðan pólitiin og fáeina menn
aðra, sem taliö höfðu að nefnd
bein gætu verið úr Agústi. Þeir
töldu sig hafa þekkt Agúst af
beinunum.
Þetta tók auðvitað marga daga
og hann hélt áfram að safna i
ákæruna.
Elias lét hann eiga sig i vatni og
brauði.
t framhaldi af sakartökunni
snéri séra Jón prestur sér nú að
endurupptökumálinu með oddi og
egg, sem sinu eigin máli, rétt eins
og um málaferli út af fugla-
björgum og reka væri að ræða,
þar sem hann hafði allra
hagsmuna að gæta. — Sá einn
vinnur mál, er sinnir þeim
sjálfur, sagði hann oft, þegar
málaferli hans bar á góma.
Um það leyti sem likið rak upp,
eöa litlu siðar komu boð um að
ekkjan skyldi koma suöur til
prófa.
Sakartökumaöur, séra Jón,
fleygði þá frá sér prestakallinu og
lifrarbræðslunni i einu vetfangi
og fékk i hendur konunni. Hún átti
að bera kennsl á beinin. Aö visu
hafði séra Jón ekki verið kvaddur
til neitt sérstaklega eða bréfaöur
suður, en hann hafði þó jarðað
þessi bein um haustiö, svo hann
20 VIKAN 15. TBL.