Vikan - 08.05.1975, Blaðsíða 25

mS IMINAMATA
9
I
I
I
Shinobu Sakamato/ númer
108/ nítján ára og hálflöm-
uð frá fæðingu/ ásamt
móður sinni stuttu áður en
þær héldu á umhverfis-
málaráðstefnu í
Stokkhólmi.
Þriðja hvert barn er and-
lega vanheiit. Kvika-
silfurseitrunin skaddar
miðtaugakerfið. Heili sjö
ára stúlku vó aðeins 600
grömm og heili átta ára
drengs 870 grömm, þegar
þau dóu. 1200 grömm hefði
verið eðlilegt. Til viðmið-
unar er mynd af heila full-
orðins manns, sem vó 1440
grömm.

V ;• 'i& > - ..VSf

„Við hörmum að hafa
valdið öllum þessum þján-
ingum", sagði
framkvæmdastjóri Chisso
í Minamata fyrir réttinum.
Að dómsuppkvaðningunni
lokinni kröfðust fórnar-
lömb Chisso þess, að
framkvæmdastjóri verk-
smiðjunnar i Minamata,
Isamu Yamane, krypi
fyrir réttjnum.
flokkur tvö, þriðja stig. Þegar
Eiishi var fjögra ára — hann var
að leika sér i augsýn móður sinn-
ar — komu fyrstu einkennin i ljós:
Drengurinn fór að stynja, hann
missti jafnvægiö og datt nokkrum
sinnum kylliflatur. Nú er Eiishi
oröinn 23ja ára og liggur stundum
vikum saman hreyfingarlaus i
rúminu. Stundum er eins og hann
fái minnið nokkra stund. Þegar
hann rankar þannig við sér,
hreyfir hann handleggina eins og
mylluvængi um tima og muldrar
eitthvað óskiljanlegt.
Númer 105, Masaaki, fæddist
1958. Þegar hann var að verða
þriggja mánaða, úrskurðuðu
sjúkrahússlæknarnir, aö hann
væri með heilalömun. Móðir hans
var stöðvuð, þar sem hún var meö
hann á leið til strandar og ætlaði
aö fleygja honum i hafiö, þaöan
sem veiki hans kom.
Vöðvar Masaakis eru svo veik-
burða, aö hann getur hvorki
haldiö höfði né hreyft þaö af
sjálfsdáðum. Hann hefur aldrei
grátið, aldrei sýnt nein viðbrögð
viö hávaða. Eftir áralanga þjálf-
un er hann orðinn fær um að sitja
einn. Minamataveikinefndin úr-
skurðaði hann í fötlunarflokk eitt,
annað stig.
Ljósmyndarinn Eugene Smith
hefur tekið myndir af öllum
fórnarlömbunum. Hann er nú 56
ára og var áður fréttaritari Life
og Newsweek. Hann fór til Mina-
mata árið 1971 til þess aö skýra
umheiminum frá óhamingju
fólksins þar og lýsa þessu mikla
mengunarhneyksli i myndum.
Myndir Smiths sýna hæfileika
fórnarlambanna til að berjast og
þrauka mitt i þjáningunni.
Smith fylgdist einnig með starfi
fiskimannsins Terua Kawamoto,
sem stofnaði samtök til að berjast
fyrir rétti fórnarlambanna. Hann
tók myndir af öllum fundum sam-
takanna og öllum mótmælaað-
gerðum þeirra.
Þann sjöunda janúar 1972
mótmælti Kawamoto og félagar
hans fyrir framan hlið efnaverk-
smiðjunnar. Smith var þar meö
myndavélina og tók myndir,
þegar sex menn i einkennisbún-
ingum „varðliða verkamanna,
sem eru tryggir hag fyrir-
tækjanna” réðustá mótmælendur
— bersýnilega i þeim tilgangi að
gera þessi óþægilegu vitni skað-
laus.
Smith hélt áfram að taka
myndir, þangað tii höggin fóru að
dynja á honum, myndavélin var
rifin af honum og henni fleygt I
götuna. Sparkað var i punginn á
Smith, svo að hann engdist
sundur og saman á jörðinni. Þá
tóku fjórir „verkamenn tryggir
fyrirtækjunum” i hendur hans og
fætur, sveifluðu honum fram og
aftur eins og poka, og fleygðu
honum á hnakkann á malbikið.
Annað auga hans skaddaðist al-
varlega.
En Smith lét ekki staöar numið,
heldur hélt áfram að taka ljós-
myndir. Og þegar hann sjálfur
gat ekki tekið myndir, geröi
konan hans Aiieen, sem þá var
tuttugu og eins árs, það i hans
stað. Alls tóku þau i kringum
20.000 myndir. Þar er að finna
staðfestingu á þjáningum, sem
franski blaöamaðurinn Fernard
Gigon likti við martraöir kjarn-
orkusprenginganna i Nagasaki og
Hirosima i bók sinni um Mina-
mata.
19. TBL. VIKAN 25