Vikan - 19.06.1975, Blaðsíða 6

HVAR
STERKU
KONUR?
HINAR
Finnska konan Helvi Sipila, semeinn
aðstoðaraðalritari Sameinuðu þjóðanna,
á hugmyndina að alþjóðlega kvennaár-
inu 1975 og er aðalritari þess. Hér á eftir
fer viðtal, sem blaðamaður átti fyrr á
árinu við hana i aðalstöðvum Sameinuðu
þjóðanna i New York.
— Imyndið ykkur ekki, að við
getum breytt öllu á einu ári.
Auövitað getum við það ekki. En
við getum verið á verði og látið að
okkur kveða á árinu. Viö verðum
að berjast einhuga gegn þvi, að
ein manneskja geti misnotað sér
aöra. Og engu máli skiptir, hvort
um er að ræða karl eða konu. En
við vitum, hvernig lif konunnar er
i samanburðu við lif karlmanns-
ins, og hver og einn verður að
gera þaö upp við sig, hver misnot-
ar hvern.
Þið hafið heyrt hennar getið áð-
ur. Helvi Sipilá heitir hún og er
finnsk. Hún verður sextug á
miðju þessu ári, sem hún hefur
barist fyrir undanfarin ár, og gef-
iðvar heitið: Alþjóðlega kvenna-
árið 1975. Hún á fjögur uppkomin
böm og tvö barnabörn.
Helvi Sipilá er einn aðstoðar-
aðalritari Sameinuðu þjóðanna
og býr i New York. Þetta er
virðulegtstarf, og engin kona hef-
ur komist eins hátt i virðingar-
röðinni innan Sameinuðu
þjóðanna, en þar ráða karlmenn
auðvitað lögum og lofum. Mörg-
um þætti eflaust nóg að veita for-
stöðu deild, sem ber heitið Social
Development and Humanitarian
Affairs (félagsþróun og
mannúðarmáD, en henni hefur
verið falið annað stórt verkefni að
auki.» Kurt Waldheim útnefndi
hana aðalritara kvennaársins, og
auðvelt er að imynda sér, að það
er mikið starf að stjórna ráð-
stefnu, sem tekur heilt ár og fer
fram alls staðar i heiminum.
Helvi Sipilá er lögfræðingur og
á að baki langan starfsferil. Hún
starfaði i ýmsum ráðuneytum á
striðsárunum, og árið 1960 tók
liún fyrst sæti i finnsku sendi-
nefndinni á allsherjarþingi Sam-
einuðu þjóðanna, og hún hefur
gegnt fjölda trúnaðarstarfa fyrir
finnsk kvennasamtök.
lielvi Sipilá litur á ráðstefnuna
um mannfjölgunarvandamálið,
sem haldin var i Búkarest fyrr á
árinu,sem ótviræða sönnun þess,
hvers konur séu megnugar.ef þær
standa saman.
— Það er athyglisvert, segir
Helvi Sipilá, að konan elur af sér
bömin. Konur gegna þvi mikil-
vægasta hlutverki i' öllu mannlifi.
Eigi að siður eru það karlmenn,
sem hcTttla um stjórntaumana i
fjárhagslegum, félagslegum og
stjórnmálalegum efnum.og beita
með þvi bæði beint og óbeint kon-
ur og börn miklu meira harðfengi
en karlmenn. Vist er það tákn-
rænt, að konur i mörgum þró-
unarlöndum geta ekki einu sinni
mótmælt. En hvar eru hinar
... við ættum að
blygðast okkar
fyrir að bera okkur
saman við systur
okkar í þróunar-
löndunum, sem
ætið hafa alið börn
sin einangraðar og
einsamlar....
sterku evrópsku konur? Við, sem
höfum lög, sem systur okkar i
Indlandi þyrðu ekki einu sinni að
láta sig dreyma um, kvörtum að
visu, en við látum karlmennina
um að taka allar meiri háttar
ákvarðanir. Hvers vegna þorum
við ekki að taka virkari þátt i
stjórnmálum? Hvers vegna sitja
ekki fleiri konur i bæjar- og
sveitastjórnum og á þjóðþingum.
Hvers vegna stunda ekki fleiri
konur langskólanám? Þvi meiri
trú sem hver einstök kona hefur á
sjálfri sér, þeim mun meiri
verður samheldni kvenna. Þá
getum við flutt fjöll, og við ættum
að blygðast okkar fyrir að bera
okkur saman við systur okkar i
þróunarlöndunum, sem ætið hafa
alið börn sin einangraðar og ein-
samlar. Við berum ábyrgð á þvi
sem konur.
— Þó er það mikilvægasta að
taka til starfa hver I sinu þjóð-
landi. Heima verður breytingin
fyrst að gerast. Þar eigum við
heima. Það er mikiivægara að
þoka einhverju i betri átt heima
fyrir en sitja auðum höndum og
dást að alþjóðlegum kvenna-
samtökum.
Helvi Sipiia er þvi ekki I neinum
vafa um, að það sem mestu máli
skiptir er, að konur taki þátt i
baráttunni fyrir mannréttindum,
að þær taki þátt i starfsemi
kvennahreyfinga i heimabyggð
sinni séu engar kvennahreyfingar
starfandi i byggðarlaginu, eiga
konur að stofna þær.
Það er erfitt að tala um stöðu
konunnar i heiminum sem heild,
þvi að staða kvenna er ákaflega
mismunandi eftir rikjum og álf-
um, og jafnvel innan instakra
rikja. Þess vegna skiptir miklu
máli, að konur i hverju landi fyrir
sig einbeiti sér að þvi að kanna
stöðu kvenna i heimalandi sinu.
Siðan er hægt að snúa sér að þvi
að vinna að bættri stöðu þeirra.
Nú þegar starfa nefndir i Beirut,
Bangkok og Santiago að slikum
könnunum. Ennfremur hefur ver-
ið sett á laggirnar heil stofnun i
Addis Abeba, sem vinnur að þvi
að gera heildarkönnun á stöðu
afriskra kvenna. Það er ákaflega
mikið og'flókið verkefni, þvi að I
Afriku eru 45 ríki, og staöa
HOLME
GAARD
OFOOPENHAŒN
Brc AW3*<n4TNI TO
the *orn. pamsh ccmm
►ONOtuO MO* lEVt RANOW
Eldhússamstæöan Palet
óskadraumur húsmóðurinnar.
11 K 1f*
Byrjiö aö safna Palet strax í dag. Þessir fallegu hlutir iiafa notagildi.
Afborgunarskilmálar. Þeir fást meö litilli útborgun og góöum
greiöslukjörum.

m
SlMI 40380 - ALFHÓLSVEGI 11
6 VIKAN 25. TBL.