Vikan - 21.08.1975, Blaðsíða 8
róm með því að hamra á stökki
yfir Slönguárgljúfur. Hann hafði
lag á að koma sér i fjölmiðla og
auglýsa sjálfan sig og fyrirætlan-
ir sinar.
Ég mun stökkva yfir gljúfrið i
september — 8. september, 1974
Wide World of Sports, ABC,
Evel Knievel, 1974.
í júni 1974 breytti Knievel um
stefnu. Hingað til hafði hann ætl-
að stökkva gljúfrið á svo gott sem
venjulegu vélhjóli, en nú lét hann
smiða fyrir sig farartæki, sem
llktist meira eldflaug en vélhjóli.
Það var gert úr eldsneytisgeymi
af flugvél, það var með þremur
hjólum og búið þotuhreyfli. Hann
nefndi það X-2 Skycycle, eða
Himinhjólið X-2. AMA, American
Motorcycle Association sam-
þykkti, að kalla mætti Himinhjól-
iö vélhjól, aðallega til þess að
særa ekki tilfinningar Knievels,
þrátt fyrir það, að allsendis ó-
mögulegt væri að stjórna þvi á
jörðu niðri, þar sem hjól þess
voru föst og þvi ekki hægt að
beygja þvi. Hann fékk Bob Truax
til að sjá um smiði hjólsins. Bob
Arum, sá sem sá um fyrstu
keppni hnefaleikakappanna
Fraziers og Muhammad Alis var
umboðsmaður og framkvæmda-
stjóri sýningarinnar ásamt
Shelley Saltman.
Margir fullorðinna voru farnir
aö draga i efa fullyrðingar
Knievels. Þeim datt varla orðið i
hug, aö hann myndi stökkva yfir
neitt gljúfur, hvað þá Mikla- eða
Slönguárgljúfur. Þetta setti
Knievel alls ekki úr jafnvægi, þvi
að hann treysti á fylgni unglinga.
Allir voru sammála um, að
hann væri einstæður glæfra-
stökkvari, um það báru ör hans
merki, en hvers vegna hélt hann
alltaf áfram að hamra á gljúfur-
stökkinu? Þessari heimsku, sem
kostaði hann ábyggilega lifið?
Robert Craig Knievel segir það
hafa verið um sæmd sina að tefla.
Um það sagði hann við Coliseum
1973: — Minnist eins. Þegar þið
verðið stödd i veislu, hér á leik-
vanginum, heima hjá ykkur, i
vinnunni eða hvar sem er, ef mér
fatast stökkið og einhver segir:
,,Það er skömm að honum,” þá
þætti mér vænt um, að þið gerðuð
mér einn greiða. Segið: Mér er
sama, hvað Evel var. Ég sá
hann i Los Angeles Coliseum, og
þar sagðisthann ætla að stökkva
yfir gljúfrið. Hann stökk. Hann
stóð við orðsin.Og það er nokkuð,
sem hægt er að segja um fáa hér á
þessari jörð.
En það voru fleiri hliðar á þessu
máli, og ein þeirra var ágirnd.
Ekki er þó vist, að það hafi verið
ágimd Evels Knievel.
Félagarnir Bob Arum og Shelly
Saltman leyndust alltaf bak. við
og réðu ráðum si'num. Þeir voru
eins og úlfar, sem biða eftir, að
einn og einn sauður villist út úr
safninu.
Þeir lýstu þvi yfir, að Knievel
fengi sex milljónir dollara fyrir
stökkið og létu taka mynd af hon-
um með sex milljón dollara ávis-
un i höndunum.
Þeir lofuðu blaðamönnum
myndum og viðtölum við Knievel,
konu hans og fjölskyldu, en þegar
blaðamennirnir voru reknir i
burtu, þóttust þeir ekkert skilja
hvers vegna.
Ég sagði, að ég ætlaði að stökkva
yfir gljúfrið, þegar ég væri reiðu-
búinn — jæja, nú er ég tilbúinn!!
24. júni 1974.
Evel Knievel stökk, en á miðri
leið opnaðist lúgan, sem lokaði
fallhllfina inni. IJallhlifin opnað-
ist, og Himinhjólið með Evel
Knievel innanborðs sveif hægt
niður i gljúfrið. Kappinn fifldjarfi
lifði, en stökkið mistókst.
Æ siðan hafa verið uppi um það
raddir, að Knievel hafi opnað lúg-
una af sjálfsdáðum. Ekki hefur
neitt verið sannað á hann, eins
gæti verið, að lúgan hafi opnast
vegna smiðagalla eða einhverrar
bilunar. Um þetta er ekkert hægt
að fullyrða, en undir hið siðast-
nefnda rennir það nokkrum stoð-
um, að flaugin var smiðuð I hasti
miklu og af vanefnum, og ekki
vannst timi til að reyna hana eins
og æskiiegt hefði verið.
Nú hefur komið I ljós, að ávisunin
var blekking. Sex milljónirnar
voru lygi. Nú halda Knievel og
umboðsmenn hans þvi fram, að
ávisunin hafi aðeins verið hiuti af
auglýsingaherferðinni. Ef svo er,
þá er hægt að kalla það miklu
réttari nöfnum. Knievel og um-
boðsmenn hans lugu að okkur öll-
um hvað eftir annað. Það er aug-
Ijóst, hvers vegna þeir gerðu það.
Þeir gerðu það af ágimd. Þeir
trúðu þvi, að með þvi að Ijúga,
með auglýsingaherferðinni, eins
og þeir vilja kalla það, gætu þeir
hvatt fleira fólk til að fylgjast
með stökkinu, og þannig fengju
þeir meira i sina hönd.... Knievel
vill gjarnan, að litið sé á hann
sem þjóöarhetju, eins og gott for-
dæmi unga fólksins, en sú spurn-
ing hlýtur að vakna, hvort það sé
hetjuskapur að blekkja vitandi
vits. Þarfnast ungdómur okkar
kennslustunda I svikum, blekk-
ingu og ágirnd?
Jack Perkins,
Today Show,
2.október, 1974.
Stjarna Knievels hefur farið
lækkandi. Hann er ekki lengur
vinsælasti glæfrastökkvarinn.
t fyrra var haldin glæfrastökks-
keppni i Los Angeles Coliseum á
vegum AMA. A hana komu 50.000
áhorfendur. Svipuð sýning
Knievels um sama leyti freistaði
aðeins 5000 manns. Það má kann-
ski segja, að gljúfurævintýrið hafi
verið tilraun hans til að fá upp-
reisn æru, tilraun til að vinna aft-
ur fyrsta sætið. Sú tilraun mis-
tókst hrapallega.
Evel Knievel mun hafa tapað
um það bil hundraðþúsund dollur-
um á tiltækinu. Nafn hans mun i
framtiðinni vera tengt svikum og
gróðabralli, og erfitt verður hon-
um að losna við það orðspor. Hver
svo sem ástæða hans kann að
hafa verið fyrir stökkinu, hvað
svo sem það gæti hafa kostað
hann, þá hefði hann átt að rifa sig
lausan úr svikamyllunni, sem
hann skapaði, — þessu fáránlega
gljúfurstökki.
Aður en allt þetta gerðist var :
hann skemmtikraftur — hann gaf
fólki eitthvað að horfa á fyrir pen-
inga þess. Þegar hann sagði ,,ég
stend við orð min” i Los Angeles, ;
trúði fólk honum. Það gerði hann
að hetju sinni.
Aður en hann reyndi að stökkva
yfir Slönguárgljúfur sagði hann
þetta tvennt: — Orð min eru mér
lög, og — Þetta verður mitt sið-
asta stökk.
Hefur hann staðið viö orð sin?
Var hann svikinn, eða sveik
hann?
*