Vikan - 04.09.1975, Blaðsíða 12

■póstarinn
ÞÆR RUDDU
BRAUTINA
t 25. tbl. Vikunnar, sem helgað
var konum aö mestu, var rifjað
upp, hvaða konur urðu fyrstar til
að hasla sér vöil á ýmsum svið-
um, sem áður höfðu verið sérsvið
karlmanna. Þrátt fyrir góðan
vilja og viðleitni til að hafa þá
samantekt sem réttasta, hlaut
svo aö fara, að einhverra yrði
saknaö úr þessari upptalningu,
eins og komið hefur nú á daginn.
Kona hringdi og kvaðst sakna
þess að sjá ekki nafn fyrsta kven-
bæjarstjórans, sem var Hulda
Jakobsdóttir, dóttir Guðrúnar
Sesselju Armannsdóttur og Jak-
obs Guðjóns Bjarnasonar. Hulda
var bæjarstjóri i Kópavogi á ár-
unum 1957—1962.
Sigriður Jónsdóttir hafði sam-
band við Vikuna og kvaðst vilja
leiðrétta það, að Halldóra
Bjarnadóttir hefði verið fyrsti
barnaskólastjórinn úr röðum
kvenna. Halldóra var skólastjóri
barnaskólans á Akureyri
1908—1918, en árin 1901—1903
gegndi Valgerður Jónsdóttir frá
Hvammi I Hvammssveit skóla-
stjórastöðu við barnaskólann i
Hafnarfirði, og mun þvf af flest-
um talin fyrsta konan I slfku
starfi. Hins vegar komst skóla-
skylda ekki á með lögum fyrr en
með fræöslulögunum árið 1907, og
við þau þáttaskil I skólamálum
landsins er miðað I samantekt
Vikunnar, þess vegna töldum við
Halldóru fyrstu konuna til að
gegna slfku starfi.
Sigriöur lét þess einnig getið, að
Ingibjörg Ogmundsdóttir mundi
hafa verið fyrsti kvensimstjór-
inn á lslandi. Ingibjörg er dóttir
Guðrúnar Sveinsdóttur og
Ogmundar Sigurðssonar, og hún
var simstjóri við sfmstöðina i
Hafnarfirði árin 1916—1919, að
maöur hennar tók við starfinu, en
eftir lát hans árið 1935 varð hún
aftur sfmstjóri og gegndi þvi
starfi til ársloka 1961.
Og þá er komið aö fyrsta kjós-
andanum. t bókinni Bæjarstjórn
Isafjaröarkaupstaöar 100 ára eft-
ir Jóhann Gunnar Olafsson er svo
sagt: „Fyrsta konan, sem neytti
atkvæöaréttar sfns á tslandi, var
Andrea Friðrika Guðmundsdóttir
saumakona á tsafirði. Var það i
bæjarstjórnarkosningunum 2.1.
1884”. Við þetta bætti svo Vikan
þeim upplýsingum, að kona hefði
kosiö á Akureyri tveimur árum
áður, (átti raunar að standa
tveimur áratugum áður) en þar
sem um misskilning við þýðingu
kosningalaganna úr dönsku hefði
verið að ræða, hefði atkvæði
hennar verib dæmt ólögmætt.
GIsli Jónsson menntaskólakenn-
ari á Akureyri hafði samband við
Vikuna og bað okkur láta Vil-
helminu Lever njóta sannmælis.
Glsli telur Vilhelminu Lever tvf-
mælalaust fyrsta kjósandann á
tslandi úr röðum kvenna. Hún
kaus f fyrstu bæjarstjórnarkosn-
ingunum, sem fram fóru á Akur-
eyri, en það var 31. mars árið
1863. Kosningarnar voru i heyr-
anda hljóði, og það er bókað,
hverja Vilhelmfna kaus. Hún
kaus svo aftur á Akureyri árið
1866, en eftir það uppfyllti hún
ekki fjárhagsleg skilyrði til kosn-
ingaréttar, en hún stundaði ann-
ars verslun og veitingasölu á
Akureyri. Vilhelmina kaus sem
sagt ekki aðeins einu sinni, heldur
tvisvar sinnum, áður en nokkur
önnur kona komst svo hátt I
mannfélagsstiganum. Misskiln-
ingur olli þvi, að Vikan sagði, að
atkvæði Vilhelmfnu hefði veriö
dæmt ólögmætt, það eru engar
heimildir fyrir þvf, svo Vikunni sé
kunnugt.
Samantekt Vikunnar „Þær
ruddu brautina” hefði mátt vera
miklu ýtarlegri, en henni var
aldrei ætlað að vera fullkomin,
þótt vitanlega hefðum við kosið,
að hvergi væri missagt I þessari
upptalningu. En megintilgangin-
um var náð, nefnilega að vekja
athygli á þvi, hversu stutt er
raunverulega siðan konur fóru að
nokkru marki að láta að sér
kveða I þjóðfélaginu, og er þó
hvergi nærri nóg um það enn.
Ástfangin af
giftum manni
Kæri Póstur!
Ég hef aldrei skrifað þér áöur.
Ég les alltaf Vikuna og likar hún
mjög vel. Þess vegna vona ég að
þú gefir mér gott ráö.
Þannig er mál með vexti, að ég
er hrifin af manni, sem er miklu
eldri en ég. Hann er giftur. Ég hef
oft verið með honum, en ég þori
þvi varla, þvi að ég þekki konuna
hans svo vel. Ég er alltaf hjá
þeim^þegar ég skrepp noröur.
Þegar ég var þar siðast>langaði
mig að segja viö hann að ég vildi
ekkert vera með honum, en ég gat
það ekki. Alltaf þegar ég ætlaði
að segja það.kyssti hann mig, og
þá gleymdi ég þvi. Hann segist
elska mig, og ég elska hann lika,
en ég þoli þetta ekki. Ég er svo
hrifin af honum, að ég get ekki
sagt þetta við hann.
Ég vona Póstur góður, aö þú
getir gefiö mér gott ráð, þvi að ég
er alveg i vandræðum, ég get
varlp sofið.
Svo langar mig að spyrja þig að
einu. Hvernig eiga vogin (strák-
ur) og fiskur (stelpa) saman?
Hvað lestu úr skriftinni (sem er
ekki falleg), og hvað heldur þú að
ég sé gömul.
Með fyrirfram þökk fyrir birt-
inguna. Sigga Kjartans.
PS Ef þetta birtist ekki þá les ég
aldrei aftur Vikuna.
SK
Það er ékki um nema eitt að
gera fyrir þig, Sigga, þú verður
að slita þig lausa úr félagsskap