Vikan - 25.09.1975, Blaðsíða 7

þetta verk, en þó kannski fyrst
og fremst að endurskipuleggja
sínar starfsaðferðir. Pað verður
hreinlega að endurskoða viðhorf
til náms eins og getið var um hér
að framan. Nám hefur verið skil
greint á afskaplega þröngan hátt
í flestum skólum og af skólayfir-
völdum. Bóknám, og á ég þá fyrst
> og fremst við ítroðslu og sam-
þjöppun þekkingaratriða, hefur
verið megin markmið, en sjálf
þjálfunin í að nema hefur farið
fyrir ofan garð og neðan. Ég vil
enn taka fram að til eru undan-
tekningar frá þessu bæði hvað
snertir einstaka skóla og einstaka
kennara en heildarframkvæmdin
hefur verið eins og hér hefur ver-
ið lýst. Pað er fróðlegt í þessu
sambandi að hverfa svolítið aftur
í tímann og skoða gamla farskóla-
kerfið, sem ég álít ef grannt er
skoðað, að hafi verið skólaform
sem mjög vel hentaði sínum tíma
og ef til vill skilað betri árangri
en það sem við höfum síðar revnt.
Pað verður þó að hafa í huga að
þjóðfélagið var þá allt annað. í
því skólaformi var lögð meiri
áhersla á einstaklingskennslu en
síðar varð. Megin áhersla hefur
þar vafalaust verið lögð á þekk-
ingarmiðlun auk tæknilegra atriða
eins og lestur, skrift og reikning,
en jafn framt vísað veginn til
sjálfsnáms. Þar hefur vissulega
líka farið Itam mikið uppeldi því
allri kennslu fylgir mikið uppeldi.
Petta tel ég hafi verið mjög eðli-
legt í upphafi skólagöngu fyrir
almenning. Menn þyrsti í aukna
þekkingu og hana var að fá í bók-
um og með hjálp kennarans, sem
var eins konar fjölmiðill síns tíma.
Auk þess úreltist þekking ekki
nándar nærri eins ört og nú ger-
ist. Vinnuuppeldið fór fram á
heimilunum. Þegar þéttbvli tók
að aukast á íslandi kom upp
bekkjarskólinn í þeim tilgangi að
veita fleirum þekkingu ag fræðslu
samtímis. Heimilisuppeldi þjóðar-
innar hafði þá litlum breytingum
tekið. Bekkjarformið varð þó, eft-
ir því sem bekkjareiningar stækk-
uðu, meir og meir á kostnað ein-
staklinganna.
Áður en ég fer að ræða um
bekkjarskólann langar mig til að
víkja lítið eitt að alþýðuskólunum
einkum eins og ,þeir voru í upp-
hafi, þeim sem tóku við forskóla-
nemendum. Þess verður að geta
strax, að nemendur voru þar orðn-
ir all vel þroskaðir er þeir hófu
þar nám en Jíka all mörg ár liðin
frá því þeir voru í skóla.
Petta fólk var á mismunandi
aldri en það virtist ekki há nein-
um. Parna var ekki nein höfuð
áhersla lögð á próf en meira hugs-
að um að sinna hverjum einstök-
um og gefa' þeim þá menntun sem
gæti orðið undirstaða fyrir svo
til hvaða störf sem þeir vildu eða
framhaldsnám.
En það er athyglisvert hve
þessu fólki hefur notast sín
menntun vel. Pað held ég liggi
ekki fyrst og fremst í því hvað
þetta fólk lærði heldur hvernig,
hvernig því var kennt, sérstaklega
þjálfun í að leysa verkefni á eigin
spýtur.
Ég vil þá fara nokkrum orðum
um bekkiarskólann og hvernig
hann hefur að mínum dómi ein-
angrast frá þjóðlífinu. Bekkjar-
skólaformið hefur leitt til þess,
AEG
BRÆÐURNÍR ORMSSON %
LÁGMÚLA 9 SÍMI 38820
Domina -Bella-Regina
eru hver annari betri. Kynnist
kostum þeirra.
ÞVOTTAVÉLAR