Vikan - 27.01.1977, Síða 43

<
ða folann
þið getið fótað ykkur á honum um
leið og ég toga í bandið. Það gerir
okkur öllum léttara fyrir.” En asn-
arnir svöruðu ,, Þú ert. bara asni eins
og við, þar að auki ertu eldrauður
foli og hefur ekkert leyfi til að draga
okkur upp. Þegiðu bara.” Og allir
asnarnir í hinum gryfjunum í
mýrinni rumdu nú hástöfum og
sögðu: ,,Heyr á endemi. Ætlar eld-
rauður foli að fara að draga ykkur
uppúr? Honum væri nær að koma
hingað til okkar og hjálpa okkur
upp. Annars væri náttúrlega lang-
best, að misliti folinn tækist það
verk á hendur, af því hann er eins á
litinn og við.” Og asnarnir rifust nú
um þetta allt til kvölds, en komust
aldrei að neinni niðurstöðu og urðu
þvi allir að dúsa ofani gröfum sínum
næstu nótt, en rauði folinn fór að
bíta gras á meðan.
Daginn eftir kom asni frá sjón-
varpinu og fór að spyrja rauða
folann: ,,Af hverju dregurðu ekki
alla asnana upp i einu? Af hverju
heldurðu að það sé gott að hafa líka
stiga upp úr gröfinni? Er það
kannski af því að þú varst sjálfur
ofan i gröfinni?” Og svona spurði
asninn rauða folann áfram enda-
laust þangað til hann var orðinn
þreyttur á öllu skvaldrinu og gekk i
burtu.
nóttunni, en æfa þig vel og vand-
lega á daginn við að hoppa, hjóla,
lyfta lóðum og toga i band, þangað
til þú getur farið að skrifa aftur í
VIKUNA.
— Hvað er streita, Ásgeir, sagði
ég.
— Streita, Guðmundur, sagði
hann, nefnist á erlendu máli
STRESS, sem undir ákveðnum
kringumstæðum getur valdið sál-
rænum og líkamlegum truflunum á
ýmsan máta. I þínu tilfelli hefur það
valdið tilfinningaleysi á bakborða
ásamt ýmiskonar missi á samspili i
vöðva, sem nauðsynlegt er að lag-
færa. Lokaðu nú augunum og settu
vísifingur vinstri handar á nef-
broddinn á þér.
— Hvernig stendur á því Ásgeir,
að streita, sem ég hef aldrei orðið
var við, getur valdið tilfinningaleysi
á bakborða ásamt ýmiskonar trufl-
un í vöðvasamstarfi, sagði ég og
stakk vísifingri upp í mig.
— Hugsaði þér tómt vatnsglas,
sagði Ásgeir, og hugsaðu þér að
streitan leki í það í dropatali.
Hugsaðu þér, að glasið sé orðið
aðeins hálffullt. Þér er þá alveg
óhætt að hugsa um skattana þína
og jafnvel kaupið þitt. Það gerir
ekkert til á þessu stigi málsins, þótt
þú skvettir glasinu dálítið til og frá.
En hugsaðu þér bara, að streitan
haldið áfram að leka í dropatali ofan
i glasið. Það gerir lítið til, Guðm-
undur minn, en að lokum kemur svo
að því, að næsti dropi af streitu
Það eru fleiri verkstæði en bíla-
verkstæðin, sem fá nóg að gera eftir
umferðarslys. Hér er verið að reyna
að gera ganglimina jafngóða aftur
eftir eitt slíkt.
Ásgeir skoðaði mig vandlega og
sagði mér að standa á tánum uppi á
stól og hoppa svo niður aftur. Ég
gat það, en datt auðvitað á hausinn,
þegar ég kom niður. Þá mælti Ás-
geir dapur í bragði: Þú ert með
streitu, Guðmundur, sem hefur
borið þig ofurliði. Nú verður þú að
liggja i innsta rúminu til hægri á
Dr. med. Ásgeir B. EUertsson
tauga- og heilasjúkdómasérfræð'
ingur, yfirlæknir Grensásdeildar.
yfirfyllir glasið, og ef þú ferð um
leið að hugsa um skattana þína, að
ég tali nú ekki um kaupið...þá ertu
sko glataður.
— En Ásgeir, sagði ég, hvað er
streita?
— Það er nú bara það, sagði Ás-
geir. Lyftu nú hægri löppinni og
berðu hælinn við vinstra hnéð og
dragðu hælinn svo niður eftir bak-
borðskálfa. Finnirðu til ? spurði
hann og stakk 4” stoppunál á
bólakaf í löppina.
— o —
— Streita, sagði Ásgeir. Það er
ekki hægt að segja þér, hvað hún er
löng né þykk. Ekki heldur hvað hún
er þung, og það er ekki heldur hægt
að mæla hana. Við vitum barasta,
að hún er til, og við könnumst við
afleiðingarnar af henni, þótt við
getum ekki sagt þær nákvæmlega
fyrir.
Þannig er streita kannski ekki
ósvipuð rafmagni, nema að hægt er
að mæla rafmagn og vita hvaða
spenna er á því. Sömuleiðis er hún
svipuð og rafmagn að því leyti að
við vitam, að taugarnar þola aðeins
takmarkaða ,,spennu”. Ef spennan
verður of há, þá fer öryggi, og
spennan leysist út eitthvert annað.
— En Ásgeir, sagði ég, ef örygg-
ið fer einu sinni og maður kemur
öl*'i í lag aftur, er þá nokkur hætta
á að spennan geti byggst upp aftur,
þegar öryggið er farið?
-Hugsaðu þér öryggið sem ein-
hvers konar yfirfallsöryggi, sem
hleypir straumnum aftur á, þegar
yfirfallið er um garð gengið. Þá
getur straumspennan farið að hlað-
ast upp á nýjan leik, þar til örygg-
ið fer aftur, og Guð má vita, hvert
spennan fer þá!
— En hvernig, spurði ég, getur
maður losnað við yfirfallið á sem
bestan máta, eða svo það skemmi
ekki annað?
— Það er það eina, sem við getum
ráðlagt fólki um Slika yfirspennu
4. TBL. VIKAN 43