Vikan - 03.03.1977, Blaðsíða 15

Fyrstu slökkvibílarnir í Rvk. um
1920. Við stýrið á fremri bílnum,
sem er dælubíll, situr Guðvaldur
Jónsson, og við hlið hans er Þórður
Jónsson. Við stýri aftari bílsins
situr Karl Bjarnason, og við hlið
hans er Tonni (Anton Eyvindsson).
Á bak við þá með einkennishúfu
stendur Karl Moritz, sem lengi var
navörður. Milli bilanna standa
hjálma) slökkviliðsstjórarnir
Ingimundarson (í dökkum
Kristófer Sigurðsson.
V’.' - t ‘ "',
Svona dæla var notuð við brunann
mikla 1915, eða um það leyti er
Tonni hóf störf á slökkvistöðinni.
Lengst t.v. er Knud Ziemsen borg-
arstjóri að benda, en næst honum
við dæluna (með yfirskegg) eru
járnsmiðirnir Páll Magnússon og
Jón Sigurðsson. Standandi með
lúðurkassann er Bjarni Pétursson,
en uppi á dælunni stendur ,,bunu-
meistarinn" Sigurjón Pétursson (á
Álafossi), síðan eru fjórir menn við
lengst t. h. og
þeir þar Sigurbjörn l>or-
Kristinn Pétursson
leifur Þórðarson
. sem lengi var
biói. Strákurinn
minnir furðu-
Benediktsson, sem
borgarstjóri.
— Voru þessar stöður auglýstar
lausar, Tonni?
— Já, og um þær sóttu hvorki
meira né minna en 86 manns. En við
Karl þóttumst nokkuð vissir um að
hljóta þessi störf, svo sem og varð.
Benedikt bróðir minn var þá þarna
fyrir fastráðinn, ásamt Gísla heitn-
um Halldórsyni, og ég var því
þarna ..hagvanur’’ og raunar við
báðir. Karl átti þá líka heima í
Skuggahverfinu, nánar tiltekið við
Klapparstíg, þar sem Steindór fóst-
urfaðir hans bjó. Við vorum góðir
félagar, lékum okkur saman og
brölluðum ýmsa hluti eins og
gengur og gerist með unga stráka
bæði fyrr og nú. Við höfðum oft
komið niður á Slökkvistöð og
þóttumst þekkja þar alla hluti.
Knud Ziemsen verkfræðingur var
þá borgarstjóri hér, hafði sínar
skrifstofur uppi á lofti í sama húsi,
og þar unnu tvær stúlkur, og var
önnur þeirra Guðbjörg systir Karls.
Þú sérð því, að við höfðum átt
þangað erindi báðir og vorum öllum
hnútum kunnugir.
— Voru einhver samskipti milli
slökkvistöðvarinnar og skrifstofu
borgarstjóra?
— Eðlilega og með ýmsu móti i
þá daga. Það var t.d. eitt af verkum
brunavarðanna á morgnana, að
kveikja upp i kolaofninum á skrif-
stofunum uppi, þegar kalt var í
veðri. Þar voru greidd laun þeirra,
sinnt ýmsum erindum og önnur
dagleg samskipti eðlileg. Þar var
því góður kunningsskapur manna á
milli.
— Og hvernig var þá daglegt líf
brunavarða í þá daga, Tonni?
— Því er ekki hægt að líkja við
það, sem nú er. Vaktir voru engar,
því að við vorum þarna einfaldlega
allan sólarhringinn. Þessvegna
komum við með föt okkar og
sængur í poka, þegar við hófum
störf. Við skruppum heim til að
borða og snöttuðumst ýmislegt
fyrir okkur og stofnanirnar, og
héldum við brunaboðakerfinu. Við
ræktuðum ánamaðka til sölu,
veiddum ógrynni af áli í Tjörninni,
gerðum við prímusa, gasluktir (kar-
bit), og siðar önnuðumst við hest-
ana, þegar þeir komu til sögunnar.
Þeir voru að vísu oftast á beit,
þar sem nú er Hljómskálagarður-
inn, en þar voru öskuhaugar bæjar-
ins áður.
— Þið veidduð ál í Tjörninni,
segirðu. Hvernig gerðuð þið það?
— Við útbjuggum álagildrur úr
blikkdósum utan af karbit og
settum þær víðsvegar i Tjörnina
meðfram bakkanum. Við settum
gat á miðjan botninn og í lokið, og
þegar állinn var kominn þar inn, þá
fann hann ekki útgönguleiðina aft-
ur.
— Voruð þið með margar slíkar
gildrur i einu?
— Já, svona eitthvað um 10—20
gildrur, og síðan settum við álana í
ker, sem við höfðum niðri i porti við
stöðina, og létum renna í það vatn.
Ofarlega á þessu keri voru smágöt,
þar sem vatnið gat síast út, svo það
fylltist ekki alveg. Samt kom það
fyrir einu sinni, man ég, að þessi
göt stífluðust, og kerið fylltist. Þá
9. TBL. VIKAN 15