Vikan - 31.03.1977, Blaðsíða 63
flúruðu tesetti, katli, sykurkari og
rjómakönnu, samskonar bollapör-
um og Grái jarlinn hélt á og köku-
fötum á háum fótum. Ég fann
greinilega þennan undarlega, aust-
urlenska teilm.
Ég sá þetta allt á aðeins broti úr
sekúndu. Ég varð svo undrandi og
hrædd, að ég hefði rekið upp óp, ef ég
hefði ekki verið búin að missa
röddina. Það dró úr mér allan mátt,
og ég hné niður á gólfið. Um leið
hvarf allt saman, Grái jarlínn
sjálfur og fagurbúni salurinn.
Innan skamms skreiddist ég á
fætur. Ég tróð vodkaflöskunni inn í
skáp með þeirri litlu lögg, sem eftir
var í henni, fór með bakkann fram í
eldhús og hellti því, sem eftir var,
úr bollanum og katlinum í vaskinn.
Svo tók ég það, sem eftir var af
tepokunum og henti þeim í ruslið.
Það voru greinilega einhverjir töfrar
í þessu tei. Eða var ég að verða
vitlaus? Hvað hefði skeð, ef ég hefði
stigið skrefið með Gráa jarlinum inn
í salinn? Það fór hrollur um mig. Ég
flýtti mér upp í rúmið mitt og undir
dúnsængina mína góðu. Svo las ég
Faðirvorið í belg og biðu, aftur og
aftur þangað til ég sofnaði.
Daginn eftir var ég aðeins skárri.
Undir kvöld var röddin að byrja að
koma aftur, og ég gat látið vinkonu
mína heyra í mér, þegar hún
hringdi.
Ég hef aldrei sagt henni frá
þessum fyrirbærum mínum, hún er
nú líka svo jarðbundin, svo litið
rómantisk. Hún myndi halda, að ég
væri eitthvað rugluð.
Aldrei hef ég vogað mér að kaupa
þessa teblöndu aftur. En ég get ekki
neitað því, að einstöku sinnum
hefur mig langað til þess, þegar
kaldast og hvassast er úti. Þá hefur
mig langað til að finna aftur þennan
austræna jurtailm, þennan undar-
lega keim og freista þess, hvort
Grái jarlinn birtist mér á ný. Og
stæði hann í salardyrum sínum og
segði aftur, að ég kæmist til sín, ef
ég stigi skrefið, hver veit, hvað ég
gerði þá?
★
Auðvelt er að éta sér leið eftir
glæpabrautinni. Athugun á lifnað-
arháttum ungra afbrotamanna
leiddi nýlega í Ijós, að flestir þeirra
höfðu nært sig aðallega á kökum,
súkkulaði, kexi, rjómaís, fransk-
brauði og kóka-kóla. Þetta matar-
æði leiddi af sér skort á vitamín-
unum B1 og B12, sem vísinda-
nienn segja, að leiði af sér per-
sónuklofning og andfélagslega
hegðun.
Þegar líður á vetur, kemur
alltaf í mig sérstakur fiðringur.
Mig fer að dreyma dagdrauma,
og efni draumanna er alltaf það
sama, ferðalög. Þessu veldur
auðvitað vitneskjan um sumar-
ið, sem er í nánd (eða ætti að
vera í nánd), og, ekki síður,
allar ferðaauglýsingarnar og
ferðagreinarnar, sem blöðin
bjóða upp á. Hámarkinu er náð
í páskablöðunum, en þar er
oftast þeyst með mann um
hnöttinn, svo maður má hafa
sig allan við að fylgjast með.
Það er gott að hafa svona
dagdrauma til að létta geðið,
meðan verið er að eltast við
gólfklútinn eða ryksuguna.
Fyrr en varir er hugur minn
kominn á flug, út um opinn
eldhúsgluggann. Dagaskipti
eru að því, hve víðreist hann
gerir. Stundum fer hann allt
austur til Japans, en stundum
læturhann Heiðmörkina nægja.
Myndirnar, sem svífa mér fyrir
hugskotssjónum, eru venju-
lega sambland af einhverju,
sem ég hef upplifað sjálf,
myndum, sem ég hef séð,
lýsingum, sem ég hef heyrt eða
lesið — og ímyndun.
Ímyndunaraflið er mikilvægt
í svona dagdraumum, því það
getur útilokað svo margt, sem
miður fer í venjulegu ferðalgi,
og fegrað það, sem þörf er að
fegra. í því sambandi minnist
ég drengsins, sem varð svo
leiður, þegar breska útvarpið
hætti um sinn að útvarpa
barnaleikritum, eftir að sjón-
varpið þar tók til starfa. Þegar
drengurinn var spurður, hvers
vegna honum hefði þótt út-
varpsleikritin svo miklu
skemmtilegri en sjónvarpsleik-
ritin, svaraði hann: i útvarpsleik-
ritunum er umhverfið svo miklu
skemmtilegra."
Ferðaskrifstofurnar horfa
ekki í kostnaðinn, þegar
auglýsingar eru annars vegar,
og á skjánum má ófá kvöldin
sjá sólbakaða striplinga bylta
sér í öldum, eða móka undir
sólhatti, meðan þeir bíða þess,
að syngjandi suðurlandabúi
færi þeim svaladrykkinn, svo
þeir geti staðið upp. Þetta
hlýtur að vera eftirsóknarverð-
asta leiðin til að eyða sumar-
leyfinu, því annars væru þessar
ferðir ekki auglýstar svona
mikið, hugsar sá, sem á horfir,
og þá hefur auglýsingin hitt í
mark. Enda þykir enginn
maður með mönnum (eða
kona meðal kvenna, ef maður-
inn skyldi ennþá vera karl-
kyns), nema geta a.m.k. einu
sinni á ári gengið um og baöað
sig í aðdáunarhrópum, eins og
,,guð hvað þú ert brúnn!" Og
þá er ekki amalegt að geta
svarað ,,en þú ættir að sjá á
mér magann, hann er alveg
kolsvartur" og flett því til stað-
festingar upp skyrtunni og sýnt
herlegheitin.
Tímarnir breytast og menn-
irnir með, það má nú segja. í
gamla daga þótti ófínt að vera
brúnn og veðurbarinn, því það
sýndi, að viðkomandi varð að
vinna útivinnu, og það þótti
ekki fínt. Og sú daman var
fínust, sem fölust var. Þá þótti
líka skömm að því að vera á
sveitinni. Nú er sá mestur, sem
næstur kemst því að vera á
sveitinni (með því að borga
ekki skatta í sameiginlegan
sveitarsjóð), en vinnur þó sem
mest til að geta komist i
sólarferðir og komið heim
mórauður og gljáandi. Það
heitir á nútímamáli að vera
brúnn og lekker og er orðið
eins konar stöðutákn.
Ég veit, að svona ummæli
nálgast guðlast í eyrum ísl-
enskra sóldýrkenda, og sál-
fræðingur væri ekki lengi að
finna ástæðuna fyrir þeim.
Sjálf er ég löngu búin að finna
hana. Hún getur ekki verið
önnur er: öfund. Ég er nefni-
lega með þeim ósköpum fædd
að geta ekki orðið almennilega
brún. Oft hefur mér verið vor-
kennt, þegar sólarferðir hafa
borist í tal, og þá hefur verið
sagt í meðaumkunartón: ,,Það
er til lítils fyrir þig að fara til
Spánar, úr því þú getur ekki
orðið brún."
Auglýsingar um sólarferð-
irnar láta mig ósnortna, nema
ef ein slík gæti orðið til að
hreinsa kvefið úr börnunum
mínum, sem varla hafa komist
úr lopapeysunum síðan þau
fæddust. Aftur á móti flýg ég
oft í dagdraumum suður að
Miðjarðarhafi, því þaðan á ég
margar skemmtilegar ferða-
minningar, allt frá Barcelona
austur í Eyjahaf. Og þegar ég
rifja þær upp, er röðin komin
að mér að vorkenna —
vorkenna þeim sólarlandaför-
um, sem hafa ekki aðrar
minningar að orna sér við en
þétt setinn sundlaugarbakkann
við hótelið, ódýrt romm og
nokkurra vikna brúnku.
En það er ekki allt fengið
með fjarlægðinni, hvorki í
veruleika né dagdraumum.
Dagdraumaferðir innanlands
gefa utanlandsferðunum ekk-
ert eftir, og það gera þær
heldur ekki í veruleikanum.
Þegar ég fer að róta í minn-
ingunum rís sólskinsdagurinn á
auðri sandströndinni við Breið-
dalsvík hærra en mánuðurinn á
yfirfylltri Miðjarðarhafsströnd
Frakklands, Kaldbaksvíkin
verður í auðn sinni stórbrotnari
en svissnesku fjallavötnin á
ferðamannjtíma, og tjaldstæði
í hreinni lyngbrekkunni í Borg-
arfirði eystra tekur langt fram
dauðhreinsuðu, þrælskipu-
lögðu tjaldstæðinu í Vestur-
heimi. Auðvitað er þetta allt
gott hvað með öðru, en heima
er þó best — þegar sólinni
þóknast að skína.
Þ.Á.
13. TBL. VIKAN63