Vikan - 18.01.1979, Blaðsíða 10

maðurinn sé einskis virði, nema hægt sé að
hafa einhver not af honum.
Sú gegndarlausa krafa um eilífa hamingjuv
sem alls staðar blasir við í prentuðu máli og
glymur i eyrum, er heldur ekki líkleg til að
stuðla að andlegu jafnvægi fólks. Það er
afar hæpið, að fólk fái þá ástardrauma
uppfyllta, sem birtast í reyfurum og
dægurlagatextum, í heimi hversdags-
leikans. Þessi skemmtanaiðnaður kyndir
undir óánægjunni með þann hvers-
dagsleika, sem óhjákvæmilega hlýtur að
vera meginuppistaðan í lifi venjulegs fólks.
Þessi tvö aldursskeið, sem þú nefnir i
sambandi við tíðni sjálfsmorða, koma mér
ekki svo mjög á óvart. Skólar krefjast sífellt
stærri skerfs af ævi manns, svo að nú er
algengast, að fólk stígi sín fyrstu spor sem
fullgildir þjóðfélagsþegnar í hinum
almenna vinnumarkaði 20-24 ára. í mörgum
tilfellum hefur þetta fólk lítið sem ekkert
unnið áður og hefur sína lífsbaráttu
reynslulítið. Það lifir oft vernduðu lífi í
foreldrahúsum fram á þennan aldur og
þolir svo ekki álagið, sem fylgir því að þurfa
sjálft að skila sínum ákveðna skerfi.
Við ætlum að gera svo skelfing margt,
þegar við erum ung, jafnvel að breyta
öllum heiminum, og það er einmitt á
aldrinum milli þrítugs og fertugs, að það
rennur upp fyrir okkur, að minna hefur
orðið um efndir. Fólk er yfirleitt ekki nema
rúmlega þrítugt, er það kemst að raun um,
að það fær lítið sem ekkert breytt
heiminum. Þá færast þessar kröfur oft yfir
á börnin, og þegar við svo um fertugt
uppgötvum, að þau eru heldur ekki líkleg
til að framkvæma það, sem við sjálf
gáfumst upp á, fylgja því tvöföld vonbrigði,
óánægja bæði með sjálfan sig og bömin.
Við þetta bætist óraunhæf dýrkun á eilífri
æsku, það þykir ákaflega neikvætt að
I engu landi í N-Evrópu
nema íslandi er
sjálfsmorð með
skotvopni algengasta
aðferðin. Hérlendis
hefur vopnaburður þó
ekki tíðkast um aldir.
eldast, og fólk vill ekki viðurkenna þá
lífsins staðreynd, að með aldrinum hallar
undan fæti. Það reynir að fylla upp í
ósanna mynd, og við það skapast alls kyns
los.
Annars finnst mér áberandi, að trúin er
aftur að ná fótfestu meðal æskufólksins.
Það eru alltaf miklar skoðanasveiflur milli
kynslóða, eldri kynslóðin ætlaði að leysa
allan vanda með þvi að sleppa trúar-
brögðum, trúa bara á mátt sinn og megin.
En það er svo ótal margt annað, sem hægt
er að flokka undir trúarbrögð og fólk hefur
gripið til í staðinn, eins og t.d.
einstrengingslegar stjórnmálaskoðanir. En
það er eins og þessi lífsskoðun hafi ekki náð
að fylla upp visst tóm innra með okkur, og
unga fólkið i dag er ákaflega leitandi. Það
leitar að vænlegri leiðum til
lífsuppfyllingar.
Ég vil að lokum árétta, að það besta, sem
við getum gert til að fyrirbyggja sjálfsmorð,
er að vinna gegn þeim fordómum, sem enn
rikja gagnvart andlegum sjúkdómum og
þeirri miskunnarlausu eiginhagsmuna-
stefnu, sem hlýtur að leiða til mannlegrar
einangrunar.
JÞ
10 Vikan 3. tbl.