Vikan - 25.01.1979, Blaðsíða 59

Sögur úr
daglega lífinu
skalf og titraði. Hún var enn
hræddari en ég.
Eftir því sem ég varð eldri, tók
ég að gera mér grein fyrir, að
það var áfengið, sem olli slíkri
hegðun hjá þeim. Fékk þau til
að ausa svívirðingunum hvort
yfir annað. Fékk pabba til að
ógna mömmu með hnif. Við
systurnar lifðum í eilífri
martröð.
Ég var mjög einmana sem
bam. Ég gat aldrei boðið neinum
heim, og allir í skólanum vissu,
að við þáðum hjálp frá bænum.
Oft þegar ég kom heim úr
skólanum lá annað hvort
-foreldra minna í sófanum í
stofunni, viðþolslaust af timbur-
mönnum. Stundum bæði. Eða
þá að húsið var fullt af
vafasömu fólki, sem skemmti sér
með hávaða og látum. Ég
skammaðist mín fyrir heimili
mitt. Við áttum engin almenni-
leg húsgögn. Það litla, sem við
áttum, var óhreint og slitið,
jafnvel brotið. Eldhúsborðið var
alltaf fullt af óhreinum leir,
tómum flöskum og matarleifum.
Ég átti þrjár yngri systur, sem
oftast voru grátandi vegna
hræðslu og vanlíðunar.
Þar sem ég gat ekki boðið
neinum heim, heyrði það til
undantekningar, ef mér var
boðið heim til skólafélaga
minna. Þá sjaldan, sem það
gerðist, fann ég til hræðilegrar
minnimáttarkenndar. Ég fann
þá enn sárar til þeirra kringum-
stæðna, sem ég varð að búa við.
Annars varð ég sjaldan fyrir
aðkasti í skólanum. Kannski
vorkenndu krakkarnir mér. Þess
vegna var skólinn það allra
skemmtilegasta, sem ég þekkti,
og ég reyndi að stunda námið af
kostgæfni. Ég var líka alltaf með
þeim efstu í bekknum, þó enginn
tæki eftir því heima.
Ég átti mér bara eitt
takmark. Að verða ekki eins
og foreldrar mínir, þegar ég yxi
úr grasi. Ég fyrirleit þau og það
líf, sem þau lifðu, djúpt og
innilega.
Þegar ég var 17 ára og komin
í menntaskóla, var ég full af
minnimáttarkennd. Þó að
spegillinn segði mér, að ekkert
væri athugavert við útlit mitt og
prófin bæru vitni um góða
greind, fannst mér sem ég stæði
öllum öðrum langt að baki. Ég
átti erfitt með að blanda geði við
aðra og tók lítinn þátt i félagslífi.
Allir krakkarnir vissu, hvernig
heimili mitt var, ég var ekki
heppileg vinkona.
Ég reyndi einstaka sinnum að
fara á skólaböll, en það voru
ekki margir strákar, sem vildu
dansa við mig. Það var með
hálfum huga, að ég dreif mig á
árshátíðina þennan vetur, ég
gerði mér ekki miklar vonir um
að skemmta mér.
— Af hverju reynirðu alltaf
að fela þig, Lísa? Langar þig ekki
til að dansa?
Sá, sem ávarpaði mig þannig,
var Egill, sonur eins af drykkju-
félögum pabba. Hann lét þó ekki
heimilisástandið á sig fá, tók
mikinn þátt í félagslífi og var
bæði laglegur og vinsæll.
Hann dansaði mikið við mig
þetta kvöld, og í fyrsta skipti á
ævinni fannst mér ég vera
hamingjusöm. En hann fékk
mig líka til að smakka fyrsta
áfengisdropann, brennivín af
stút undir vegg í skólagarðinum.
Næsta laugardagskvöld bauð
hann mér í partí heima hjá
einum skólabróður okkar.
Foreldrar hans voru erlendis, og
krakkarnir virtust eiga nóg af
áfengi. Ég skemmti mér samt
ágætlega, þangað til einhver
slökkti ljósið og allir fóru að
para sig saman. Ég varð því
hræddari eftir þvi sem kossar
Egils urðu ástríðufyllri.
— Ættum við ekki að koma
upp á loft, elskan? hvíslaði hann
svo. — Þar getum við verið ein.
— Nei, sagði ég.
— Vertu ekki með neina
uppgerð, vinan, sagði hann. —
Ekki stelpa frá því heimili, sem
þú kemur frá. Þú ættir að hafa
séð of mikið heima hjá mömmu
og pabba til að ganga um með
einhverja jómfrúarkompleksa.
Heldurðu kannski, að ég sé að
spá í þig vegna þess, að mér
finnist svo gaman að tala við
þig?
Einhvern veginn tókst mér að
slíta mig lausa, og ég hljóp á dyr
blinduð af tárum. Eftir þetta
ævintýri varð ég enn meira
einmana en fyrr. Egill fór ekki í
launkofa með það, sem gerst
hafði, ég vissi, að krakkarnir
höfðu þetta í flimtingum og
kölluðu mig ræflajómfrúna sín á
milli.
Ég lauk stúdentsprófi, flutti
að heiman og fékk ágæta vinnu
á skrifstofu. Þar kynntist ég
Jonna, en hann var nýfluttur í
bæinn með foreldrum sínum.
Hann var glaðlyndur og opin-
skár, það var greinilegt, að lífið
hafði ekki lagt honum mörg
vandamál á herðar. Við fórum
að fara út saman, og ég varð
ástfangin í fyrsta skipti á ævinni.
Sú staðreynd, að Jonni vissi
ekkert um foreldra mína, gerði
það að verkum, að ég var alveg
óþvinguð í návist hans.
En nú varð þessu að ljúka.
Jonni hafði heimtað, að ég
kynnti hann fyrir foreldrum
mínum, og það gat ég ekki
hugsað mér. Hvernig gat farið
hjá því, að hann færi ósjálfrátt
að bera mig saman við þau?
Brjóta heilann um, hvers konar
manneskja ég væri eiginlega,
sem kæmi frá svona heimili. Það
yrði mér ofviða, betra að skera á
böndin, meðan hann gat enn
borið virðingu fyrir mér.
Mér leið hræðilega illa, eftir
að upp úr slitnaði á milli okkar
Jonna. Lífið var mér lítið annað
en tilgangslaus kvöl, sem ég sá
enga lausn á.
Rétt fyrir jólin kom systir mín
í heimsókn, en hún stundaði
nám í húsmæðraskóla úti á
landi.
— Þú ert svo þreytuleg, sagði
hún. — Hvað þjakar þig svona?
Ég gat ekki annað en sagt
henni upp alla söguna. Hún var
eini trúnaðarvinurinn, sem ég
átti. Ég gladdist svo yfir að sjá
hana, að ég fór að gráta, og var
mér þó ekki táragjarnt.
— Vesalings þú, sagði hún og
tók mig í faðm sinn.
Hlýja hennar snart mig djúpt,
ég vissi, að ég gat alltaf treyst
henni. Við höfðum haldið
saman gegnum þykkt og þunnt.
— Ég skil þig vel, sagði hún
lágt, er ég hafði lokið við sögu
mína.
Augu okkar mættust, nú var
hún stóra systirin, sem huggaði
og hjálpaði.
— Ég held, að þú trúir ekki
»á mátt kærleikans, sagði hún
alvarleg í bragði.
Nokkrum dögum seinna beið
Jonni mín á ganginum, þegar ég
kom heim.
— Systir þín hafði samband
við mig, sagði hann lágt. — Ég
vissi ekki að þú létir svona bara
vegna foreldra þinna. Ég hélt, að
þú hefðir fundið einhvern annan.
— Hvað er hún að sletta sér
fram í mín mál? sagði ég óstyrk.
— Ég vissi allt um foreldra
þína, Lísa, sagði Jonni. —
Borgin er ekki það stór, að svona
lagað fréttist ekki auðveldlega.
Ég ætlaðist bara til, að þú segðir
mér þetta sjálf að fyrra bragði.
Ég vissi ekki, að þú tækir þetta
svona nærri þér.
Ég þagði og reyndi að halda
aftur af tárunum.
— Lisa, hvernig geturðu verið
svona barnaleg? Það ert þú, sem
mér þykir vænt um. Það ert þú,
sem ég vil kvænast, en ekki
foreldrar þínir. Og það er algjör
óþarfi að skammast sín fyrir
hluti, sem maður getur ekkert
gert að. Ég veit, að þessi
lífsreynsla þin hvetur ekki til
þess, að þú treystir neitt á
kærleikann, en reyndu að
treysta mér. Foreldrar þínir
skipta mig engu máli, og ég
mun aldrei bregðast þér.
Og Jonni hefur vissulega
sannað í þessi tvö ár, sem við
höfum nú verið gift, að það er
óhætt að treysta á mátt
kærleikans, hvernig sem
kringumstæður manns annars
eru. Endir