Vikan - 22.02.1979, Blaðsíða 28
UNDARLEG ATViK
þau og tilraun til bankaráns, en var
dæmdur til geðrannsóknar um ótiltekinn
tíma.
Sérfræðingar í sálfræði og dáleiðslu báru
vitni fyrir sækjanda í réttarhöldunum yfir
Birni Nielsen. Meðal þeirra var dr. Paul
Reiter, kunnur geðlæknir, sem þá var
yfirmaður geðsjúkdómadeildar borgar-
sjúkrahússins í Kaupmannahöfn.
Dr. Reiter ávarpaði kviðdóminn meðal
annars á þessa leið:
„Hardrup hegðaði sér gegn venjulegu
athafnamynstri sínu, þegar hann framdi
þennan glæp. Hann var i hálfvitundarlausu
geðveikiástandi, þar sem frjáls vilji hans
var lamaður með síendurteknum dáleiðslu-
sefjunum. Hardrup var því neyddur til
morðs sökum ytri þvingunar.”
„En er það ekki rétt að enginn sé i.
dáleiðsluástandi fáanlegur til þess að gera:
það sem hann ekki myndi gera með fullri
vitund?” spurði verjandinn.
„Hvaða persóna sem er kann að gera
hvað sem er,” hélt dr. Reiter áfram.
„Dáleiðari getur talið einstakling á að
fremja glæp eða önnur andþjóðfélagsleg
verk með því að sefja hann til þess að trúa
ástæðunni til verksins. 1 þessu tilfelli sagði
Nielsen Hardrup, að hagnaðurinn af
bankaráninu yrði notaður til þess að
berjast gegn kommúnismanum. En í
dáleiðsluástandi sínu bað Hardrup gjald-
kerann ekki um peninga. Hann gekk inn í
bankann og byrjaði að skjóta.”
Aðrir kunnir geðlæknar og sálfræðingar
voru sammála niðurstöðum dr. Reiter.
Björn Nielsen var dæmdur til ævilangrar
fangelsisvistar. Og við frekari
geðrannsóknir játaði Nielsen „siðferðilega
ábyrgð” sína á glæpnum. „Ég vildi kanna
afl mitt sem meistari i dáleiðslu,” sagði
hann. „Ég er tvímælalaust einn stórkostleg-
asti sérfræðingur á þessu sviði sem nú er
uppi.
Og einu furðulegasta sakamáli veraldar
lauk, þegar fangelsishurðin skall að baki
honum.
(í janúar-júní hefti tímaritsins
MORGUNS skrifaði ég 1972 miklu
ítarlegri ritgerð um þetta merka mál og ber
hún nafnið Dáleiðsla á vinstri vegum, ef
einhver kærði sig um að kynnast því
nánar.„Vinstri vegur” er sú leið kölluð sem
leiðir til glötunar og óhamingju.)
Endir
Vikan prófar léttu vínin
8. Ýmis frönsk hvítvín
Okkur vantar
Vouvray,
Muscadet
og Sancerre
Ekkert hvítvín frá Loire
I islenska Ríkinu er frönsk hvítvins-
gerð afgreidd með fimm Bordeauxvinum
og fimm Búrgundarvinum, svo sem lýst
hefur verið i tveimur siðustu Vikum, og
firnm vinum öðrum, sem hér verður lýst.
Ekkert þessara fimni vina er frá Loire,
þótt það sé óumdeilanlega þriðja
merkasta vínræktarsvæði Frakklands og
einkum frægt fyrir hvítvín. Þaðan koma
hin heimskunnu hvitvin Muscadet og
Anjou, Vouvray og Montlouis, Pouilly
qg Sancerre.
Um þessi vín fá Íslendingar litið að
vita, þar sem þau eru ekki á boðstólum
hér. Samt eru þetta tiltölulega ódýr vín,
t.d. Muscadet, sem þykir sjálfsagt með
fiskréttum um allt norðanvert Frakk-
land, enda er það í senn þurrt vin og
mjúkt.
Muscadet er búið til úr samnefndum
vínberjum. Vouvray úr Chenin Blanc
berjum og Sancerre úr Sauvignon berj-
um. Algert lágmark væri, að Rikið hefði
á boðstólum eina tegund af hverri
þessara þriggja vínætta.
Skemmt hvítvín frá Rhone
Rikið selur hins vegar eitt vin frá
fjórða merkasta vinræktarsvæði Frakk-
lands, Rhonedalnum. Það er C'ROZES
HERMITAGE, árgangur 1974 frá P. j.
Aine. Þetta er árgangur í meðallagi frá
fremur vel þekktu svæði umhverfis fellið
Hermitage.
Þama hefur verið ræktað vin frá
rómverskum tima. Fyrir aðeins 100
árum var Hermitage svo hátt skrifað, að
það var talið eitt allra besta vín i heimi.
Siðan hefur það sigið, auk þess sem
smekkur manna hefur breyst.
Crozes Hermitage hefur gott orð á
sér, þótt það sé ekki eins frægt vín og
Hermitage. Siðarnefnda vínið er ræktað
á fellinu sjálfu og hið fyrrnefnda
umhverfis það.
Þetta vín olli verulegum vonbrigðum í
gæðaprófun Vikunnar. Það var að vísu
fallegt að sjá, en siðan ekki söguna nieir.
Ilman þess var röng, eins og vínið væri
súrefnissúrt. Bragðið var mikið og
skarpt. meðalþurrt og framlengdist i
munninum. Eftir sat dálítið óbragð.
Innihald flöskunnar lenti að mestu í
vaskinum. og einkunnin var þrir.
greinileg falleinkunn. Vinflaskan
kostaði 2.200 krónur, og er þar um vond
kaup að ræða.
Umgóð hvitvín frá Alsace
Rikið hefur á boðstólum tvö vín frá
Alsace eða Elsass, og virðist það nokkuð
sanngjarnt hlutfall miðað við stöðu
héraðsins i vinræktarheiminum.
Alsace er á landamærum Frakklands
og Þýskalands og hefur ýmist lotið þessu
rikinu eða hinu eftir taflstöðunni i
28 Vikan 8. tbl.