Vikan - 22.02.1979, Blaðsíða 31

T
■BBB

BITLAÆÐIÐ

Sjöundi áratugurinn. Þunglyndislegir
skuggar atómbombunnar og kalda
stríðsins víkja fyrir meiri bjartsýni. í
Hvíta húsinu situr ungur og aðlaðandi
forseti við völd og boðar bætta sambúð
heimsveldanna, meira frjálsræði, frið og
öryggi.
22. nóvember 1963 er hann ráðinn af
dögum. Allur heimurinn fyllist hryllingi
og þar með þróast þessi áratugur, sem
byrjaði svo vel, í einhverja mestu
upplausnartíma í manna minnum.
Æskan hættir að trúa á það þjóð-
félagskerfi, sem eldri kynslóðin hefur
búið henni. Hún gerir uppreisn gegn
ríkjandi þjóðfélagsháttum, allir yfir
þrítugt eru hættulegir óvinir, og hún
ein er fær um að frelsa heim, sem býður
ekki upp á annað en hverja hroll-
vekjuna á fætur annarri. Morðið á John
Kennedy. Vietnamstríðið. Morðin á
Martin Luther King og Robert
Kennedy. Kapítalisminn, þar sem hver
treður skóinn af öðrum í villtu
kapphlaupi efnishyggjunnar, höfðar
ekki til æskunnar. Hún boðar nýtt líf í
ást, eindrægni og grasi.
Þessi æska þarfnast nýrra átrúnaðar-
goða, og hún finnur þau í fjórum,
síðhærðum rokk og ról tónlistar-
mönnum frá Liverpool, sem kalla sig
Bítlana. Aldrei hafa nokkrir listamenn
hlotið jafnævintýralegan frama, hylli
þeirra jaðrar við brjálæði. Þeir eru
lifandi svar uppreisnargjarnrar æsku,
sem ætlar að gjörbreyta öllum lifnaðar-
háttum í spilltum heimi.
Ein einnig þessi tími á sér enda eins og
aðrir tímar. Áttundi áratugurinn tekur
við og önnur æska, án þess að þeirri á
undan hafi tekist að finna svarið við lífs-
gátunni fremur en tugum kynslóða á
undan henni, og Bítlarnir hætta að leika
saman.
Á Broadway hafa nú á annað ár
staðið yfir sýningar á Beatlemania
(Bítlaæðið), þar sem fjórar nákvæmar
eftirlíkingar hinna frægu Liverpool-Bítla
leika þau lög, sem trylltu æskuna á
sjöunda áratugnum. Um leið er sýnd á
tjaldi og rakin sú þjóðfélagsþróun og
þeir atburðir, sem samtvinnast svo mjög
tónlist þessara lifandi goðsagna.
Undirrituð, sem sá þessa sýningu til
að rifja upp tregablandinn unað síns
eigin blómaskeiðs, gat ekki séð, að lög
eins og Yesterday, She Loves You og
Helter Skelter hefðu nein minni áhrif á
æsku áttunda áratugsins. Unglingarnir
klöppuðu, stöppuðu, flautuðu, og
görguðu, rétt eins og í „dentíð”.
Kannski var þó vinsælasta lagið Lucy In
The Sky With Diamonds, því að þó
þessi æska trúi ekki lengur á neina
allsherjar alheimsást, stendur grasið enn
fyrir sínu.
J.Þ.
Saga Bítlanna, útdráttur úr bók eftir
Hunter Davis, birtist í 37.-38. tbl.
Vikunnar árið 1968 og var með
eindæmum vinsælt lesefni, enda ítarlega
fjallað um uppruna og ævi hvers og eins
og ferill hljómsveitarinnar rakinn
nákvæmlega. Hefur Vikan fengið
tilmæli margra um að endurbirta þetta
efni, en því miður er óhugsandi að verða
við þeim óskum. En hinir, sem beðið
hafa um plakat með þessum góðkunnu
köppum, fá hér með ósk sína uppfyllta.
Og ef einhver skyldi hafa gleymt
nöfnunum, þá heita þeir, talið frá vinstri
á plakatmyndinni: Ringo Starr, f. 7. júlí
1940, John Lennon, f. 9. okt. 1940,
Paul McCartney, f. 18. júní 1942, og
George Harrison, f. 25. feb. 1943.
8. tbl. Vikan 31