Vikan - 05.04.1979, Blaðsíða 21

hjónabandið lagist ef það eignast barn.
Yfirleitt verður það fyrir vonbrigðum, því
það er afar sjaldgæft, að börn lagfæri
óhamingjusama sambúð. Undir slíkum
kringumstæðum er varla hægt að verða
óskabarn og vonbrigðin sem fylgja þvi að
barnið bjargaði ekki hjónabandinu lenda
oft á barninu sjálfu.
Þrátt fyrir að fólk hafi þráð það að
eignast barn, er ekki þar með sagt, að það
verði góðir foreldrar. Það eru nefnilega
tveir óskyldir hlutir að ganga með barn og
eignast það og að ala það upp. Mörgum for-
eldrum finnst börn sín vera meiri óskabörn
á sumum aldursstigum en öðrum. Sumum
geðjast best að börnum, þegar þau eru
pínulitil og algjörlega háð manni. Öðrum
þykja börn skemmtilegri þ ;gar þau verða
stærri og þurfa ekki eins mikla hjálp og geta
verið meiri félagar manns.
Það er ekki hægt að krefjast þess af
foreldrum, að þeir séu alltaf jafngóðir
foreldrar. Allir hafa bæði jákvæðar og
neikvæðar tilfinningar til annarra. Þetta á
líka við þær tilfinningar sem foreldrar bera
í garð barna sinna bæði óskabarna og
þeirra sem ekki fæðast óskabörn.
Að fæðast óvelkominn
Það er munur á því að fæðast óskabarn
og vera óvelkominn í heiminn. Sum börn
fæðast ekki beint óvelkomin, en ástæður
foreldra geta valdið því, að tíminn sem
barnið kemur á er kannski ekki alveg sá
rétti. í slíkum tilvikum aðlaga foreldrar sig
oftast að aðstæðum og yfirfæra ekki tíma-
bundnar neikvæðar tilfinningar yfir á
barnið.
Það geta verið margar mismunandi
ástæður fyrir því, að barn fæðist
óvelkomið. Barn sem fæðist utan hjóna-
bands eða án þess að foreldrarnir séu í
sambúð er oft óvelkomið. Þetta kemur til
af mörgum ástæðum. Nokkrar þeirra
helstu eru, að það eru ennþá fordómar í
samfélaginu gagnvart einstæðum
foreldrum, fjárhagsaðstaða einstæðra for-
eldra er yfirleitt verri en foreldra í sambúð
og að það er miklu erfiðara að bera
ábyrgðina á barni einn en tveir, eins og
búið er um hnútana í samfélaginu í dag.
Börn sem fæðast i sambúð geta líka verið
óvelkomin. Aðstæður fólks geta verið það
slæmar, að því finnist ekki kleift að eiga
barn, t.d. fjárhagur eða húsnæðismál. í
slíkum tilvikum gæti félagsleg og fjárhags-
leg aðstoð hjálpað til og orðið til þess, að
barnið kæmi velkomnara í heiminn en
annars.
í sumum tilfellum vilja foreldrar ekki
viðurkenna, að barn sem sé á leiðinni sé
ekki velkomið. Slíkir foreldrar geta fengið
slæma samvisku gagnvart barninu sem þeir
reyna að vinna bug á t.d. með því að ausa
gjöfum i barnið og láta allt eftir þvi.
Hvað
er
að
þeim?
Börn geta verið óvelkomi. í heiminn, ef
móðirin verður t.d. að hætta í námi eða
vinnu sem henni líkar vel. Oft bitnar slíkt á
börnunum. Þetta á að sjálfsögðu lika við
um feður, en það er bara enn sem komið er
miklu sjaldgæfara, að þeir láti fæðingu
barns hindra sig í að framkvæma áform sín
en konur.
Börn sem skynja, að þau séu óvelkomin í
heiminn, finnst að þeim sé ofaukið og þau
fá ekki það öryggi og ást sem er þeim
nauðsynleg til að þroskast eðilega. Það er
ekki gott að vera slíkt barn.
í dag er erfitt að vera foreldri
Til þess að samfélagið líði ekki undir lok,
er nauðsynlegt að fæða börn í heiminn.
Það ætti þvi að vera í þágu hvers samfélags
að búa svo vel að börnunum, að þau verði
fær um að taka við þróun samfélagsins.
í dag er það mótsagnakennt að vera
foreldri. Foreldrar verða að vinna til að
halda lífi í sér og börnunum. Þeir hafa
fæstir tíma og krafta til að sinna börnunum
sem skyldi og fæstir hafa nógu góða
gæslumöguleika fyrir börnin á meðan þeir
eru að vinna. í vissum skilningi má þvi
segja að börnum sé ofaukið í samfélaginu í
dag.
Fólk heldur samt áfram að eiga börn,
þrátt fyrir að það hafi ekki sem ákjósan-
legust skilyrði að ala börnin upp. En fjöldi
þeirra barna sem fæðist breytist með
efnahagslegri og félagslegri þróun og
félagslegri meðvitund fólks. Og það er full
ástæða til þess að ætla, að fækkun fæðinga
stafi að einhverju leyti af því að fólk hefur í
auknum mæli gert sér grein fyrir að það er
erfitt að vera foreldri.
14. tbl. Vikan 21