Vikan - 12.04.1979, Blaðsíða 5
en í dag riður þar sketfingin þökum. Þessar konur gráta missi sona sinna.
þegar Salvador Allende komst til
valda 1970. Fólk fékk þá áður
óþekkt tækifæri bæði til vinnu
og mennta. T.d. var þannig
komið fyrir daga hans að aðeins
20 manns af hverjum 100.000
stunduðu háskólanám. Meira en
helmingur allra verksmiðja í
eigu bandarískra fyrirtækja eða
annarra útlendinga sem að sjálf-
sögðu hirtu allan arð, og gera
enn. Kjör hinna vinnandi
manna eru fyrir bragðið mjög
lök.
Fangar á íþróttavelli
— Ég var í vinnu daginn sem
byltingin gegn Allende var gerð.
Þetta byrjaði um 9 leytið og það
var lítið sem almenningur gat
gert þó hann hefði viljað, þvi
herinn hafði byssurnar, sprengj-
urnar og allt annað sem þarf til
að ríkja. Það var bókstaflega
ekkert hægt að gera. Daginn
eftir byltinguna, eða 12.
september, klukkan 4, var ég
handtekinn. Þeir komu á opin-
bera skrifstofu þar sem ég vann
ásamt 40 öðrum og tóku alla
fasta. Það var farið með okkur á
stóran íþróttaleikvöll þvi öll
fangelsi voru löngu uppfull. Á
þessum velli voru um 10.000
fangar, en þar kom að hann
varð of lítill og þá var ég fluttur
á annan miklu stærri sem
rúmaði 20.000 fanga. Ég var í
haldi í 4 mánuði en þá var mér
sleppt. Ég segi sleppt, en það er
ekki rétta orðið, þvi það var
fylgst vel með manni. Maður Einn valkostur — að
mátti ekki fara heiman frá sér, strjúka
fékk enga vinnu þannig að þetta — Það er erfitt að strjúka frá
var ekkert líf. Chile, en þegar fólk hjálpar
hvert öðru þá er það hægt. Ég
komst í samband við rútubíl-
stjóra sem keyrir yfir landa-
mærin til Argentínu og hann
tók mig með. En það er lítið
betra að vera í Argentínu því
þar ríkja einnig herforingjar.
Það er ekkert grín að vera i
leyfisleysi á slíkum stað. Ég hélt
því áfram för minni, fór til Perú
og þaðan til Kanada. I Kanada
fékk ég að visu vinnu en allt án
leyfa og engir voru pappírarnir.
Síðan lá leiðin til íslands og var
ætlunin bæði að heimsækja vin
og svo að fá landvistarleyfi hér á
landi.
— Við erum margir Chile-
búarnir sem erum á flækingi um
heiminn. Þjóð okkar er um 11
milljónir manna, en flóttamenn-
irnir um 2 milljónir. Þeir eru
dreifðir víðsvegar um heiminn
en eru þó liklega flestir á Spáni.
Spánn og Norðurlöndin eru þau
lönd sem eru flóttamönnum frá
Chile hvað hliðhollust. í S-
Ameríku getum við ekki verið
því klær herforingjanna eru þar
um allt, við verðum að fara
lengra. Öll bíðum við eftir því að
ástandið breytist þannig að við
getum snúið heim aftur. Að vísu
eru öll sendiráð Chile meira en
fús til þess að útvega okkur
flóttamönnunum vegabréf og
uppáskriftir þannig að við
getum farið aftur heim, en slíkar
ferðir enda nær undan-
tekningarlaust í fangelsi heima í
Chile. Það er því lítið eftir-
sóknarvert að snúa heim upp á
þau skipti. Það er möguleiki á að
málin breytist á næstu árum en
persónulega hef ég litla trú á því
að það verði innan skamms. Ef
herforingjamir myndu leyfa
almennar kosningar þá er víst að
þeir yrðu kosnir í burtu, en af
skiljanlegum ástæðum hafa þeir
lítinn áhuga á því.
Fólk hverfur
— Það er erfitt að berjast á
móti núverandi Chile-stjórn. Þó
er ýmislegt gert í þá veruna.
Þrátt fyrir að allir stjórnmála-
flokkar og öll stjórnmála-
starfsemi sé bönnuð, þá
blómgast neðanjarðarstarfsemi
margra hópa sem eiga það
sameiginlegt að berjast gegn
stjórninni. En þetta er hættuleg
iðja og valdhafarnir eru alltaf að
15. tbl. Vikan 5