Vikan - 12.04.1979, Blaðsíða 9
snemma undir komu systkinis og leyfa því
að taka þátt í öllum undirbúningi. Þannig
getur barninu fundist að það taki sjálft þátt
í að eiga barnið.
Barnið verður einnig að finna að
foreldrarnir skilji afbrýðisemi þess en
fordæmi hana ekki. Foreldrarnir verða að
reyna að hjálpa barninu til að stjórna
tilfinningum og hjálpa því að takast á við
neikvæðar tilfinningar svo að þær fái
nokkuð eðlilega útrás.
Það er mikilvægt að barnið fái að sinna
litla barninu. Leyfið þvi t.d. að sitja með
það, hjálpa til að skipta á því, halda á
pelanum o.s.frv.
Aðalatriðið er, að barninu eða
börnunum sem fyrir eru, finnist að þau séu
nauðsynleg og að þau fái greinilega
tilfinningu fyrir því, að þetta er litla barnið
okkar — ekki bara barn pabba og mömmu.
Af brýðisemi gagnvart systkin-
um er algengust en hún kemur
líka f ram við aðrar aðstæður
Afbrýðisemi getur komið í kringum 1
árs aldur en er algengust á aldrinum 3-6
ára. Því minna sem barnið er þeim mun
meira er það upptekið af eigin heimi. Og
því minna sem barnið er, þeim mun háðara
er það fullorðnum.
En afbrýðisemi kemur ekki bara fram
þegar barn eignast systkini, þó að hún komi
kannski mest og sterkast fram við þær
aðstæður. Afbrýðisemi getur svo að segja
komið fram við allar aðstæður: Þegar
foreldrarnir tala saman í staðinn fyrir að
tala við barnið. Þegar foreldrarnir taka til í
staðinn fyrir að leika við barnið, eða vera
með barninu.
Það er ef til vill erfiðast fyrir foreldrana
að takast á við afbrýðisemina þegar nýtt
barn bætist í hópinn m.a. vegna þess að
konan er mjög þreytt eftir fæðinguna og á
erfitt með að sinna öðru en því allra
nauðsynlegasta. Þetta er óheppilegt þar
sem afbrýðisemin er yfirleitt sterkust
einmitt við þessar aðstæður. Það væri mjög
æskilegt, að allir foreldrar ættu þess kost,
að fá heimilisaðstoð undir þessum kringum-
stæðum svo að þeir slyppu við hið daglega
amstur og gætu einbeitt sér að börnunum.
Hvað er hægt að gera þegar
barn eignast systkini?
Það er æskilegt að búa barnið mjög
Þegar nýfætt barn kemur í fjölskylduna
verða foreldrarnir ennfremur að hugsa um,
að eldri börnin þurfa ekki minni um-
hyggju og athygli en það litla. Eldri börn
vilja oft undir þessum kringumstæðum
reyna aftur hvernig það var að vera lítill.
Þau vilja stundum fá að liggja í faðmi
foreldranna, fá hjálp við að fara i og úr,
liggja í vagninum, prófa snuð og þvíumlíkt.
Það er mikilvægt að fullorðnir sýni þess-
háttar breytni skilning og leyfi barninu
þessa hluti. Þetta gengur þá yfirleitt fljótt
yfir, án mikilla árekstra.
Ættingjar og vinir sem koma í heimsókn
til að sjá litla barnið, ættu að veita eldri
börnunum eins mikla ef ekki meiri athygli
en því nýfædda. Eldri börnum finnst
gjarnan, að þeim sé ofaukið við slíkar
heimsóknir, þar sem þau finna fyrir
afskiptaleysi. Það gerir litla barnið hins
vegar ekki.
Ef börn eru vel undir það búin að eignast
systkini er möguleiki á að þessi reynsla
þroski barnið og að lagður sé grundvöllur
að góðu sambandi á milli systkina. í því
sambandi er afar mikilvægt að barnið hafi
fengið réttar upplýsingar og hreinskilin
svör ásamt meðábyrgð á litla barninu.
SKARTGRIPIR
Fermingargjöfin í ár
SIGMAR Ó. MARÍUSSON
Hverfisgötu 16A — Sími 21355.
15. tbl. Vlkan 9