Vikan - 19.04.1979, Blaðsíða 11
árekstrar við umheiminn á þessu þróunar-
skeiði og barnið getur sýnt mikinn mótþróa
og fengið mikil reiðiköst. Á þessum aldri
eru börn upptekin af ýmiskonar leikjum og
sú tegund leiks sem kallaður er hlutverka-
leikur hefur göngu sína. Það er sá leikur
sem mótast af því að börn bregða sér í ýmis-
konar hlutverk, t.d. leika pabba, mömmu,
bangsa, ljón o.s.frv.
4ra ára börn
Á þessum aldri eru börn mjög virk.
Leikur barnsins mótast nú meira en áður af
frjóu hugmyndaflugi. Það segir gjarnan
hinar ótrúlegustu sögur og leikur eitthvað
allt annað en sig sjálft. Barninu finnst mjög
gaman að heyra fullorðið fólk segja frá og
því finnst einnig sjálfu gaman að segja frá.
Oft býr það til (skrökvar) hinar
furðulegustu sögur í huganum.
4 ára börn spyrja mikið og þau hlusta
með meiri eftirtekt en áður. Spurningar
barnsins eru innihaldsríkari en fyrr og
þegar barnið hefur fengið eitt svar við
spurningunni heldur það gjarnan áfram að
spyrja.
4 ára börn hugleiða mikið lífið og
tilveruna. Þau hugsa um hvernig börn
verða til, hvernig þau fæðast og hvernig
þau stækka. Þau hugsa á svipaðan hátt um
dýr. Hugrenningar um sjúkdóma og dauða
manna og dýra eru algengar á þessum
aldri.
Við 4 ára aldur þarfnast börn enn meira
en áður félagsskapar annarra barna. Þau
lenda ennþá í árekstrum við umhverfi sitt
en oft er auðveldara.en áður að lagfæra það
sem úrskeiðis fer.
Það tilheyrir þessum aldri að barnið er
mikill vinur vina sinna. En skyndilega
getur slest upp á vinskapinn og vinurinn
sem var svo góður fyrir stuttri stundu er nú
hinn versti óvinur. En ósamlyndið getur
lagast fljótt og börnin verða perluvinir á
ný.
5 ára börn
Á þessum aldri eru þrjóskuköst æ sjald-
gæfari og það er oft auðvelt að fást við 5
ára börn.
Barnið getur skipulagt lengra fram í
tímann og leikur þess getur haft ákveðnari
tilgang en fyrr. Börn á þessum aldri segja
oft fyrirfram frá því sem þau ætla að taka
sér fyrir hendur og tala svo á meðan þau
framkvæma.
Barnið byrjar gjarnan að hugsa um
hvernig maður „á” að vera og hvernig mað-
ur „á” að haga sér undir ákveðnum kring-
umstæðum í ákveðnum hóp. Samfara
þessu kemur hugsunin um hvaða leikreglur
gilda um mannleg samskipti.
Á þessum aldri er barnið ekki eins háð
þeim fullorðnu og áður en beinir huganum
sifellt meira að umheiminum. En 5 ára
börn hafa mikinn áhuga á lífi og tilveru
fullorðinna og þau íhuga margt i þvi
sambandi.
6 ára börn
Það gerist margt nýtt í lífi 6 ára barna.
Hugsun barna á þessum aldri mótast meira
af raunveruleikanum og barnið gefur sig að
umheiminum á raunhæfari hátt.
Dagdraumar eru oft miklir á þessu tímabili
en þrátt fyrir það er barnið færara en áður
um að greina á milli ímyndunar og
raunveruleika.
Börn breytast oft í útliti við 6 ára aldur.
Mörg þeirra verða nú öll á lengdina og
kringlótt smábarnsútlit hverfur. Hinn hraði
líkamsvöxtur sem barnið merkir, veldur því
að barnið þarf að fá útrás fyrir spennu og
óróleika. 6 ára börn hafa mikla þörf fyrir
hreyfingu og virkni.
Vinir skipta meira máli en nokkru sinni
fyrr. Leikur barna verður enn skipulagðari
en áður og í sameiginlegum leikjum skipta
börnin oft hlutverkum á milli sin.
16. tbl. Vikan IX