Vikan - 10.05.1979, Blaðsíða 8

endur, sem stefna ákveðið að háskólanámi,
þar sem ríkisskólarnir sjá þeim ekki
lengur fyrir nægilegri undirbúnings-
menntun. Og þar með iokast hringurinn,
það verður farið að mismuna fólki í
menntun eftir fjárhag foreldranna, eins og
gert var í gamla daga.
— Höldum við áfram á sömu braut,
endum við líka í sömu aðstöðu, og er þá illa
farið fyrir allri þeirri félagshyggju og stétt-
leysi, sem við íslendingar stærum okkur af.
Ég er líka hræddur um, að það yrði skrítið
upplit á landsfeðrum vorum, ef íslenskir
stúdentar hættu að vera gjaldgengir í
erlenda háskóla og hrúguðust allir í
Háskóla íslands, sem þykir víst alveg nógu
dýr í rekstri eins og hann er. Þarna færi
tvennt forgörðum, sú ódýra menntun, sem
við höfum hingað til sótt til erlendra landa,
og þeir menningarstraumar, sem fólk ber
með sér til okkar litla eyríkis að námi
loknu.
Sennilega hefur
fátt verra gerst í
íslenskum skóla-
málum en vísan
um, að það sé
leikur að læra.
— Nú tíðkast að skrökva því að bömum
allt frá því að þau byrja í bamaskóla, að
námið sé leikur. Það er líka hættuleg
þróun. Sennilega hefur fátt gerst verra í
íslenskum skólamálum en vísan um, að það
sé leikur að læra. Auðvitað hefur
höfundurinn, Steingrímur Arason, á sínum
tíma átt við það, að það væri skemmtilegt
að læra, en ekki létt, eins og nú virðist
útbreiddur misskilningur. Nám er í eðli
sínu erfitt, og það er ekki hægt að gera hlut,
sem í eðli sínu er erfiður, auðveldan. Náms-
efnið krefst sömu heilastarfsemi af hálfu
nemandans og áður, jafnvel þó því sé spilað
inn í fólk af segulbandi eða lætt inn í það
með myndvörpum og kvikmyndavélum.
Það er samt sem áður jafn erfitt að læra og
verður aldrei auðveldara. Fólk er mismun-
andi vel til þess fallið, og það tekur það mis-
munandi langan tima að meðtaka fróðleik,
og því verður ekki breytt. Hvaða gagn er þá
að slíkri blekkingu? Sjálft lífið er enginn
leikur, enda ekkert æskilegra, að svo væri,
því fólk þroskast yfirleitt meira á mótbyr en
meðvindi. Fólk, sem matað er á þvi öll sín
uppvaxtarár, að allt eigi að vera leikur, er
óhjákvæmilega enn verr í stakk búið til að
mæta þeim erfiðleikum, sem enginn fær
leyst úr nema það sjálft. Enda hefur það
aukist að mun, að fólk falli og hreinlega
Vlðtum«kkl»ln« vttlMi«lrofl»umlr»é>fr«B<Hnflf halda.

gefíst upp við menntaskólanám. Og hin
mikla aukning nýrra nemenda hefur
aðallega orðið í lægstu einkunnastigunum,
eins og þessi allsherjar samræming á
kerfinu og samræmd námsskrá býður upp
á.
r
Eg er eins og_
Maó gamli. Ég
vil leyfa öllum
blómum að
blómstra.
— Mín kenning er sú, að tilgangur
skólans eigi að vera sá að koma öllum upp á
hæsta mögulegt þroskastig, en ekki að gera
alla eins með því að ýta þeim niður í sömu
flatneskjuna. Ég lít ekki á námsgáfur sem
eitthvert líkamslýti, sem helst ætti að skera
i burtu. Fólk með námsgáfur á ekki síður
rétt á að nýta hæfileika sína en þeir, sem
miður eru til bóknáms fallnir. Hins vegar er
auðvitað feikna vandi að finna það jafn-
vægi, sem þarf til að þroska þær marg-
víslegu tegundir gáfna og hæfileika, sem
búa í mannfólkinu.
— Vissulega þarf lika að útrýma þeim
fordómum, að það sé eitthvert heimsku-
merki að vera ekki snjall á bókina, og mér
er afskaplega mikið i nöp við allt mennta-
snobberí. Góður handverksmaður af hvaða
tegund sem er er fullkomlega jafnnýtur
þjóðfélagsþegn og sá, sem hefur orðið sér
úti um doktorsgráðu í einhverju. Það þarf
enginn að hafa minnimáttarkennd út af því
að hafa ekki orðið doktor. Það er meira að
segja mjög vafasamt, hvort það sé nokkuð
æskilegra að streða við það meginhluta
ævinnar að vita meira og meira um minna
og minna. Ég mér er farið eins og Maó
gamla. Ég vil leyfa öllum blómum að
blómstra.
— Það eru tvö frumskilyrði þess að hafa
gagn af námi: Áhugi og dugnaður. Siðan
kemur þetta óáþreifanlega fyrirbæri, sem
menn kalla gáfur.
Við erum ekki
nærri því eins
vitlausir og sumir
sérfrœðingar
halda.
— Eins og ég hef áður minnst á, erum
við íslendingar ákaflega gjamir á að apa
8 Vikan 19. tbl.