Vikan - 14.06.1979, Blaðsíða 2

24. tbl. 41. árg. 14. júní 1979
Verð kr. 850.
GREINAR OG VIÐTÖL:
2 Bilar á Islandi í 75 ár.
6 Mjólk vtrður eins og rjómi og kók eins og siróp. Rætt við Línukóng og Linudrottningu, Sigurð Steinþórs- son og Ingibjörgu Marmundsdótt- ur.
22 Börnin og við í umsjá Guðfinnu Eydal, sálfræöings: Traust er nauðsynlegt.
24 Vikan skoðar hótel og veitingahús í Þýskalandi, 1. grein eftir Jónas Kristjánsson: Bonn.
26 Mannréttindi verða ekki keypt eftir vigt, segir Pétur Pétursson, útvarpsþulur.
36 Vikan á ncytendamarkaði: Tréskurður — fylgifiskur menning- ar frá upphafi.
50 Látinn maður segir sögu slna. 33. grein Ævars R. Kvaran um undar- leg atvik.
SÖGUR:
14 Sumarið sem var eftir Söruh Patterson, 5. hluti.
35 Fimm mínútur með Willy Breinholst: Harry og innbrots- þjófurinn.
41 Hver á að ráða? Smásaga eftir Nonie Robertson.
44 Pílagrímsfcrð til fortíðarinnar eftir Malcolm Williams, 6. hluti.
VMISLEGT:
11 Poppkorn.
12 Mest um fólk.
20 Handavinna: Sítt dömu- og telpna- vesti.
28 Vikan kynnir: Hagkvæmt í Ilagkaupi.
30 Stjörnuspá — Hvað er þetta?
31 Táningagoðið 1979 er Leif Garrett — Opnuplakat.
34 Draumar.
43 Poppkorn.
52 Eldhús Vikunnar og Klúbbur matreiðslumeistara: Lauksúpa.
54 Heilabrotin.
62 Pósturinn.

VIKAN. Útgefandi: Hilmir hf. Ritstjóri: Kristin
Halldórsdóttir. Blaöamcnn: Borghildur Anna Jóns
dóttir. Eirikur Jónsson. Hrafnhildur Sveinsdóttir.
Jóhanna Þráinsdóttir. Útlitsteiknari: Þorbergur
Kristinsson. Ljósmyndari: Jim Smart. Auglýsinga
stjóri: Ingvar Sveinsson. Ritstjórn i Siöumúla 12.
auglýsingar. afgrciösla og dreifing i Þverholti 11, simi
27022. Pósthólf 533. Verö i lausasölu 850 kr.
ÁskriftarverÖ kr. 3000 pr. mánuð, kr. 9000 fyrir 13
tölublöð ársfjórðungslega, eða kr. 18.000 fyrir 26 blöö
hálfsárslega. Áskriftarverö greiðist fyrirfram. gjald
dagar: Nóvember. febrúar. mai og ágúst. Áskrift i
Reykjavik og Kópavogi greiðist mánaöarlega.
Um málefni neytenda cr fjallað i samráöi viö
Neytendasamtökin.
2 Vikan 24. tbl.
Bílar á íslam
Árið 1903 veitti Alþingi íslendinga D.
Thomsen, konsúl í Reykjavík, 2000 króna
styrk til að gera tilraunir með hvort mögu-
legt væri að nota bifreiðar á íslenskum
vegum. Thomsen varð sér úti um bil sem
hann síðan flutti hingað til lands og í
annálum frá þessum tíma má sjá að ekki
hefur mönnum þótt fyrirbærið reynast of
vel á íslenskum vegum. Er tekið fram að
vagninn gangi heldur báglega, bili oft og sé
ekki nægilega kraftmikill til að komast upp
brattar brekkur, en af þeim er nóg hér á
landi. Vagninn fór í ferðalag alveg austur á
Eyrarbakka, og var það hið dapurlegasta
ferðalag. Billinn bilaði oft á leiðinni og var
þvi mest um kennt að hann hefði verið
keyptur notaður, svo og hitt, að vélin var
aftur í. Aðalgallinn var samt sá, að sögn
vagnstjórans, að afl vélarinnar var leitt til
vagnhjólanna með tannhjólum í staðinn
fyrir með stálfesti. Skilji það hver sem
getur.
Þrátt fyrir öll þau vandræði sem fylgdu
þessum fyrsta bíl íslendinga voru þeir ekki
alveg á því að gefast upp, og nú 75 árum
síðar eru íslendingar meðal mestu bíla-
eigenda í veröldinni, — og er þá að sjálf-
sögðu miðað við höfðatölu. Hver framtíð
bílsins verður í þessum heimi, sem virðist
vera kominn langt á leið með að fullnýta
allar olíulindir sínar, ætlum við engu að
spá. Bilar eru alltaf að minnka til þess að
hægt sé að gera þá sparneytnari, og ef svo
fer sem horfir þá verða þeir horfnir eftir
nokkur ár, — allavega verða þeir orðnir
mjög litlir.
í tilefni af t>essu afmæli bilsins á íslandi
gengst Fornbílaklúbburinn fyrir sýningu í
Laugardalshöllinni um þessar mundir á
fjölda gamalla bíla, og þar verður hægt að
sjá þróunina sem orðið hefur í þessum
efnum hér á landi nær því frá upphafi.
Þarna verða gamlir Ford bílar sem sjást
varla orðið nema í gömlum kvikmyndum,
glæsilegar drossiur a la Bonnie og Clyde og
allt þar upp úr.
VIKUNNI þótti við hæfi á þessum
merku tímamótum að taka myndir af
nokkrum þessara gömlu höfðingja, eins og
eigendurnir oft kalla þá, svo og að fá að
reyna þá.
Það má aldrei gleymast að allir þessir
bílar eiga sér sína sögu, oft merkilega, og
reyndum við eftir fremsta megni að grafa
þær upp og hafa þær sem réttast eftir.
Einnig munu fylgja umsagnir sérfræðings
VIKUNNAR í bílamálum, en hann tók sér
far með öllum þeim bilum sem við sýnum
hér. Þeir sem vilja meira að sjá geta
skundað niður í Laugardalshöll og skoðað
það sem við ekki sýnum.
EJ
V)
Ford Tf
árgerð 1917
Ekki er fullkunnugt um
hversu margir eigendur hafa
verið að þessum glæsilega vöru-
bíl, en lengst af hefur hann verið
kenndur við Bjarna Erlendsson
á Víðistöðum. Sá mun hafa
notað hann til ýmissa þarfa-
verka, þó mest í kartöflu-
görðum. Til að bíllinn spjaraði
sig betur þar í moldarflaginu,
setti Bjarni breið járnhjól undir
hann að aftan þannig að bíllinn
varð líkari dráttarvél en vörubíl.
Þessi gamli Fordari er í eigu
Þjóðminjasafnsins, og hefur
Pétur G. Jónsson starfsmaður
safnsins verið að vinna í því að
undanförnu að koma bílnum í
sitt upprunalega horf.
— Ég fékk þennan bíl allan í
pörtum, sagði Pétur, og þurfti
því að koma honum saman á ný.
Það vantaði ýmislegt og annað
var ónýtt, þannig að ég hef þurft
að smíða töluvert í hann, en það
er allt gert eftir gömlum for-
skriftum og er þar í engu breytt
út af. Brettin eru nýsmíði, allt úr
blikki en allt eins og það var.
Yfirbyggingin, sem er úr tré, er
líkast til önnur yfirbyggingin
sem er á þessum bíl. Luktirnar
eru stórglæsilegar, aðra fékk ég
frá Húsavík en hina þurfti ég að
sækja alla leið til Kaupmanna-
hafnar. Þær eru upprunalegar
eins og sjá má og er greypt i þær
„Ford T”. Vélin er ekki
upprunaleg og tel ég mestar
líkur á að þetta sé önnur vélin
sem sett er í þennan annars
ágæta bíl sem eyðir alveg
óhemjumiklu bensíni. Hversu
miklu? Ég vil ekki hugsa um
það, svo mikið er það.
Umsögn VIKUNNAR: Þessi
aldni bíl! er frábrugðinn nútíma-
bílum að því leyti að í honum
eru ekki gírar eins og fólk á að
venjast. Í stað gírstangar eru þrír
pedalar, — ef stigið er á þann
sem lengst er til vinstri fer bíllinn