Vikan - 19.07.1979, Blaðsíða 18

ævintýri barónsins. Naut hún þess
kannski aö sjá bælt rúm hinnar hötuðu
barónessu eftir hverja konuna á fætur
annarri.cða naut hún innra með sér með
þeim tveim, sem elskuðust. Ævilangt
strit og þrælalíf virtist hafa drepið alla
náttúru niður hjá henni sjálfri, en nú
iðaði hún í skinninu. Hún blikkaði auga
skilningsrík til kvennanna — það kom
ný næstum hvert kvöld. Hún iðaði í
skinninu eins og hórmangari, þegar hún
sá sifellt ný og ný andlit. Hún naut þess
að vera meðsek og svo virtist sem
andrúmsloftið hefði sterk áhrif á til-
finningar hennar, sem sífellt virtust
glæðast. Crescenz varð sönn Leporella,
lipur, þægileg og vel með á nótunum
eins og káti þjónninn í óperunni. Áhugi
hennar á gerðum barónsins og ástmeyj-
anna varð áleitinn, hún varð forvitin,
lasddist um og kíkti á skráargöt og
hleraði við dyrnar, snuðraði í herbergj-
unum og rúmunum. Hún var sífellt á
þönum og hafði stöðugt vakandi auga
með öllu sem gerðist. Þessi brennandi
áhugi á öllu sem fram fór vakti hana
sannarlega til lífsins. Nágrönnunum til
mikillar furðu varð Crescenz allt i einu
þægileg í umgengni. Hún spjallaði við
vinnustúlkurnar, gantaðist við póstinn,
tók torgsölukonurnar tali. Og rneira að
segja heyrðist kvöld nokkurt söngur frá
glugganum hennar, þar sem annars var
alltaf hljóð — það var Crescenz sem
söng. Hásri röddu raulaði hún söngva
selstúlknanna i alpafjöllum. Hún hafði
ekki sungiö síðan hún var barn, en nú
reyndi hún á ný. Tónarnir bárust út i
kvöldhúmið, óöruggir og titrandi.
Söngurinn hljómaði framandlega og
snerti viðkvæma strengi.
Baróninn, sem var áhrifavaldurinn i
þessari merkilegu umsköpun, tók minnst
eftir henni. Enginn snýr sér eftir
skugganum sínum, hann er trúr og
tryggur á hælum manns. Stundum þýtur
hann á undan, en sjaldnast athugar
maður hin kynlegu form, sem hann
tekur á sig. og leitar eftir sinni eigin
mynd í skugganum. Baróninn tók ekki
eftir öðru við Crescenz en að hún var
alltaf til þjónustu reiðubúin, þögul,
áreiðanleg og undirgefin. Og honum féll
svo vel þögnin, þessi háttvísi á við-
kvæmum stundum. Af og til lét hann
falla vingjarnleg orð, rétt eins og þegar
maður klappar hundi um leið og gengið
er hjá. Stundum grínaðist hann svolítið
við hana, kleip hana góðlátlega í eyrna-
snepilinn, stakk að henni peningaseðli
eða leikhúsmiða — smámunir i hans
augum, sem hann hugsunarlaust fiskaði
upp úr vestisvasanum, en helgur dómur
í hennar augum, sem hún geymdi vand-
lega í tréskríninu sínu. Brátt vandi hann
sig á að hugsa upphátt, þegar hún var
nærstödd — hann trúði henni fyrir
sinum leyndustu hugsunum á þennan
hátt. Hún lagði sig sífellt meira i líma að
þóknast honum. Hún reyndi að geta sér
til hvers hann óskaði, reyndi að vera á
undan honum. Hún lifði lífinu i honum,
augu hennar sáu fyrir hann, tilfinningar
hennar hlustuðu fyrir hann. Af losta-
fullri undirgefni lifði hún með og naut
með honum i gleði hans og ástar-
ævintýrum. Hún ljómaði þegar ný
ástmey gekk inn yfir þröskuldinn, varð
fyrir vonbrigðum og fannst hún svikin,
ef hann kom einsamall á kvöldin. Áður
hafði heili hennar verið tregur og seinn
til, nú vann hann jafn hratt og vel og
hendur hennar. Augu hennar höfðu
fengið lif og geisluðu af hamingju. 1
þessu gamla útslitna, þreytta vinnudýri
hafði vaknað lif, manneskja —
frumstæð, innhverf manneskja, slungin
og út undir sig, framtakssöm og óróleg.
Dag nokkurn var baróninn snemma á
ferðinni. Þegar hann fór framhjá eldhús-
dyrunum stansaði hann furðu lostinn.
Var einhver að hlæja og pískra i
eldhúsinu, þar sem yfirleitt ríkti dauða-
þögn? Rétt í sömu mund kom Leporella I
dyragættina. Hún þerraði hendurnar á
svuntuhorninu og sagði hálf vandræða-
leg: „Herrann verður að fyrirgefa, en
dóttir bakarans er inni. . .” Hún leit
undan og stamaði: „Hana langaði svo til
að hitta herrann.” Baróninn leit hissa
upp. Hann vissi ekki hvort hann átti að
reiðast eða hafa gaman af frumhlaupi
hennar —, hún gekk næstum einum of
langt til að þóknast honum. Gerðist til
og með ástmangari. Svo stóðst hann
ekki mátið: „Leyfðu mér þá að líta á
hana.”
Stúlkubarnið, Ijóshærð, sextán ára
blómarós, sem Leporella hafði lokkað til
sin með smjaðri og góðum gjöfum um
skeið, kom nú blóðrjóð og flissandi
fram í dyrnar. Crescenz ýtti henni áköf
fram og klossað og feimnislega snerist
stúlkubarnið í hringi framan við barón-
inn, þennan glæsilega mann, sem hún
margoft hafði í bamslegri aðdáun starað
á gegnum búðargluggann hinum megin
götunnar. Baróninum fannst hún indæl
og stakk upp á þvi að hún drykki te með
sér inni á herberginu hans. Stúlkan vissi
ekki hvernig hún ætti að bregðast við
slíku boði og ætlaði að snúa sér að
Crescenz. En hún var i einni svipan
komin inn í eldhúsið aftur og því var
ekki annað að gera fyrir þessa rjóðu,
forvitnu ungmey, sem búið var að teyma
á glapstigu, en að þiggja þetta hættulega
boð.
Þó að Crescenz hefði tekið miklum
breytingum og tilfinningar hennar í garð
barónsins leyst úr læðingi áður duldar
hvatir, var hugsun hennar aðeins
bundin einu og allt annað gleymdist.
Crescenz var altekin þörfinni að þjóna
herra sínum i einu og öllu, hún tilbað
hann eins og guð og gleymdi gjörsam-
lega konu hans. Það var hræðilegt áfall,
þegar baróninn kom dag einn inn með
bréf í hendinni og sagði ólundarlega að
nú yrði hún að gera hreint hátt og lágt,
því kona sín væri væntanleg heim frá
heilsuhælinu. Það þyrmdi yfir Crescenz,
hún stóð náföl meö galopinn munninn
og starði angistin uppmáluð á húsbónda
18 Vikan 29- tbl.