Vikan - 26.07.1979, Blaðsíða 7
hafa. Hér getur verið um að ræða atriði
eins og raddbeitingu, svipbrigði, hreyfingar
eða snertingu. Og ekki þarf að útskýra
hvernig nemandi bregst við sem finnur að
við miklu er búist af honum.
Viðmótið hafði meiri áhrif á
yngri börn
í yngri bekkjum var meiri munur á fram-
förum útvalinna barna og hinna en í eldri
bekkjunum. Þetta eru áreiðanlegar niður-
stöður. Útskýring á orsök er tilgáta.
Orsökin getur verið að stálpuð börn hafa
fengið fastmótaðri orðstír innan skólans, og
því verður öll utanaðkomandi „röskun” á
þessum orðstír minni en meðal yngri
barnanna, sem hafa ekki öðlast fastmótað
álit innan skólans. Líka kann að vera að
yngri börn séu næmari en þau eldri fyrir
þvi í viðmóti kennarans sem varð til að
örva þau, ef um útvalið barn var að ræða.
Verr séð að taka framförum
ef ekki var búist við þeim
Annað atriði kom einnig í ljós sem hlýtur
að vekja umhugsun allra sem þekkja til
skóla (m.ö.o. okkar allra) og leiða hugann
að einhverjum skólafélaga okkar eða
kannski að okkur sjálfum á skólaárum
okkar:
Kennararnir lýstu atferli nemendanna að
loknu skólaári. Það kemur ekki á óvart að
útvöldu nemendurnir fengu jákvæðari
umsögn en aðrir. En hið fróðlega við þessar
atferlislýsingar var eftirfarandi:
Auðvitað fór ýmsum sérstaklega mikið
fram á skólaárinu, bæði hinum útvöldu og
einnig ýmsum þeirra sem ekki heyrðu þeim
til. í Ijós kom að nemendur sem fór sér-
staklega mikið fram en ekki heyrðu hinum
útvöldu til, fengu tiltölulega neikvæðari
atferlislýsingu en aðrir hjá kennurunum.
Úrdráttur
Hvað segir tilraunin okkur?
Stjórnendur tilraunarinnar komu að
(með „blöffi”) ákveðinni afstöðu kennar-
anna til vissra nemenda. Þessir nemendur
voru valdir af handahófi og skáru sig því
ekki úr öðrum nemendum í upphafi skóla-
árs.
Jákvæð afstaða kennaranna til þessara
nemenda hafði áhrif á þá í átt til framfara.
Orsökina er eingöngu að finna í viðmóti
kennaranna, ekki var um að ræða mismun-
un eða sérmeðhöndlun kennaranna á
þessum nemendum. Nemandinn finnur
jákvæða afstöðu kennarans og örvast til að
taka meiri þroska.
Þessi áhrif eru meiri á unga nemendur en
á eldri.
Nemendur sem taka framförum þrátt
fyrir að kénnarinn hafi ekki búist við þvi,
baka sér neikvæða afstöðu kennarans.
Meginniðurstöðurnar um gildi hinna
miður áberandi þátta í viðmóti kennaranna
má auðvitað alhæfa yfir á heimili og hvern
þann stað þar sem uppeldi fer fram, eða
mótun eins einstaklings á öðrum. Þú mótar
barnið þitt með því sem þú segir við það,
með fordæmi þínu,
með fordæmi þínu í samskiptum við aðra,
MEÐ VIÐMÓTI ÞÍNU VIÐ ÞAÐ.
Aðgát skal höfð... sagði skáldið.
30. tbl. Vikan 7
4*