Vikan - 26.07.1979, Blaðsíða 51

þá fór þetta, liðandi með hægð i loftinu og augun svo
aumingjaleg og döpur, og hvarf.
En í því er gufan eða reykurinn kominn á rák þvert
yfir baðstofuna frá austri til vesturs og á henni situr
fugl, ekki ólíkur hegra, grár að lit. Svo sýndist mér
hann Ijókka í útliti og voru á honum voðastórar klær.
Því lengur sem hann sat gengu klærnar lengra niður í
gufuna og smáhvarf gufan upp í hann eins og hann
drægi hana að neðan. Svipurinn og augun voru voða-
Ijót og iliileg. Mig langaði út af lífinu að ná þessu ljóta
dýri af gufunni og var í þann veginn að rétta út hönd-
ina til þess að taka um hálsinn á því. Um leið flaug
mér í hug að það hefði enga þýðingu þvi það lék i
lausu lofti. Svo smáhvarf þetta í einn litinn, svartan
skugga sem hvarf mér seinast sjónum bak við rúmgafl
húsbóndans. Þá kailar konan: „Hvað sérðu nú?” En
nú varð ég óánægð við sjálfa mig út af því að hafa
ekki neitt gert nema horfa á þetta, enn væri ef til vill
blettur á gólfinu sem eftir væri og ég hefði ekki gætt
að, og ég leit yfir gólfið. Sé ég blett rétt við tána á mér
og varð mér hálfbilt við. En um leið og ég leit á það
fór að rjúka úr því, fyrst lítið en smájókst og varð að
stórum gufumekki, sem færðist að sama stað að
rúminu — fast við fótagaflinn. Nú voru engir svartir
skuggar í þessari gufu og ég horfði um stund á það,
leit ekki af því þangað til ég sá að kom eins og trekkgat
á það rétt um miðjuna. Út úr því streymir eins og
vatnsgufa eða straumur. ljósblár að lit, og gaf ég frá
mér hljóð, fann til fagnaðar og sagði: „Sjáið þið nú
til.” Þetta vatn streymdi svo yfir alla baðstofuna þar
sem hinar verurnar höfðu verið. Var þá eins og gufan
félli í tvo parta þvi hún var eins og skurn utan um
þennan vatnsúða og gufupartarnir völsuðu hver utan
um annan þar til þeir hurfu beint upp í baðstofu-
mæninn ogailt hvarf mér sjónum.
Ég kvaddi konuna án þess að segja henni hvað ég
hafði séð, og ég fann líka að ég var þreytt.”
Ég geri ráð fyrir að lesendum mínum þyki ekki
siður en mér þetta allfurðuleg lýsing hjá venjulegri
bóndakonu í islenskri sveit. En þvi miður lét Ólina
Sigurpálsdóttir frá Klömbrum í Þingeyjarsýslu ekki
neinar skýringar fylgja þessari löngu lýsingu. Ekki
höfum við þó með öllu farið á mis við skýringar
hennar því sumarið 1922 kom séra Haraldur Nielsson I
heimsókn að Klömbrum og sagði hún honum frá
sýninni. En Haraldur hélt að hún hefði látið skýringar
fylgja þessari skrifuðu lýsingu annars hefði hann ritað
upp eftir henni skýringu. Haraldur mundi þó það sem
hérferáeftir:
Á Brekku, sem er örskammt frá Klömbrum, bjó þá
Bergvin Þórðarson bróðir Jóns Þórðarsonar, manns
Ólínu. Hann var þá við góða heilsu og talinn hraust-
menni. Tveim árum síðar eða árið 1896 fór að bera á
holdsveiki I honum. Ágerðist hún mjög og lagðist
hann algerlega I rúmið. Mun fólk hans hafa veriðeitt-
hvað hrætt við smitun af sjúkdómnum. Að minnsta
kosti er það vist að Ólina fékkst mikið við að hjúkra
honum. Fór hún um langt skeið daglega að Brekku
(árum saman að mig minnir) til þess að hirða um sár
hans sem voru mikil. Hann fluttist á Laugarnesspitala
1910 og var þá orðinn alblindur. Mikil sár voru á
líkama hans og finnst mér hann hafa verið einna
hörmulegast á sig kominn þeirra holdsveikra manna
sem ég hef kynnst í Laugarnesspítala. Hann dó 28.
nóvember 1912 og mun þá hafa verið eitthvað sextíu
ogfimm ára aðaldri.
Ólina sagði mér að sýnin hefði orðið sér til
viðvörunar. Ekki síst vegna sýnarinnar, sem aldrei
leið henni úr minni, kappkostaði hún að beita sem
mestu hreinlæti og reyndi að verja heimilið á Brekku
fyrir smitunarhættunni. Hins vegar réð hún það af
sýninni að hún myndi ekki sjálf sýkjast og það jók
henni hugrekki að stunda hinn þjáða sjúkling og
reyna með því að verja konu hans og börn fyrir yfir-
vofandi hættu.
1 bréfi, sem ein dætra Ólínu, Guðný Jónsdóttir á
Ljósavatni, skrifaði ritstjóra Morguns með frásögn
móður sinnar, tekur hún þetta fram:
„Að sýn þessi sé sönn og áreiðanleg er móðir min
lus að staðfesta með eiði. Hún var alheilbrigð á sál og
líkama þegar þetta bar við og lifir enn við bestu heilsu,
laus við alla taugaveiklun. Hún hefur mikið um þetta
hugsað og hana hefur langað til að það væri athugað.
Ef yður finnst þetta vera þess vert að því
sé gaumur gefinn þá væri best fyrir yður að fá nánari
upplýsingar hjá móður minni því að hún getur gefið
margar fleiri skýringar jtessu viðvíkjandi.” Endir
30. tbl. Vikan 51