Vikan - 18.10.1979, Blaðsíða 39

Því opnari sem fjölskyldan er þeim mun
hreinni eru skilaboðin eða tjáskiptin yfir-
leitt, og öfugt. Þeim mun lokaðri sem fjöl-
skyldan er þeim mun óhreinni eru
skilaboðin.
Óhrein skilaboð eða tjáskipti valda oft
spennu og óróa innan fjölskyldu og gera
fjölskyldumeðlimina óörugga og hrædda.
Sálræn meðferð miðar oft að þvi að hjálpa
fjölskyldumeðlimum að tala saman — að
gera óhrein skilaboð hreinni, þannig að fjöl-
skyldumeðlimirnir komist eitthvað nær því
hvað þeir hugsa hver um sig. Það slakar oft
á spennu og hefur í för með sér að
fjölskyldumeðlimunum líður betur.
Hverju býst fólk við
af sambúð?
Fjölskyldan er minnsti hópur
þjóðfélagsins. Þaðer í þessum litla hóp sem
flestir læra hvernig það er að vera fjöl-
skylda. Foreldrarnir í fjölskyldunni miðla
tengslum sínum, opnum eða lokuðum, til
barnanna. Foreldrarnir hafa aftur á móti
mótast af sínum foreldrum o.s.frv. Það er
vitað að þessi mótun hefur bæði áhrif á
hvernig maka einstaklingurinn velur sér og
við hverju hann býst af maka sínum í
sambúð.
Þegar tveir aðilar hefja sambúð búast
þeir gjarnan við ýmsum hlutum hvor af
öðrum. Karlmaðurinn/konan getur t.d.
búist við því að hitt sé fullt af sjálfstrausti,
geti veitt mikla blíðu, ást og öryggi. Allir
hafa vissar hugmyndir um hvað sambúð á
að veita. Mikið af því sem fólk býst við eða
vonast eftir að fá út úr sambúð er á
tilfinningalegum grunni reist. En það er
sjaldan talað um við hverju fólk býst af
sambúðinni áður en hún hefst. Eitt af
algengari vandamálum sem koma upp í
sambúð er að aðilarnir uppgötva að
makinn er alls ekki eins og búist var við.
Það hefur þvi aðeins verið til í huganum á
viðkomandi að sambúðaraðilinn hefði
ákveðna eiginleika.
Ef til vill væru færri sambúðar-
vandamál ef fólk gerði sér betur grein fyrir
þessum hlutum. — Við hverju bjóstu þegar
þú hófst sambúð . . . Við hverju heldur þú
að foreldrar þínir hafi búist...
má búast. Þeim mun óskýrari sem reglurn-
ar eru, þeim mun meiri hætta er á mis-
skilningi og árekstrum á milli fjölskyldu-
meðlima.
Hversu skýrar eða óskýrar sem reglur
fjölskyldunnar kunna að vera eru þær
mjög háðar því hvernig fjölskyldan tala
saman eða tjáir sig, eins og það heitir á
fræðimáli. Hugtakið tjáskipti er mikið
notað til þess að komast að því hvernig fjöl-
skyldumeðlimir umgangast hver annan
innbyrðis.
Tjáskipti
Tjáskipti gerast á margvíslegan og
flókinn hátt. Þau gerast m.a. í gegnum
það hvað meðlimir fjölskyldunnar segja
hver við annan, hvernig þeir tala hver til
annars og hvernig þeir bregðast við því sem
aðrir segja við þá. Það er oft talað um að
maðurinn sendi bæði boð frá sér og taki á
móti boðum. En tjáskipti innihalda margt
fleira en orð og tal. Þau innihalda líka allt
sem ósagt er, allt sem fer fram á milli fólks
við augnatillit, handahreyfingar, líkams-
hreyfingar, rödd o.s.frv.
42. tbl. Vifcan 39