Vikan - 17.06.1982, Blaðsíða 20
meö vatni. Takið hjólin af í haust
og hreinsiö þau vandlega.
Vélaraflið
Hafi áhugamaöurinn ákveöiö
að kaupa vélknúna sláttuvél ætti
fyrst aö velta fyrir sér kostum og
göllum þess að nota þær rafknúnu
eöa þær bensínknúnu. Rafmagns-
sláttuvélar þurfa ístungu einhvers
staðar í grenndinni, snúrurnar,
sem yfirleitt þarf að borga auka-
lega fyrir, eru um eða yfir 20
metra langar. Þeir sem nota raf-
magnsvél þurfa aö hafa vakandi
auga með snúrunni, ella er hætta
á að hnífarnir skeri hana í sundur
þegar vélin er dregin aftur á bak.
Eins og áöur segir heggur vél-
knúna sláttuvélin grasið í sundur.
Sama gildir um margt annaö sem
verður í vegi fyrir henni. Af þeim
sökum ber undantekningarlaust
að nota þétta skó við sláttinn.
Gætið þess að koma ekki nálægt
vélinni með tær eða fingur á
meðan hún erígangi!
Sérstaklega er varhugavert að
nálgast rafmagnssláttuvél eftir að
slökkt hefur verið á henni.
Kannanir leiddu í ljós að hnífarnir
á slíkum vélum gengu áfram í 6 til
67 sekúndur eftir að slökkt var á
rafmagninu. Reyndar hafa
flestar rafmagnssláttuvélar ein-
hvers konar búnað á vélarhlífinni,
sem sýnir hvort hnífurinn snýst
eður ei. En samt sem áður telja
sérfróðir menn rétt að meta það
til vankanta, ef hnífurinn gengur
lengur en 25 sekúndur eftir að
slökkt er. Gangi hnífurinn lengur
en eina mínútu telst það alvar-
legur galli.
Hvað snertir öryggiskröfur um
rafbúnaðinn höfum við haldið
viðtekinni venju, í þessari
umfjöllun verður einungis sagt
frá þeim vélum sem fengiö hafa
samþykki Rafmagnseftirlits
ríkisins eða í það minnsta verið
lagðar fyrir það til skoðunar.
Afköst rafmagnsvélanna við
grassláttinn fara eftir sláttu-
breiddinni. Því breiðari þeim
mun meiri afköst í hverri ferð, og
samt eru þær afkastameiri alls
ekki endilega dýrari! Raunar
ráða fæstar rafmagnsvélar við
gras sem er hærra en 15
sentímetrar. En eins og áður segir
höggva þær grasið en skera ekki
og veröur sláttan talsvert ójöfn af
þeim sökum.
Það er enginn barnaleikur að
slá grasflötina. Af öryggisá-
stæðum einum ætti enginn yngri
en 16 ára að fá að slá með vél-
knúinni sláttuvél. Fullorðnir ættu
að hafa eftirtaldar reglur í huga:
— Lesið vandlega allar leið-
beiningar, sérlega allt varðandi
öryggisábendingar.
— Berið sterka, þétta skó við
sláttinn.
— Fjarlægið grjót og aðra
harða hluti úr grasinu áður en
slegið er.
— Sláið aldrei án öryggis-
hlífar ef grassöfnunarpoki er ekki
áfestur.
— Akið vélinni aldrei yfir
rafsnúruna.
Takið snúruna úr sambandi
áður en vélin er hreinsuð eða yfir-
farin á annan hátt.
Bensínsláttuvélar eru verulega
dýrari í innkaupi og rekstri en raf-
magnsvélar og ættu því að koma
til greina þar sem grasflötin er
verulega stór og engin tök á raf-
tengingum. Snúran er engin
hindrun en aftur á móti eru
bensínvélar mun þyngri en raf-
magnsvélar, yfirleitt helmingi
þyngri.
Mengunarvaldar
Bensínvélarnar eru frá-
brugðnar handsláttu- og raf-
magnsvélum að því er snertir
mengun. Útblástur og hávaði
trufla umhverfiö (og nágrannana)
og valda jafnvel skemmdum. I
könnunum hefur komið í ljós að
heilsuspillandi kolsýringur frá
Þessi tafla var dregin saman úr
norrœnum og vestur þgskum negt-
endablöðum. Valdar voru þœr
sláttuvélar sem mest líkjast þeim
gerðum sömu vörumerkja sem fást
hérlendis. Prófanir á vegum negt-
endasamtaka miðast oftast nœr við
sömu alþjóðlegu staðlana en samt
skal gerður sá fyrirvari að ekki ber
að skilja dálkana sem algjörlega
sambœrilega.
vélum sem prófaðar voru er innan
hættumarka. Hins vegar er
magniö misjafnt og það jafnvel
frá vélum af sömu tegund (frá-
gangur misþéttur og mismunandi
stillingar blöndunga).
Velflestar sláttuvélarnar sem
vestur-þýska tímaritiö Test
prófaði fyrir nokkrum vikum (21
bensínvél) hefðu farið yfir leyfileg
hávaðamörk, þau sem taka gildi 1.
október 1983 þar í landi. Frá þeim
degi mega sláttuvélar ekki valda
meiri hávaða en sem svarar 68
desíbelum (dB) en 18 af sláttu-
vélunum fóru yfir þau mörk. Hér-
lendis hafa ekki verið settar
neinar reglur um hávaðamengun.
Almennu öryggi bensínsláttu-
véla hefur fariö fram á undanförn-
um árum, staðhæfir tímaritið
Test. Fyrir fjórum árum stóðust
17 af 24 vélagerðum ekki
steinkastspróf, það er að segja
hlífin hélt ekki nægilega vel þegar
steinn var látinn kastast af
hnífunum í hana. I vor stóðust
allar vélar prófið, fyrir utan eina
sem heitir Flymo DXL.
Bensínvélarnar ógna ekki þeim
sem nota þær neitt í líkingu við
rafmagnssláttuvélarnar að því er
snertir lausagang eftir að slökkt
er á mótornum. Bensínvélahnífar
snúast aðeins tvær til sex
sekúndur eftir að drepið er á
þeim.
Samt sem áður er margt sem
bæta þarf á bensínsláttuvélum. Til
Vörumerki Black & Decker H 1 Flymo GL Flymo GLE Ginge RM 48 HB Golf- Gutbrod 135 B Golf- Gutbrod HB 45 Major 46SRO Stiga Tornado TB 300
Helstu mál þynd með/án gras- safnara, kg m/7,0 án/13,5 m/9,0 án/27,0 m/24 m/32,5 án/21,7 án/30
sláttubreidd, cm 28,0 46,5 35 47 45 45 45,5 49,5
sláttuhœö, cm 3,5/4,5 1,3/4,4 2,5/5 2,5/4,2 2,5/6 2/7,5 1,7/5,6 3, ,>i 6,9
hávaði, án grassafnara 68 dB(A) of hávœr 69 dB(A) 84 dB(A) 73 dB(A) m/69 dB(A) 84 dB(A) 91 dB(A)
hœðarstillingar 3 3 4 3 4 4
vélargerð rafmótor 2-gengis rafmótor 4-qengis 4-gengis 4-qenqis 4-genqis 4-qenqis
vélarafl 3,5 hö. 3,5 hö. 2,0 kW 2,0 kW 3,5 hö. 3,5 hö.
Aksturseiginleikar á sléttum velli á ójöfnum velli í halla l við- í unandi ( við- í unandi við- unandi mjög léleg við- unandi ) óvið- ■■ J unandi 1 góð j við- unandi við- unandi léleg mjög góð mjög góð við- unandi
meðhöndlun öll: við- unandi við- unandi léleg óvið- unandi góð léleg við- unandi
stilla sláttuhœð við- unandi léleg við- unandi við- unandi við- unandi góð við- unandi við- unandi
uppsetning grassaftiara léleg góð við- unandi léleg
öryggi vörn fyrir fœtur vörn fyrir hendur vörn við steinkasti | léleg léleg léleg ( mjög j gðð ( mjög j góð léleg léleg léleg viðunandi viðunandi afar léleg
sláttur án grassafnara við- unandi góð góð góð við- unandi góð góð góð
20 Vikan 24. tbl.