Alþýðublaðið - 05.03.1923, Blaðsíða 2
2
Rauðir þræðir.
F.ttir Ágúst Jóhannesson.
VU, Abyrgð og skyldur.
•Þrátt fyrir lýðsina þyngstu
plágu
þykk voru hold á leiðtogun-
um.c
Jakob Thorarensen.
»Ég trúi því, sannleiki’, að
sigurinn þinn
að síðustu vegina jafni.c
Þorst. Erlingsson.
Nú er Alþingi sett. Hvers má
vænta af því? Gerir það nokkuð
1 þá átt að auka atvinnu í land-
inu og diaga úr öllum þeim
skorti, sem verkalýðurinn á við
að búa? Þannig spyr maður
mann, en færri geta svarað fyrir
mann þeirra, sem þegar eru
búnir að sýna, að þeir séu ekki
því vaxnir að svara tyrir sig
sjáifir. Oreigalýður er sem óðast
að myndast í flestum stærri kaup-
stöðum á laiidiuu, en þó heffr
löggjafarsamkoma þjóðarinnar
lítið leitast við — undangengin
þing — að finna ráð til að af-
stýra örbirgð, ríkjandi og fyrir-
sjáanlegri, þrátt fyrir það, þótt
alþýðan, sem hefir kosið þá í
veglegar ög vel Iaunaðar stöður
og lyft .þeim til mannvirðinga,
krefjist þess. Geta nú þessir menn
vsenzt þess að hafda sæti sínu
eftirleiðis? Tæplega. Hvað eftir
annað hafa þingmenn á síðari
þingum brotið á bak 'aftur ein-
beittan vilja kjósenda sinna,
margítrekaðan og samþyktan á
þingmálafundum víðs végar um
land alt, og það í stærstu þjóð-
þrifamálum. Annars skilst manni
fyllilega oft, að það sé um mann-
gildi sjálfra þingmanna, en ekki
um máleínin og vilja þjóðarinnar,
sem þingmenn vorir þrátta títt;
að minsta kosti fer oft drjúgur
tími í það fyrir þinginu að fýlla
ráðherrasætin og fleira þvílfkt.
Því miður lítur oft ekki svo
út, að fulltrúar þjóðarinnar beri
mikla >respekt«, sem kallað er,
fyrir almennings-vilja. Mætti þar
til netná bannmáiið. Meðferð
þings og framkvæmd stjórnar á
því gttur rétt hugsandi maður
tæplega hrósað. Var það 'vitji
ALÞYÐUBLAÐIÐ
meirihluta almenniugs;aðspánska
víngutlinu væri veitt inn í bann-
landið? Ég spyr og á heimtingu
á svari. Almenn atkvæðagreiðsla
var látin fara fram, þegar landið
varð bannland, en 40 menn þótt-
ust hafa fulla heimild til að
breyta þeim lögum og leyfa, að
vín yrði flutt inn í landið, án
þess að vita þjóðarviljann með
álmennri atkvæðagreiðslu, en í
þess stað bíteyttu þeir beinlínis
þá sem oftar gegn vilja kjós-
enda sinna, því hver þingmáia-
fundurinn eftir annan um a!t
land samþykti að víkja í engu
frá bannlögunum, — frekar, að
hert yrði á hnútunum. Svo vita
allir gerðir stjórnarinnar f því
máli, sem kórónár hitt prýðisvel.
En vitanlega urðu aidrif þessa
máls einstaká eiturbyrlara féþúfa,
smygiurum og fleirum. Þeir fengu
byr í sín svörtu segl. Og eru
nú Spánverjar nokkuð gráðugri
í fiskinn enn áður? Þeir svara,
sem eru því kunnugastir. Jæja.
Þingið breiðir væntaniega sínar
föðurlegu hendur y.fir það alt
saman; það ber ábyrgðina.
Enn nú erum við sem betur
fer að opna augun og sjá, hvað
þessir piltar — forráðamenn
þjóðarinnar •— eru vel vaxnir
störfum sínum.
Nú krefjumst við þess, kjós-
endur háttvirta þingmanna, að
þeir bæti ráð sitt og starfi ötul-
legnr en þeir hafa gert að því,
er geti orðið þjóðarheildinni til
heilla, en ekki að eins örfáum
féglæframönnum.
Fyrst og fremst er það skylda
þingsins að mynda öflug laga-
ákvæði, sem geti fyrirbygt. alt
jarðabrask. Arnað það að leita
fyrir sér eftir fjárláni með hag-
kvæmum skilyrðum og veita með
þvf ungum og efnilegum mönn-
um styrk, sem vilja flytja í sveit-
irnar og reisa þar bú, sem yrði
öruggasta ráðið til þess að fækka
•öreigum í kaupstöðum ögskapv
velmegun í lnndinu. Hið þriðja
er, að nýbýli verði byggð, sem
þörf yrði á fyrir þá, er til sveita
vildu leita, en jarðir ekki fyrir
hendi handa, og yfirleitt stutt
sem mest að því að auka at-
vinnu og framleiðslu í landinu,
svo að tugir og hundruð manna
þyvftu ekki að ganga atvionu-
lausir. Hið fjórða að teppa inn-
flutning á hinum og öðrum ó-
þarfa, sem við höíum ekkert við
að gera, og koma gengismun
peninga vorra í sitt eðlilega
horf,
Skelli Alþingi eða meiri hluti
þess skolleyrum við réttmætum
kröfum almennings, verður þeirra,
er það gera, að sjálfsögðu minst
við næstkomandi kosningar til
Alþingis.
>Vandi fylgir vegsemd hverri.c
Ég býst við, að sumir fulltrúar
þjóðarinnar geri sér það ljóst,
og veit það líka. En hinir fljóta
einnig með, sem láta sig ábyrgð
og skyldur litlu skifta. Hyggi-
legra mun að taka það með í
reikninginn, að feður okkar voru
ekki að vinna fyrir sig cingifngu,
heldur lyrir okkur. Við erum
því ekki að vinna fyrir oss,
heldur fyrir niðja vora. Við eig-
um að sá og þeir að uppskera.
Brjóstvit manna er á misjöfnu
þroskastigi yfirleitt; því er það
eitt, sem menn hirða ekki um
að gera sér nægiiega Ijóst, og
það er að verja ,ekki því líts-
pundi, sem oss er gefið, illa.
Þeim manni, sem vit er gefið í
vöggugjöf, er vorkunnarlaust að
eignast að gjöf góðan orðstír;
það er það eina, sem við getum
flutt með okkur, er við hverfum
frá lífi þessu, en Iíka það dýr-
mætasta.
Að sannleikurinn sigri og jafni
vegina að síðustu, trúi ég sem
skáldið, en til þess, að það geti
orðið framkvæmanlegt, megum
við ekki syngja þeim lof, sem
herma rangt frá og hlaupa og
gína yfir hverri flugufrétt. Er það
heilbrigt?
Mér er ekki persónulega kalt
til nokkurs manns, hvað álappa-
legur og þröngsýnn sem hann
kann að vera í skoðunum sínum,
en mér er illa við hans sjúku
hugsanir, ilta við þau áhrif, sem
þær kunna að hafa á samtíðar-
systkini hans. Þær læsa um sig
sem eidur í sinu og sýkja ekki
einungis börn samtíðarinnar, held-
ur einnig frámtíðarinnar, og-þá
kemur mér oft ( hug, að sé
ekki hægt að uppræta hið illa
með góðu, þá verði að gera
það með illu. Það er hið eina
afsakaniega stríð, önnur ekki.
Andstæðingablöð okkar jafa-
aðarmanna hér á landi eru dag-
1