Vikan - 13.11.1941, Síða 4

4
VTKAN, nr. 46, 1941
Hikid aldrei.
Qrein eftir STEFAN ZWEIQ.
Duglegasti nemandinn í skólanum
okkar í Vín var snotur, 16 ára
gamall piltur, sem var mjög vel
gefinn, iðinn, kappsamur og prúðmannleg-
ur í framkomu. Við uppnefndum hann og
kölluðum hann „Metternich“, eftir stjórn-
málamanninum mikla, því að við vorum
sannfærðir um, að með þessum miklu gáf-
um, hlyti hann að eiga glæsilega framtíð
fyrir höndum. Það eina, sem við gátum
ekki fellt okkur við í fari hans, var glæsi-
mennskan: hann kom alltaf í nýpressuð-
um fötum í skólann og bindið var bundið
af mikilli kostgæfni. Ef veður var slæmt
kom bílstjóri föður hans með hann í fallega
bílnum þeirra og sótti hann aftur eftir
skólatíma. Hann var samt sem áður við-
feldinn piltur og laus við allan hroka. Okk-
ur féll öllum vei við hann.
Morgun nokkum var sæti „Metternichs"
autt. Um hádegið vissum við ástæðuna
fyrir því. Kvöldið áður hafði faðir hans,
sem var forstjóri f jármálafyrirtækis, verið
tekinn fastur: fyrirtæki hans reyndist vera
byggt á sviksamlegum grundvelli og þús-
undir manna höfðu verið rændir því litla,
sem þeir með erfiðismunum höfðu sparað
saman. Blöðin birtu fréttir um hneykslið
með stórum fyrirsögnum og mynd af söku-
dólgnum og jafnvel fjölskyldu hans.
Nú skildum við, hvers vegna vesalings
vinur okkar hafði ekki komið í skólann.
Hann skammaðist sín. 1 meira en hálfan
mánuð, á meðan blöðin röktu hneykslið
nánar og nánar, var sæti „Metternichs"
autt.
En morgun nokkurn í þriðju vikunni frá
því að þetta gerðist, opnaðist hurðin,
,,Mettemich“ gekk inn, settist í sæti sitt
og tók strax upp bók. Hann leit aldrei upp
úr bókinni næstu tvær stundirnar.
Þá var hringt út og við fórum eins og
venjulega fram á ganginn. „Metternich“
gekk rakleitt út í enda gangsins og stóð
þar einn og sneri baki að okkur og horfði
út um gluggann, eins og hann væri mjög
upptekinn af að horfa á eitthvað úti á got-
unni. En við vissum, að aumingja dreng-
urinn gerði þetta til að forðast að horfa
á okkur, og að hann stóð þama hræðilega'
einmana.
Mas okkar og hlátur dó út, þegar við
skildum, hvað þessi einangmn, sem hann
skapaði sjálfum sér, hlaut að vera hræðileg
fyrir hann. Hann var auðsjáanlega að bíða
eftir einhverju merki um vináttu frá okk-
ur. En við hikuðum, því að við vissum ekki,
hvemig við áttum að nálgast hann, án þess
að særa hann. Enginn okkar hafði hug-
rekki til að byrja.
Eftir margar, langar mínútur kallaði
bjallan okkur aftur til skólastofunnar.
„Metternich" sneri sér snögglega við og
gekk inn, án þess að líta á okkur. Saman-
bitnar varir hans sýndust enn fölari, þegar
hann settist og fór að blaða í bók sinni
með óstyrkum höndum. Þegar tímunum
lauk um morguninn yfirgaf hann skóla-
stofuna svo fljótt, að enginn okkar gat
talað við hann.
Við höfðum samvizkubit og fórum að
Vitið pér pað?
1. Hvað heitir bústaður brezku konungs-
hjónanna í London?
2. Hvers vegna er vinstri handar akstur
í Englandi?
3. Hvenær var Viðeyjarkiaustur stofnað ?
4. Hvað þýðir orðið „Faktura" í verzlun-
armáli ?
5. Hvaða Englendingur varð fyrstur til
að sigla í kringum jörðina ?
6. Hvenær dó Ari fróði?
7. Hvaða stærðfræðilegir líkamar hafa
minnst yfirborð með tilliti til rúmmáls-
ins ?
8. Hver var Hammurabi?
9. Hvenær var Búnaðarféiag Islands
stofnað ?
10. Hver sat fyrir Xerxesi Persakonungi í
Laugakiifi 480 f. Kr.
Svör á bls. 14.
ræða um, hvemig við gætum bætt fyrir
þetta. En það var of seint ; hann gaf okkur
ekki fleiri tækifæri. Næsta morgun var sæti
hans aftur autt. Við hringdum heim til
hans, en þar fengum við aðeins að vita,
að hann hafði allt í einu sagt móður sinni,
þegar hann kom heim úr skólanum, að
hann væri hættur við námið. Hann hafði
strax farið frá Vín til að verða nemi í
lyf jabúð í litlu þorpi. Við sáum hann aldrei
oftar.
Hefði hann getað haldið námi sínu áfram,
þá mundi hann sennilega hafa komizt
framar okkur öllum í lífinu. Vafalaust átti
hik okkar og það, að við bmgðum ekki
við til að hjálpa honum, mikinn þátt í hmni
hinnar glæsilegu framtíðar hans. Eitt ein-
ast^ orð eða vingjamleg framkoma þennan
morgun hefði ef til vill gefið honum krafta
til að komast yfir vandræði sín.
Það var ekki af skilningsleysi, afskipta-
leysi eða óvináttu, sem við brugðumst
honum á þessu erfiða augnabliki: Það var
ekkert annað en kjarkleysi, sem svo oft
aftrar okkur frá að segja réttu orðin,
þegar mest þörf er á þeim. Ég veit, að það
er erfitt að nálgast þann, sem kvelst af
skömm yfir ófömm, en ég lærði af þessu,
að maður á aldrei að hika við að hlýða
fyrstu tilfinningunni um að styrkja, því
að orð eða dáð, sem framkvæmd er af
meðaumkun, hefir aðeins raunverulegt
gildi á því augnabliki, sem þörfin fyrir það
er mest.
Hvenær sem ég hefi síðan staðið and-
spænis einhverjum, sem hefir verið áuð-
mýktur eða er í öngum sínum, hefir minn-
ingin um vesalings „Metternich“, þar sem
hann stóð í enda gangsins við gluggann og
þráði vingjamlegt orð frá okkur og beið
árangurslaust eftir því, hjálpað mér til að
yfirvinna allt hik og vera vingjarnlegur,
áður en það var um seinan.
I»eir gera það
að gamni sínu.
Sérstakur dagur er árlega
helgaður nautaati í spænska
bænum Pompona. Einu sinni á
ári er nauti sleppt lausu á að-
altorgi bæjarins og eftir það
verður hver að bjarga sér eins
vel og hann getur. Á baksviði
myndarinnar hafa nokkrar
hetjur fallið, en nautið beinir
nú athygli sinni í aðra átt.