Vikan - 22.04.1943, Blaðsíða 3

VIKAN, nr. 16, 1943
$
Edison Marshall:
Tápmikil stúlka.
innan um fólk,“ hélt hún áfram. „En það
er einn þáttur 1 baráttu minni. Þegar fólk
tekur eftir ástandi mínu, og ég sé, að því
bregður, geri ég ávallt eitthvað áberandi,
til dæmis greiði mér. Þá venjulega starir
það galopnum augum og brosir síðan. Bezt
af öllu er, að vinir mínir láti sem ekkert
sé.“
Fyrir hart nær tuttugu árum fór ég
frá Seattle til Alaska. Skipið fór það
sem kallað er grunnleið. Fyrsta
kvöldið sá ég hóp af fólki standa kring
um borð, þar sem verið var að spila, og
virða eitthvað ákaft fyrir sér. Ég fór og
aðgætti, hvað um var að vera.
Mér virtist þetta fólk ekki vera neitt sér-
kennilegir spilamenn; þau líktust mest
venjulegum sumarferðamönnum: miðaldra
maður, vel klæddur, snotur kvenmaður,
sennilega kona hans, ungur, grannur pilt-
ur, og frekar lagleg stúlka, 18 ára eða
þar um kring, í kápu með slagi. Þau spil-
uðu ósköp rólega, og ég gat ekki skilið,
hvað dregið hafði fólkið þarna að.
Allt í einu fór um mig kuldahrollur. Eg
sá, að það sem ég áleit vera hendur stúlk-
unnar við borðröndina, voru ekki hendur,
heldur fætur. Stúlkan hallaði sér aftur á
bak í hægindastólnum, og hélt á spilunum
með öðrum fætinum, og spilaði með hin-
um. Sokkarnir voru þannig gerðir, að það
var hægt að opna þá. Ennfremur tók ég
eftir því, að stúlkan var handleggjalaus.
Það var augljóst, að þetta fólk var ekki
að halda neina sýningu. En var það
þá ekki óviðeigandi að sitja þarna og
spila fyrir allra augum? Svarið felst, að
ég held, í því sem lesa mátti úr svip fólks-
ins, er stóð þarna og horfði á. Það, að
sjá handleggjalausa stúlkuna gefa spilin
með fótunum, hneykslaði það ekki minnstu
vitund; þvert á móti, það kom því fyrir
sjónir sem tákn um kjark og leikni.
Ég ákvað að kynnast þessari tápmiklu
stúlku nánar, og bauð henni þess vegna
upp í dans kvöldið eftir. Hún brosti, stóð á
fætur og.gekk alveg að mér. Ég tók utan
um axlir hennar með báðum höndum, og
við dönsuðum af stað, eftir hljóðfallinu.
Það var ekki hægt að segja, að hún dans-
aði sérstaklega vel, en það var langt frá
því að hún dansaði illa.
„Það var í rauninni mjög erfitt fyrir
mig að læra að dansa,“ sagði hún, er ég
fór að hæla henni. „Þar sem ég er hand-
leggjalaus á ég miklu verra með að halda
jafnvægi. En mér þykir gaman að skemmta
mér, svo ég ákvað að halda áfram, þangað
til ég kynni svona nokkurn veginn að
dansa.“
Stúlkan var á leið til Vestur-Alaska með
frænda sínum, sem var að fara til að líta
eftir þorskveiðistöðvum, er hann átti þar.
Á þessari löngu samleið urðum við góðir
vinir, og hún sagði mér hreinskilnislega
frá lífsskoðunum sínum, og frá þeirri
löngu baráttu, sem hún varð að heyja, til
þess að öðlast þann þroska, er hún nú
hafði.
„Fyrst, er ég varð þess vör, að ég var
öðruvísi en önnur börn, var mín eina hugs-
un að fela mig,“ sagði hún. „Að vera fædd
vansköpuð var hræðilegt, smán gegn
mannlegu eðli, hugsaði ég. Það var ekki
svo gott að ég hefði verið fædd rétt sköp-
uð, og svo misst handleggina. Fólk missir
oft matarlyst við að sjá mig og mína líka.
Ég fyrir mitt leyti gleymdi stundum,
hvernig hún var, en þó ekki að jafnaði
svo, að ég gæti litið á hana sem annað
fólk. Vissulega var hún alveg sérstök
manneskja. Það var sérstaklega skemmti-
legt að tala við hana. Hún var klædd sam-
kvæmt nýjustu tízku, og vissi alveg upp á
* Það er erfitt fyrir unga stúlku að vera skcpuð
öðruvísi en annað fólk ...
Á tímabili þráði ég að deyja, en svo datt
mér í hug, að ef til vill gæti ég' komizt hjá
því að hafa þannig áhrif á fólk. Ef ég
reyndi að koma fram sem eðlilegast, gæti
farið svo, að öllum fyndist ég vera eins og
ég ætti að vera.
Það var erfitt að byrja að umgangast
fólk. Það var ekki eingöngu það, að vera
með hinum börnunum, heldur að láta sem
ekkert væri, þó ég hefði enga handleggi.
Ef þau báðu mig að lofa sér að sjá, þá
gerði ég það. Ég eldroðnaði, en lét mig
ekki allt að einu. Ég grét aldrei svo aðrir
sáu, hvað sem fyrir kom; ég hló alltaf,
þegar ég gat komið því við. Ef til vill vitið
þér ekki, að hláturinn er vani, en ég veit
það. Ég veit, að menn geta kennt sjálf-
um sér að hlæja, ef líf þeirra er undir því
komið.
Ég þoldi ekki að mér væri vorkennt, svo
ég hélt stöðugt áfram að þjálfa mig, jafn-
vel í svefni. Og ég gerði allt, sem ég gat,
til þess að verða aðlaðandi. Eftir dálítinn
tíma — og það bjargaði sál minni — varð
ég þess áskynja, að eymd mín gat orðið til
þess að vekja áhuga fólks í stað hryll-
ings; ég mundi geta sýnt því, hversu úr-
ræðagóður maðurinn gæti verið.“
„Og hvað einbeittur vilji getur áorkað
miklu,“ sagði ég.
Augu hennar fylltust tárum, en hún
brosti um leið og hún lyfti hægri fæti og
þurrkaði sér með vasaklútnum um augun
og nefið. Við hlógum bæði.
„1 augum sumra manna, lítur það senni-
lega illa út, að ég skuli sýna mig svona
<33æn
Eftir Hallgrím Pétursson.
ó, Jesú, gef þinn anda mér,
allt svo verði til dýrðar þér
uppteiknað, sungið, sagt og téð;
síðan þess aðrir njóti með.
hár, hvernig bezt væri að beina athygh
manns frá hinum mjóu öxlum.
Ein ástæðan til þess að hægt var að
gleyma sorg hennar, var, að hún krafðist
svo lítillar athygli — hún var svo vel fær
um að sjá um sig sjálf. Bækur og annað
þess háttar bar hún á öxlum sér, og hélt
við það með hökunni.
Einu sinni, einn af yfirmönnum skips-
ins var inni hjá henni, teygði hún sig
eftir sjálfblekung er var þar í grind, skrúf-
aði af honum lokið, skrifaði — með góðri
„rithönd" — og lét pennann aftur á sinn
stað. Hún prjónaði klukkutímum saman,
og ég þekki margar konur, sem með tveim
höndum stóðu henni ekki á sporði í
saumaskap. Hún snyrti andlit sitt, hélt á
glasi með tánum, borðaði við borðið með
okkur hinum, fletti blöðum í bókum og
reykti vindlinga, allt með þeim yndis-
þokka, að hæft hefði hvaða hefðarfrú sem
var.
Áður en ég yfirgaf skipið, fékk ég hana
og frænda hennar og frænku, til þess að
lofa mér því, að þau skyldu heimsækja mig
og konu mína á heimleiðinni. Við bjugg-
um þá í Medford, Oregon.
Þegar heim kom, og ég sagði vinum
mínum frá stúlkunni, létu þeir allir í Ijósi
vantrúnað. Einn læknir, meira að segja,
sagði að beinabyggingu mannsins væri
þannig varið, að þetta gæti alls ekki átt
sér stað.
En á tilteknum tíma komu þau aftur,
og samkvæmið, sem konan mín hélt fyrir
þau, heppnaðist mjög vel — og þeir van-
trúuðu sannfærðust.
Við höfðum bréfaskipti við stúlkuna í
nokkur ár, en eftir að við fluttum hingað
suður eftir, fréttum.við aldrei af henni.
Hvort baráttan hefir, er til lengdar lét,
verið of erfið fyrir mannlega orku og yfir-
bugað hana, veit ég ekki. En ég veit, að
hún varð eins konar hvatning til allra er
kynntust henni — lifandi dæmi um dýrð
og mátt mannlegrar orku.