Vikan - 29.04.1943, Blaðsíða 7

VIKAN, nr. 17, 1943
7
„Land mitt, Guö minn og sómi".
Framhald af bls. 3.
um og alltaf fengið hinar beztu
móttökur,. eins og maklegt var.
Skal hér að lokum tekinn stutt-
ur kafli úr áðurnefndri bók, sem
Isafoldarprentsmiðja gaf út árið
1937: ,, . . . hefir konungur hina
mestu ánægju af sjómennsku og
iðkar hana að staðaldri, enda hefir
hann tekið smáskipapróf. Hefir
hann átt fimm kappsiglingasnekkj-
ur um dagana, og brann sú hin
síðasta í vetur, en hann er nú að
eignast aðra í skarðið. Hefir kon-
ungur síðan um aldamót tekið þátt
í fjölda kappsiglinga, bæði í Dan-
mörku og öðrum löndum, og
stjórnað snekkju sinni jafnan
sjálfur við bezta orðstír. Er orð
á því gert, að það hafi verið vel
af sér vikið af konungi, þá 65 ára
gömlum manni, að stjórna snekkju
sinni í kappsiglingum í Eyrarsundi
í júlí 1935 í háaroki á vestan; stóð
hann þá klukkutímum saman einn
við stjórnvölinn í vatni upp í hné,
og varð ekki meint af.
Konungur er réttlátur að eðlis-
fari, umtalsfrómur og óáreitinn,
hann er fljótur að átta sig á að-
steðjandi viðfangsefnum og mann-
glöggur. Hann er skapbrigðamað-
ur, en gæflyndur og þó fjarri því
að vera geðlaus, svo að vel getur
þotið í hann, ef honum mislíkar.
Konungur er enginn nýjabrums-
maður, venjufastur, og engu síður
fastheldinn á rétt sinn, en rækinn
við skyldur sínar.“
Ritstjóri Vikunnar bað sendi-
herra Dana á íslandi að skrifa
fyrir blaðið nokkur orð um Krist-
ján konung og fara þau hér á
ef tir:
„Síðan hertaka Danmerkur fór
fram fyrir rúmum þremur árum, hefir
Christian konungur hvað eftir annað
verið óbrigðul vörn lands og þjóðar gegn
öllum ósanngjörnum kröfum utan að. Öll-
um, jafnt Dönum og erlendum mönnum,
kemur saman um það, að konungur vor
hafi borið með karlmennsku og þreki það
þunga hlutskipti, að eiga samtímis að vera
konungur og fangi í sínu eigin landi. Sí og
æ hefir hann vakið megna óánægju
danskra nazista, svo að þeir hafa jafnvel
dirfzt að skrifa um „alvarlega misbeitingu
konungsvaldsins“.
Þessi orð konungs hafa oft sýnt þjóð-
inni, hvað honum býr í brjósti um framtíð
Danmerkur: „Við þráum þann dag, þegar
fáni okkar blaktir yfir frjálsri Danmörku.“
„Við þjónum landi okkar bezt með sam-
heldninni.“ Þess vegna er konungurinn
orðinn einingarmerki dönsku þjóðarinnar,
og allir reiða sig á vörn hans fremur en
nokkurs annars.
,?• s

. . .
Konungur er árrisull mjög. Hann ríður út snemma morguns á hverj-
um degi, hvernig sem viðrar, svo að þessa sjón, sem myndin sýnir,
kannast Kaupmannahafnarbúar vel við.
Sú er ein af mörgum sönnunum
fyrir því trausti, sem borið er til
konungsins, að til hans er beint
öllum óskum og kröfum um frelsi
og sjálfstæði Danmerkur. Þegar
þjóðernistilfinningin þarf að fá út-
rás, þá hittast allir á hallartorg-
inu hjá Amalienborg. Til konungs
beinist hugurinn, þegar fólki
finnst hættan nálgast. Menn reiða
sig á réttlætistilfinningu hans og
siðferðisþrek, riddaraskap hans og
djarflega karlmennsku. Eg efast
ekki um, að það eru þessi einkenni
í fari konungsins, sem gert hafa
hann að danskri þjóðhetju,
ósveigjanleg sómatilfinning hans,
skyldurækni og formfesta.
Það er hann, sem án þess að
kvika frá gefnum loforðum, held-
ur Þjóðverjum fast að því formi
samstarfsins, sem þeir kusu sjálfir
í loforðum sínum þann 9. apríl.
Þess vegna var ekki unnt, að fá
Dani til þess að undirskrifa and-
kommúnistasamninginn eða að af-
henda nokkra tundurspilla úr
danska flotanum, nema með hót-
unum um uppsögn sáttmálans frá
9. apríl. Eg skil þetta þannig, að
konungurinn haldi andstæðingun-
um svo fast við skuldbindingar
sínar, að þeir eigi ekki annars úr-
kosta, til þess að fá málum sínum
framgengt, en að gera sig bera
að samningsrofum og ofbeldishót-
unum.
Enginn konungur Danmerkur
hefir nokkurn tíma verið eins
þjóðhollur og Christian X. Þetta
hefir aldrei komið betur fram en
á minningarhátíðum þeim, sem
haldnar hafa verið eftir 9. april
1940, eins og til dæmis á 70 ára
afmælisdegi hans, á 30 ára kon-
ungsafmæli hans, og eins þegar
hann var veikur síðastliðið sumar
og haust. Við öll þessi og önnur
tækifæri hefir danska þjóðin á alla lund
reynt að sýna honum hollustu sína.“
Fr. le Sage de Fomenay.
Dr. phil. Frank le Sage de Fontenay,
sendiherra.
Sendiherrann er fæddur 24. sept. 1880 á Unner-
upgaard hjá Helsinge á Sjálandi. Faðir hans var
þar stórbóndi. Varð stúdent 1899 og bjó á Garði,
sem flestir lslendingar hafa heyrt getið, og þar
voru þá margir mætir landar við nám og kynntist
sendiherrann sumum þeirra mjög vel og segir
hann sjálfur, að það hafi verið lán fyrir sig, ekki
sízt eftir að hann settist hér að sem fulltrúi þjóð-
ar sinnar. Hann lauk embættisprófi í sögu við
Kaupmaunahafnarháskóla árið 1906 og var síðan
eitt ár starfsmaður við Konunglega bókasafnið.
Svo stundaði hann kennslu við ýmsa skóla í
borginni, unz liann 1909 var skipaður undir-
skjalavörður i utanríkisráðuneytinu, en skipaður
skjalavörður þar 1914. Arið 1924 var hann skip-
aður sendiherra Danmerkur á lslandi og gegnir
þeirri stöðu enn. Sendiherrann er kvæntur Guð-
rúnu Sigríði, dóttur hjónanna Eiríks Bjarnason-
ar jánismiðs í Reyltjavík og Guðrúnar Helga-
dóttur. (Framh. á bls. 15).