Vikan - 02.09.1943, Blaðsíða 14

14
VIKAN, nr. 35, 1943
fór til tíða, að vinnumaður viidi reíða bóndadótt-
ur yfir á, sem var á leiðinni. Það vildi hún ekki,
og bað heldur gamlan mann, sem var í ferðinni,
að reiða sig yfir ána, og það gjörði hann. Þá
sagði vinnumaður: „Ég skal reiða þig um önnur
jól, þó þú viljir ekki.“ Eftir jólin dó vinnumaður
og bar ekki til tíðinda, fyrr en á jólanótt hina
næstu var barið á dyr hjá bónda. Út var gengið,
og sást enginn maður. Svona fór þrisvar; í fjórða
sinn er barið. Mælti þá gamli maðurinn til bónda-
dóttur: „Nú mun sá kominn, er vill finna þig,
sá, sem hét, að reiða þig til kirkju; og er þér
bezt, að ganga út til hans; en ekki skalt þú
svara því, þó hann tali til þín.“ Hún gjörði svo,
gengur út og sér gráa vofu á hlaðinu. Hún tók til
hennar og setti hana á hest fyrir aftan sig. Þá
segir hann: „1 holu, í holu.“ Svona reiddi hann
hana langa leið og sagði: „Hvað hangir í hnakka
mínum, Gárún, Gárún?“ En þegar hann kom að
kirkjugarðshlinðinu, reið hann þar inn um, en
þá fleygði hún sér ofan, og skildi þar með þeim.
(J. Á. þjóðsögur).
Karl og kerling.
Tvö tröll framan úr Breiðafjarðardölum tóku
sig til eina nótt og brugðu sér vestur yfir Breiða-
fjörð, vestur í Flateyjarlönd. Sóttu þau þangað
ey eina, sem þau ætluðu að gefa Snóksdalskirkju
og fara með hana með sér suður í Snóksdals-
polla. Þeir eru fyrir norðan mynnið á Hörðu-
dal í Breiðafjarðardölum, við Hvammsfjörð.
Karlinn gekk á undan, og teymdi eyna, fen kerl-
ingin rak á eftir. Nú segir ekki af ferðum þeirra,
fyrr en þau voru komin með eyna suður yfir
Breiðafjörð, og inn á Hvammsfjörð. En þegar
þau voru komin með hana framundan Staðar-
felli, dagaði tröllin uppi, svo eyan varð kyrr í
Staðarfellslöndum, og er hún þar enn í dag, og
heitir Lambey. Karl og kerling urðu við það bæði
að steindröngum, karlinn fyrir innan eyna, því
hann var á undan, og er bilið svo lítið milli hans
og eyarinnar, að, þar má stíga á milli; karlinn er
sjálfur hár og mjór steindrangi. Kerlingin varð
að steindrangi fyrir utan eyuna, og er hún lengra
frá eynni en karlinn; hún er og nokkru lægri,
en hann, en góðum mun gildari. Drangar þessir
heita enn Karl og kerlin.
(J. Á. þjóðsögur).
Úr ýmsum áttum.
198.
krosspla
Vikunnar.
— 19. tímabil. — 21. ofanálag. — 24. hreyfið.
— 26. vantreysti. — 28. drekk. — 32. læsingum.
— 33. skeyta saman. — 34. setja upp vörzlur. —
35. hlýjað. — 36. höll. — 38. staur. — 39. ekki
margir. —■ 40. þrautin. — 42. óslétt. — 45. hljóð.
— 47. mælum. — 50. lendar. — 52. rindar. — 54.
hjarir. — 58. flækju. — 59. á fiskum. — 60.
syrgir. — 61. dúk. — 62. stöng. — 64. fión. -—
65. ómjúkt. — 66. beltið. — 68. fjártaka. — 71.
mannsnafn. — 73. þingdeild. — 76. g'at.
Lóðrétt skýring:
2. fer á sjó. — 3. tilfallina eign. — 4. kreppt
hönd. — 5. frosin. — 6. hel. — 7. veiðarfæri. —
8. umferð. — 9. ending. — 10. frárennsli. — 12.
geira. — 13. laup. — 14. talgefin. — 16. hindra.
Lárétt skýring:
1. saup. — 6. hérað við
Breiðafjörð þgf. — 11. miklar.
— 13. fuglar. — 15. tónn. —
17. dylji. — 18. vagg. — 19.
orka. — 20. mörg. — 21. leikin.
— 23. straumkast. — 24. loga.
— 25. til styrk. ■— 27. fatinu.
— 29. itak. — 30. röng. — 31.
hamast. — 34. lagt. — 37. æfir.
— 39. fjatlægð. — 41. tveir
samhljóðar. — 43. kvenheiti
fomt. — 44. óska. — 45. hljóð.
— 46. ótt. — 48. hólbúa. — 49.
kvika. — 50. leikslok. — 51. úr-
valsrétt. — 53. viss grein tölu-
orða. — 55. knöttur. — 56.
ógæfa. — 57. leituðu uppi. —
60. erfiði. — 63. fjölda. — 65.
góðglaðir. — 67. væta. — 69.
lastmælis. — 70. forar. — 71. fisk. — 72. gæfa.
— 74. kona. — 75. grynning. — 76. stólpi. — 77.
blær. — 78. ungu hrossin.
Lausii á 197. krossgátu Vikunnar.
Lárétt: 1. háska. — 6. þræta. — 11. spark. —
13. Leirá. — 15. ef. — 17. árna. — 18. ofsi. —
19. sæ. — 20. fýl. — 22. tal. — 23. fat. — 24. áin.
— 25. skýrari. — 27. traustu. — 29. auða. — 30.
naum. — 31. rukka. — 34. eldur. — 37. malla.
-— 39. greið. — 41. ár. — 43. rölt. — 44. amir. —
45. S. A. — 46. rós. — 48. pat. — 49. rak. — 50.
upp. — 51. alvæpni. — 53. prangar. — 55. reif.
— 56. egna. .— 57. fliss. — 60. mætan. — 63.
innar. — 65. Þórir. — 67. ám. — 69. gæla. —
70. rauð. — 71. áð. — 72. tók. — 74. rit. —
75. ann. — 76. ólu. — 77. atgeiri. — 78. snarpar.
Lóðrétt: — 2. ás. •— 3. spá. — 4. karta. — 5.
arnar. — 6. þefar. — 7. rista. — 8. æri. — 9. tá.
— 10. refsa. — 12. kali. — 13. loft. — 14. bæn-
um. — 16. fýkur. — 19. situr. — 21. lýðum. —24.
ásauð. — 26. rakar. — 28. undir. — 32. klöpp. —
33. allan. — 34. ermar. — 35. leika. — 36. gár-
ar. — 38. átti. — 39. garp. — 40. dapra. —- 42.
róleg. — 45. spann. — 47. svili. — 50. uggar.
— 52. æfing. •— 54. netið. — 58. snæri. — 59.
salir. — 60. móann. — 61. æruna. —- 62. gáta.
— 64. rati. — 65. þras. — 66. æður. — 68. mót.
— 71. ála. — 73. kg. — 76. óp.
Konungur nokkur var mjög eyðslusamur, og
hlaut hann því að leggja nýja skatta og álögur
á þegna sína, til þess að geta fullnægt löngun
sinni til muriaðarlífs.
Eitt sinn var hann á dýraveiðum, og mætti
hann þá bónda, sem ekki þekkti hann, og gaf
konungur sig á tal við hann. Brátt varð tíð-
rætt um hina nýju skatta, og spurði konungur
bóndann, hvemig honum litist á þá.
„Það er píningarsagan öfug,“ mælti bóndi. „Þar
leið einn fyrir alla, en hér líða allir fyrir einn.“
Bóndi nokkur reið í kaupstað, og varð þar
dmkkinn. Þegar hann ætlaði heim, lagði hann
hnakkinn öfugan á hestinn. Félagar hans sögðu
honum til þess, en hann brást reiður við og
sagði: „Hvað varðar ykkur um það? Vitið þið
hverja leiðina ég ætla að ríða?“
Maður nokkur sá, hvar lítill snáði var há-
grátandi, og gengur til hans og spyr: „Af hverju
ert þú að gráta drengur minn?“
Drengurinn: „Ég týndi krónu áðan.“
Maðurinn: „Héma er króna handa þér í stað-
inn, góði minn — en því hættirðu nú ekki að
gráta?“
Drengurinn: „Hefði ég ekki týnt hinni krón-
unni, þá ætti ég núna tvær.“
Stór japanskur sjónauki
Japanir skildu hann eftir. Þennan gríðarstóra
sjónauka, sem ameríski hermaðurinn heldur á,
skildu Japanir eftir, þegar þeir voru loks hraktir
frá Buna í Nýju Guineu.
Svar við orðaþraut á bls. 13.
HOFSJÖKULL.
HARK A
/ OTAÐI
F ALD A
STÓRI
J ARÐ A
ÖFU ND
KVIKA
UNAÐS
LUNDI
LÉTUM
Ævintýri. Georgs.
Skeytið hljóðar þannig:
Þeir era famir að siást.
Svör við spurningum á bls. 4.
1. Þorsteinn Erlingsson.
2. 25. okt. 1937.
3. 104 kílómetrar.
4. Hann var þýzkur og var uppi frá 1813 til
1883.
5. Árið 1587.
6. 1 Abessíníu.
7. Ástralía.
8. 1 Mexikó,
9. Árið 1922.
10. Það var stofnað 20 febrúar, 1911.