Vikan - 21.10.1943, Blaðsíða 3
VIKAN, nr. 42, 1943
3
Bæjarverkfræðingar í Reykjavfk
Framhald af forsíðu.
Þegar fyrsti verkfræðingur-
inn var ráðinn í þjónustu bæj-
arins árið 1902, þá var Reykja-
vík lítill og fámennur verzlunar-
og fiskibær, miðað við það, sem
síðar varð. Ibúatalan var þá
Knud Zimsen, fyrrv. bæjarverkfrað-
ingnr og borgarstjóri í Reykjavik, er
fæddur 17. ágúst 1875 í Hafnarfirði.
Foreldrar hans voru K. D. C. Zimsen
kaupmaður og A. C. Jörgensen. Knud
Zimsen tók stúdentspróf 1893 og
verkfræðipróf frá „Den poiytekniske
Læreanstalt" í Kaupmannahöfn 1900.
Starfaði hann fyrst hjá bæjarverk-
fræðingi í Kaupmannahöfn, en var
við mælingu Reykjavíkurbæjar frá 1.
maí 1902 til 31. des. 1904 og verk-
fræðilegur ráðunautur bæjarstjórnar
og jafnframt byggingafulltrúi. 1. jan.
1905—31. des. 1907 var hann bæjar-
verkfræðingur og byggingafulltrúi
og seinni árin líka heilbrigðisfulltrúi.
1. jan. 1908 — 30. 1914 gegndi hann
ýmsum verkfræðistörfum i Reykja-
vík. Hann var borgarstjóri Rvikur 1.
júlí 1914 — 31. des. 1932, en hefir
síðan fengizt við verkfræðistörf. —
Knud Zimsen hefir verið athafnamik-
ill maður, starfað í fjölda nefnda,
foimaður margra félaga og sæmdur
ýmsum heiðursmerkjum.
ekki nema rúmlega 7000 manns
og byggðin aðallega milli
Grjótaþorpsins og Þingholt-
anná, nema hvað húsaröðin
teygði sig vestur með Hlíðar-
húsastígnum (Vesturgötunni)
og austur með Laugaveginum.
Þá var seglskútuöldin og fisk-
Sigurður Thoroddsen, fyri-v. bæjar-
verkfræðingur. Sjá Vikuna nr. 27, ’43.
breiðurnar um allan bæiim á
sumrin. Hestar og hestvagnar
settu svip á bæinn, auk mann-
fólksins. Um hraðfara farartæki
var ekki að ræða, og hugtakið
bíll hafði þá ekki fæðst í heila
nokkurs manns.
Fyrsti verkfræðingur Reykja-
víkurbæjar var Knud Zimsen,
sem síðar varð borgarstjóri um
langt skeið. Hann var ráðinn
verkfræðilegur ráðunautur bæj-
arins árið 1902 og vann við
mælingu bæjarins og var um
tíma jafnframt byggingarfull-
trúi. Aðalbyltingin í verklegum
framkvæmdum á þessum árum
voru holræsin. Áður voru rennu-
steinarnir meðfram götunum
Benedikt Jónasson, fyrv. bæjarverk-
fræðingur, er fæddur 29. sept. 1879
í Reykjavík, sonur Jónasar Bene-
diktssonar sjómanns og Margrétar
Sveinsdóttur. Benedikt tók próf frá
Trondhjems tekniske Lærean^talt
1909, var aðstoðarmaður landsverk-
fræðings 1909—1'11. Bæjarverkfræð-
ingur, byggingafulltrúi og slökkvi-
liðsstjóri 1911—1914. 1914—1920 var
hann við ýms verkfræðistörf, en frá
1920 verkfræðingur hjá vitamála-
stjóra.
fullir af aur og óhollustu og
hættulegir börnum í leysingum.
Zimsen vann einnig á þessum
árum að undirbúningi vatnsveit-
unnar. Hann kom síðar, eftir að
hann var orðinn borgarstjóri,
mikið við sögu, og er það ekki
ofmælt, að varla var ráðist í
nokkrar framkvæmdir af bæj-
arins hálfu, án þéss að hann
væri með í ráðum, og má bein-
línis þakka honum margar
merkilegar framkvæmdir bæjar-
félagsins öðrum fremur, svo
sem Gasstöðina, Rafmagnsveit-
una, og það var hann, sem átti
hugmyndina að hitavQÍtunni,
því hann lét bora fyrir heitu
vatni við Þvottalaugarnar, og er
sú hitaveita gafst vel, þá lét
hann rannsaka yfirborðsvatnið
á Reykjum, en aðrir tóku síðan
við, er hann lét af störfum. Há-
skólalóðin er hans hugmynd,
svo og skemmtigarðurinn við
Tjörnina. Hann sendi bæjar-
stjórninni árið 1908 uppdrátt af
skemmtigarði á þessum stað og
var þá strax farið að vinna að
málinu. Hefir varla nokkur
annar maður gert meira fyrir
þetta bæjarfélag en hann. Hann
helgaði bæjarfélaginu óskiptur
krafta sína um mörg ár, og var
eljumaður svo að bar af.
Sigurður Thoroddsen, fyrrv.
yfirkennari, varð næstur bæjar-
verkfræðingur. Hann gegndi
starfinu frá 1908—1911 og síð-
ar í ígripum tvisvar sinnum,
árin 1914—1916 og 1919—1920.
Þetta blað hefir nýlega minnst
rækilega á þennan fyrsta og
elzta verkfræðing okkar lands.
Benedikt Jónasson gegndi
starfinu árin 1911—1914, en þá
tók við Þórarinn Kristjánsson,
síðar hafnarstjóri, árin 1916—
1918 og liggur eftir hann giftu-
drjúgt starf á sviði hafnarmál-
anna. Af honum tók við Hjört-
ur Þorsteinsson, en hann var að-
eins tæpt ár í starfinu (1918—
1919). Hann var góður maður
og gegn, kvæntur danskri konu,
Þórarinu Kristjánsson, fyrrv. bæjar-
verkfræðingur. Sjá Vikuna nr. 37, '42.
sem undi sér ekki hér á okkar
hrjóstruga landi. Hann hvarf
því aftur til Kaupmannahafnar
og er þar verkfræðingur við
sporbrautirnar. Árið 1921 var
danskur maður ráðinn í stöð-
una, Klitgaard-Nielsen. Hafði
staðan verið auglýst til um-
sóknar í Danmörku og urðu
margir til að sækja um hana,
þar á meðal Langvad verkfræð-
ingur, sem kunnur er Islending-
um frá Sogsvirkjuninni og Hita-
veitunni, en Klitgaard-Nielsen
varð fyrir valinu og gegndi
hann starfinu árin 1921—1923
og er hans saga lítil. Hinn 1.
apríl 1924 var svo sá maðurinn
ráðinn bæjarverkfræðingur, sem
manna lengst hefir haft starfið
á hendi, en það er Valgeir
Björnsson.
Valgeir var ekki nema 29 ára
gamall, er hann tók við stöðunni.
Hjörtur Þorsteinsson, fyrrv. bæjar-
verkfræðingur, er fæddur 7. nóv. 1889
að Herjólfsstöðum í Álftaveri, sonur
Þorsteins Bjarnasonar bónda og
Kristínar Þorsteinsdóttur. Hjörtur
tók stúdentspróf í Rvík 1911 og verk-
fræðipróf i Kaupmannahöfn 1917.
Vann fyrst hjá vegamálastjóra, en
var bæjarverkfræðingur frá 1. apríl
1918 til 31. marz 1919. Eftir það
starfaði hann fyrst hjá hafnarstjórn-
inni í Esbjerg og síðar við sporbraut-
ir í Kaupmannahöfn.
Hann hafði lokið háskólaprófi í
byggingarverkfræði í Kaup-
mannahöfn þrem árum áður.
Síðan hafði hann unnið við ýms
verkfræðistörf, hjá Jóni Þor-
lákssyni um tíma og síðan hjá
ríkisstjórninni og hafði hann
unnið mest allan þann tíma að
mælingum og áætlunum fyrir
járnbraut frá Reykjavík að
Ölfusi með norskum verkfræð-
ingi, Sverre Möller að nafni. Þá
var járnbrautarmálið efst á
baugi og höfðu margir trú á því
Framhald á bls. 7.
Harald Klitgaard-Nielsen, fyrrv. bæj-
arverkfræðingur, er fæddur 2. des.
1884 í Varde í Danmörku. Varð stúd-
ent 1904 og tók verkfræðipróf 1911.
Árin 1911—1920 við ýms verkfræði-
störf í Danmörku og Vestur-Indíum.
Bæjarverkfræðingur í Reykjavík 1921
— 31. des. 1922. Árið 1923 við verk-
fræðistörf í Reykjavík.