Vikan - 21.10.1943, Blaðsíða 4
4
VIKAN, nr. 42, 1943
A ðeins ein eldspýta
Hann sagði við mig meðal annars, að ef
maður hefði ekki efni á því að spila, þá
væri ekkert hægara en að halda sér frá
Eg hefi skrifað margar smásögur, en
svo grátbroslegar ástæður eru fyrir
þeirri, sem ég nú skrifa, að hún
verður sú fyrsta og sú einasta af snilldar-
verkum mínum, sem eftir mig liggja, er
ég sjálfur fæ ekki ánægjuna af að sjá
á prenti.
Áður en sól rís í fyrramálið, verð ég
dáinn. Þegar ég hefi sett þetta handrit í
póstinn, kveð ég þessa veröld.
Mér hefir eiginlega aldrei fallið Bruce
Denton vel í geð, en við höfðum sameigin-
lega ástríðu til f járhættuspila, sem gerði
það að verkum, að við höfðum náin kynni
hvorir af öðrum. Við vorum staddir heima
hjá honum nokkrir spilafélagar í gær-
kvöldi, og af því að við vissum enga
ekemmtun betri en að spila, ákváðum við,
að eyða tímanum við spilaborðið. Við höfð-
um það fyrir venju að spila nokkuð
djarft — lögðum venjulega tvö sterlings-
pund í borð — og komið gat fyrir sum
kvöldin, að upphæðirnar færu langt fram
úr því, sem við höfðum efni á.
1 gærkvöldi var eitt af þessum óláns
kvöldum.
Við byrjuðum snemma um kvöldið, ég
held það hafi verið um klukkan hálf sjö,
og við ákváðum, að sitja við til klukkan
tólf.
Þetta var óhappakvöld fyrir mig; ég
tapaði í hverju spili, og síðasta umferðin
kostaði mig tíu pund; þá eyddi ég mínum
síðasta eyri. Bruce Denton græddi aftur á
móti í hverju spili. Hann vann hverja
skálina á fætur annari. Þegar síðasta lagið
var spilað í útvarpinu klukkan tólf á mið-
nætti hættum við, og risum upp frá borð-
inu.
Við gengum út á svalir hússins, til þess
að viðra okkur eftir innisetuna og nutum
hlýrrar kvöldgolunnar. Við nefndum ,ekki
spilamennskuna á nafn, en ræddum um
allt annað milli himins og jarðar. Klukkan
hálf eitt gekk ég niður veginn, ásamt Jack
Harriman og Knowles, til þess að ná okk-
ur í bifreið til að aka í heim.
Þegar ég tapa í spilum, er ég ekki full-
komlega með sjálfum mér á eftir, og mér
hættir við því að verða æstur í skapi. Ég
skal ekki neita því, að það er hálf undar-
legt sálarástand, sem ég kemst í, og þegar
ég er í því hugarástandi, vil ég helzt ekki
vera með öðrum mönnum; ég vil helzt vera
einn út af fyrir mig. Ég fann mér því strax
átyllu, til þess að losna frá þessum tveim
félögum mínum. Ég sagði þeim, að ég hefði
gleymt vindlaveskinu mínu heima hjá
Denton, og að ég ætlaði að ganga til baka
og ná í það. Ég hugsaði með mér, að ég
mundi hafa gott af því, að ganga svolítið
úti í þessu fríska lofti.
Það var alls ekki ætlun mín, að fara
hefði bjargað lífi mínu
SMÁSAGA
eftir David Whitelau
aftur heim til Denton. Vindlaveskið var í
vasa mínum. En þegar ég kom upp á hæð-
ina, sem skyggði á hús hans frá veginum,
þar sem ég hafði skilið við þá, sá ég að það
logaði ljós í stofunni, þar sem við höfðum
setið og spilað. Ég gekk mjög hægt, og um
leið og ég staðnæmdist við garðshliðið,
greip mig hugsun, sem alls ekki hafði
hvarflað að mér, þegar ég skildi við
Knowles og Harriman.
Ég hafði tapað miklu meiri peningum
þetta kvöld heldur en ég hafði efni á, og
ég vissi, að Denton, sem var vel efnaður
maður, hafði unnið minnsta kosti hundrað
pund.
Ég sagði við sjálfan mig, að ef ég út-
skýrði fyrir Denton, hvernig ástæðum
mínum væri varið, mundi hann áreiðanlega
skilja það. En ég var samt í reglulegri
klípu.
Hann kom sjálfur til dyra og lauk upp.
Hann var ofurlítið undrandi yfir því, að
sjá mig kominn aftur, en bauð mér þó
inn í stofuna, sem við höfðum verið að
spila í.
Ég kom strax að efninu og sagði það,
sem mér bjó í brjósti, og það verð ég að
segja, að Denton varð mjög óblíður í við-
ræðunum og tók þetta illa upp fyrir mér.
Svipur hans allur og látbragð kom vonzku
minni þegar af stað.
Ég hafði mikla löngun til þess að slá
þetta illkvittnislega bros af andliti hans, —
og síðan kom hann með nokkrar athuga-
semdir, sem ollu mér meiri sársauka en frá
verði sagt.
VITIÐ ÞÉK ÞAÐ?
| 1. Eftir hvem er þetta erindi?
Sálarskip mitt fer hallt á hlið =
! og hrekur til skaðsemdanna,
| af því það gengrur illa við
| andviðri freistinganna. |
! 2. Hvað er lnagt frá Reykjavík, fyrir I
Hvalfjörð, að Hvítárbrú hjá Ferjukoti? |
| 3. Hvaða ár var Laugamesskólinn stofn- !
! aður?
! 4. Hverrar þjóðar var tónskáldið Cesar !
= Franec og hvenær var hann uppi? !
! 5. Hvað hét einn helzti brautryðjandi !
! raunsæisstefnunnar í málaralist í !
= Frakklandi á 19. öld?
| 6. Hvenær unnu Italir Albaníu?
I 7. Hvað þýðir óþéttisorð?
! 8. Hvar er kork-eikin útbreiddust?
! 9. Hvers vegna em Eiðisvellir í Noregi !
= sögulegur staður? i
! 10. Hver orti Skaufhalabálk ?
Sjá svör á bls. 14.
unMiiMtm
IIIINIIIHIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
því. Það væri að minnsta kosti betra, að
vera laus við þá menn frá spilaborðinu,
sem ekki gætu tekið tapi eins og óbrjálaðir
menn. Og hann sagðist ekki hafa neina
samvizku af því, að tæma spilapottinn
fyrir okkur hinum.
Rödd hans var kvikindisleg og rudda-
leg — og áður en ég vissi fullkomlega,
hvað ég gerði, lá Denton á gólfinu fyrir
framan mig.
Ég snéri mér við og litaðist um ... en
svo veitti ég því eftirtekt, hversu undar-
lega hann virtist vera magnlaus, þar sem
hann lá. Ég vissi vel, að ég hafði slegið
hann í rot, og hann mundi liggja í yfir-
liði í nokkrar mínútur, áður en hann kæm-
ist aftur til sjálfs síns, en mér varð ekki
um sel, þegar ég sá hvernig hann lá —
algjörlega máttvana og hreyfingarlaus.
Það var samt ekki fyrr en ég hafði
kropið niður að honum og stutt hendinni á
hjartastað hans, að mér varð það ljóst, að
maðurinn var dauður. Ég reis upp og stóð
um stund hjá honum og starði á hann. Ég
varð þurr í kverkunum, blóðið steig mér
til höfuðs, og ég skalf eins og hrísla í vindi.
Það er ómögulegt, að höfuðhögg það,
sem ég veitti Denton hafi eitt orðið til
þess, að veita honum bana — svo kröftugt
var það ekki. Maðurinn hlaut að hafa verið
hjartabilaður.
Allar mögulegar hugsanir byrjuðu að
ásækja mig, þær birtust hver af annari
eins og kvikmynd á lérefti. Lögreglan —
réttarhöldin — dómarinn, sem mundi fella
úrskurð í málinu ...
Síðan hætti ég þessum ruglingslegu hugs-
unum, og gerði mér allar aðstæður ljósar,,
þegar ég horfðist í augu við veruleikann.
Ég hugsaði um það, sem ég hafði sagt við
Knowles og Harriman, að ég ætlaði að fara
til baka til-Dentons. Þeir vissu ekki ná-
kvæmlega um það, hve miklu ég hafði tap-
að, né að tap mitt í spilunum væri ástæð-
an fyrir því, að ég hefði snúið við heim
til hans — annars væri það matur fyrir
lögregluna, að komast á snoðir um það.
1 þögninni sem ríkti, heyrði ég óminn
frá danslögum, sem bárust í gegnum við-
tækið, frá einhverri útlendri útvarpsstöð.
Ég hafði ekki tekið eftir því fyrr, að út-
varpið væri opið, ég flýtti mér að loka
því, eftir það ríkti grafarþögn í stofunni.
Ég tók koníaksflösku af borðinu og hellti
úr henni í glas og hélt bæði um glasið og
flöskuna með vasaklútnum mínum. Ég
gerði það til öryggis — en þó ósjálfrátt.
Síðan fór ég að yfirvega það, hvað ég
ætti að gera.
Eina hugsun mín var, að líkinu yrði ég
Framhald á bls. 13,