Vikan - 16.12.1943, Blaðsíða 25
JÖLABLAÐ VIKUNNAR 1943
25
ÝMSIR KVIKMYNDALEIKARAR.
Richard Greene og Clara Leh-
tnann í kvikmyndinni „Flug-
virki".
Dorothy Lamour, Bob Hope og
Bing Crosby í kvikmyndinni
„Serkjaslóðir".
Errol Flynn í kvikmjmdinni
„Sæ-haukurinn“.
1 Dægrastytting \
^4UUIiiiiiiiiiiiiiiiimiiíiiimiiiiiiiiii ...
I»rautir.
I.
Herra Brown fer daglega heim til sín
með sömu járnbrautarlest, en lestin kem-
ur í áfangastað kl. 5 stundvíslega. Þá
stígur herra Brown upp í bifreið sína, en
bifreiðarstjórinn gætir þess vandlega að
koma á stöðina á mínútunni klukkan 5.
Við skulum gera ráð fyrir því, að enginn
tími fari í það að snúa bifreiðinni við og
taka herra Brown upp, heldur sé bifreið-
in komin af stað heim á leið aftur klukk-
an 5.
Dag nokkurn fór herra Brown fyr af
stað og kemur klukkan 4 á heimastöð
sína. Bifreið hans er ekki væntanleg fyr
en klukkan 5, og fer hann því gangandi
af stað og gengur nú þangað til bifreiðin
kemur á móti honum. Hann fer upp í bif-
reiðina og kemur heim til sín 20 mínút-
um fyr en venjulega. Gerum ráð fyrir, að
bifreiðin fari alltaf með jöfnum hraða og
eins og fyr þurfi ekki að gera ráð fyrir
því, að neinn tími fari i að snúa bifreið-
inni við. Hve lengi gekk herra Brown,
þangað til hann steig upp í bifreiðina?
II.
Á Draumalandi er merkileg brú yfir
gjá, sem er 2 mílur á breidd og míla á
dýpt. Sá galli er á brú þessari, að hún ber
ekki meira en nákvæmlega 200 pund.
Nú kemur ungur maður, stór og sterk-
ur, og ætlar yfir um. Hann heldur á 3
kúlum, sem eru hver um sig 2 pund á
þyngd. Ungi maðurinn stígur á vogina,
sem höfð er við brúarendann; hann er
nákvæmlega 195 pund. Umsjónarmennirn-
ir ráða honum til þess að skilja eina kúl-
una eftir, en hann skeytir því ekki, held-
ur hleypur út á brúna. Hann komst leiðar
sinnar með allar kúlurnar, án þess að
brúin bilaði. Hvernig fór hann að því?
IH.
xxx) xxxxxxxx (x7xxx
(a) xxxx
(b) xxx
(c) XXX
(d) xxxx
(e) XXX
(f) xxxx
(g) xxxx
0
Þetta er einföld deiling. x merkir hvaða
tölustaf sem er (og auðvitað ekki alltaf
sama tölustafinn). Neðsti stafurinn —O—
sýnir, að deilirinn gengur upp í deilistofn-
inum.
IV.
Hópur ferðamanna kom í áningarstað,
og nú voru malirnir opnaðir og sezt að
snæðingi. Einn ferðamaðurinn var ger-
samlega nestislaus, en tveir félagar hans
buðu honum til snæðings með sér; lagði
annar 5 en hinn 3 brauðsneiðar á borð
með sér. Þessum 8 sneiðum skiptu þeir
bróðurlega á milli sín. Að loknum máls-
verðinum lagði gesturinn fram 8 silfur-
peninga, og bað þá að skipta þeim milli
sín eftir framlagi hvors um sig. Þetta
vafðist nokkuð fyrir þeim, og hófst nú
umræða í hópnum um það, hvernig leysa
skyldi málið. Einn taldi auðsætt, að sá,
sem lagði fram 5 sneiðarnar, hlyti 5 pen-
inga, en hinn 3. Annar kvað réttast að
skipta að jöfnu, hinn þriðji sagði, að ann-
ar skyldi hljóta 7 peninga, en hinn einn,
og fleiri lögðu orð í belg og sagði sitt hver.
Loks var málið borið undir þann, sem
goldið hafði, og gaf hann greið svör og
rökstuddi mál sitt, svo að enginn mælti
í gegn. Hvernig skipti hann fénu?
V.
Ég hitti kunningja minn á götu og
spurði hann meðal annars um aldur dótt-
ur hans. Hann er stærðfræðingur og svar-
aði á þessa leið:
Jón er þrisvar sinnum eldri en Páll og
tveim árum eldri en Pétur. Allir til sam-
ans eru þeir 2 árum eldri en Jóhanna. Ef
lagður er saman aldur bræðranna hvers
um sig í öðru veldi og 3 dregnir frá, kem-
ur áttfaldur aldur Jóhönnu.
Hve gömul er Jóhanna litla?
VI.
I skápnum mínum er 21 vínflaska, en af
þeim eru 7 tómar, 7 hálffullar og aðeins
7 fullar. Hvernig á ég að skipta þeim
milli 3 manna, svo að hver þeirra fái jafn-
margar flöskur, jafnmikið vín, án þess að
hella dropa á milli flasknanna?
Ráðningar á bls. 33.
Dulmálsþraut.
Eitt af mikilvægustu kjálpartækjum við hvers-
konar leyniþjónustu og njósnarstarfsemi í stríði
eru dulmál. Það eru til ákaflega margar tegundir
af dulmálum, og stöðugt er verið að finna upp
ný, þvi þegar óvinimir hafa fundið lykilinn að
einhverju dulmáli, er það orðið ónothæft. Sér-
fræðingar í að ráða dulmál em mjög eftirsóttir,
og margir þeirra hafa náð frábærri leikni.
Dulmál það, sem hér er lagt fyrir ykkur les-
endur Vikunnar til úrlausnar, er af léttara taginu,
og með dáiítilli þolinmæði og athygli ætti ykkur
ekki að vera skotaskuld úr að ,,þýða“ vísu þá,
sem hér fer á eftir á „íslenzkt mál“ aftur.
Dulmál þetta er í því fólgið, að stöfum er
víxlað, en þó þannig, að sami stafurinn er alltaf
látinn tákna sama stafinn i gegnum alla vísuna.
Það' er augljóst mál, að þegar ráða á svona
dulmál, er vænlegast til árangurs að athuga fyrst
styztu orðin einkum eins og tveggja stafa orð.
Eins stafs orð era ekki nema tvö á íslenzku, á
og I og tveggja stafa orð ekki svo ýkja mörg.
Tvöfalda samhljóða er líka vert að athuga. Bezt
er að „punkta" vísuna niður á blað, áður en
byrjað er að „þýða“ hana, þannig:
Þegar svo eitthvert smáorð er fundið, á að
setja það inn á sinn stað og færa siðan inn staf-
inn eða stafina i smáorðinu alls staðar þar sem
hann — eða þeir — koma fyrir annars staðar i
vísunni. Þannig á smám saman að vera hægt að
þreyfa sig áfram við „þýðinguna". Héma kemur
þá vísan á dulmálinu:
Dk aþ obipöö xee z rty
tvvþt rtoot æaþytch
ty cphdt omþþ z ctit chty
aö ctih ty æaþt ty naþytch
Lausn á bls. 35.
Fuglaleikur eða fuglageta.
Einn leikmanna er kóngur, annar aðkomumað-
ur. Hinir em fuglar kóngs, og heitir hver þeirra
sínu nafni, einn kría, annar álka o. s. frv. Svið
er afmarkað, og eru allir leikmenn á því. Aðkomu-
maðurinn biður kóng að gefa sér einn fuglinn.
Kóngur segist munu gera það, ef hann geti upp
á nafni einhvers af þeim. Aðkomumaður fer að
geta. Ef hann getur upp á nafni einhvers fugls-
ins, þá á hann hann, en þó ekki skilmálalaust.
Fuglinn hleypur nefnilega frá kónginum. Ef að-
komumaður getur náð honum, áður en hann
kemst aftur til kóngs, þá verður fuglinn eign
hans. Annars ekki. Ekki má fuglinn hlaupa út
úr sviðinu. Aðrir segja, að fuglinn eigi að hlaupa
þrisvar kringum sviðið og verði aðkomumaður
að ná honum á þeirri ferð.
(Isl. skemmtanir).
Þjóðtrú.
Ef maður hnerar á nýársmorgni í rúmi sínu,
þá lifir maður það ár.
Ef maður getur ekki skilið við, skal breiða
messuhökul yfir andlit manni, og mun hann þá
andast.
Ef ljós deyr á jólanótt, þá er einhver feigur
á bænum.
Aldrei má opna glugga á næturtíma, aðrir segja
vetrartíma, nema áður sé krossað fyrir, annars
koma óhreinir andar inrnnn gluggann.
(J. Á. þjóðsögur).