Vikan - 24.04.1947, Blaðsíða 7

VIKAN, nr. 17, 1947
7
50 ára afmæli Prentarafélagsins
Framh. af hls. 3.
Hinn 31. des. 1908 er undirritaður nýr
samningur. Mikilvægasta breytingin er 9
klst. vmnutími á dag, en þriggja daga sum-
arleyfi með fullu kaupi næst ekki fyrr en
með samningum 29. jan. 1915.
Árið 1910 stofnaði félagið stéttarblað
sitt ,,Prentarann“. Hefir það komið út flest
árin síðan, að undanskildu tíu ára tímabili
(1917—26).
Tímabilið 1914—18, meðan Norðurálfu-
ófriðurinn geisaði, kom tilfinnanlega nið-
ur á prenturum, ekki síður en öðrum
vinnustéttum, því kaupgjaldiið hækkaði þá
hvergi nærri í hlutfalli við dýrtíðina. Var
afkoma f jölskyldumanna sérstaklega slæm
á þessu tímabili.
8 stunda vinnudagurinn fékkst viður-
kenndur með samningum 1920. Gekk hann
í gildi 1. jan. 1921. Þá náði félagið og
samningum um 6 daga sumarleyfi með
fullu kaupi.
Frá 2. febr. 1922 til 29. apríl 1929 var
H. í. P. skipt í deildir, og var Reykjavíkur-
deildin vitanlega langstærst. Fulltrúafund-
ir, sem haldnir voru á Jónsmessu ár hvert,
fóru með æðsta valdið í félagsmálum, en
stjórn félagsins var kosin hlutbundinni
kosningu meðal allra félagsmanna. Þetta
fyrirkomulag þótti nokkuð viðamikið í
ekki stærra félagi, og var því afnumið, en
jafnframt var meðlimum stjórnarinnar
fjölgað um tvo, upp í fimm menn.
1929 var Ellistyrktarsjóður H. 1. P.
stofnaður. Fyrsti ellistyrkurinn var veitt-
ur 1934. Undanfarin 10 ár hafa 5—7 menn
verið á föstum ellistyrk.
1933 fékkst sumarleyfistíminn lengdur
upp í 12 virka daga á ári. En með samn-
ingunum 1944 náðist samkomulag um 15
virkra daga orlof fyrir þá sem unnið höfðu
að iðninni í 10 ár, en 18 daga fyrir þá sem
unnið höfðu 18 ár eða lengur.
1940 minntust prentarar 500 ára afmælis
prentlistarinnar með pílagrímsför að Hól-
um í Hjaltadal, en þar var fyrsta prent-
smiðjan stofnsett hér á landi. Við það tæki-
færi gáfu prentarar Hóladómkirkju prýði-
legt eintak af Guðbrandarbiblíu, sem ávallt
verður talin meðal beztu kjörgripa í ís-
lenzkri prentlist.
I ársbyrjim 1941 keypti H. I. P. hús-
eignina á Hverfisgötu 21 og sama ár um
haustið jörðina Miðdal í Laugardal. Er
„Prentarahúsið" hugsað sem framtíðar fé-
lagsheimili, en Miðdalur fyrir sumarskála
félagsins og sumarbústaði prentara. Eru

Gleðilegt
sumar!

þar nú risnir upp 14 smekklegir sumar-
bústaðir, en félagið hefir hug á að koma
þar upp sumarskála við fyrsta tækifæri.
Árin 1919, 1923, 1942 og 1944 átti fé-
lagið í vinnudeilum, og stóð sú lengsta í
sjö vikur. Má segja að félagið hafi komið
einhuga og sterkt úr þeim öllum. En sterk-
asti bakhjarl félagsins hafa sjóðir þess
verið og samhugur allra, þegar á hólminn
hefur verið komið.
Eins og að framan getur, voru stofnend-
ur félagsins 12. Nú vinna að prentiðn 126
setjarar, 44 prentarar, 65 nemendur og 37
aðstoðarkonur í prentsmiðjum.
Árið 1919 samdi félagið í fyrsta skipti
um kaup prentsmiðjukvenna og hefir jafn-
an gert það síðan. Um kaup prentnema
hefir það samið undanfarin 10 ár.
Að öðru leyti en hér er tekið fram, vís-
ast til einstakra greina í afmælisblöðum
Prentarans 1937 og 1947.
Núverandi stjórn H. I. P. skipa: For-
maður Stefán Ögmundsson. Ritari Árni
Guðlaugsson. Gjaldkeri Meyvant Ó. Hall-
grímsson. 1. meðstj. Pétur Stefánsson. 2.
meðstj. Gestur Pálsson.
VIKAN
Fermingargjöf
Passíusálmar
Nýlega er komin út sér-
óskar öllum lesendum sínum
gleðilegs sumars.

Gleðilegt
sumar!
Kexverksmiðjan Frón h.f.
staklega falleg vasaút-
gáfa, búin undir prentun
eftir handriti Hallgríms
Péturssonar af Sigurbirni
Einarssyni dósent. Hin
ákjósanlegasta ferming-
argjöf!
Passíusálmana þurfa
allir íslendingar að eiga.
Bókagerðin LILJA.
Gleðilegt
sumar!
Verzlunin Edinborg.
Veiðarfæragerð Islands.
Heildverzl. Ásgeirs Sigurðssonar.
. ' ..-.: ~~'J
t
Gleðilegt
sumar!
Litla Blómabúðin.
„„„....................................................................................................................................................................................................................................................