Vikan - 08.05.1947, Blaðsíða 13

VIKAN, nr. 19, 1947
13
Símskeytið til Sarnía.
Barnasaga eftir Jens K. Andersen
1 sama bili og Tom, blaðadreng-' nú hefi ég uppgötvað að af misgán-
urinn á Grand Pimk-járnbrautar- ingi var sétt eitur í hann. Ef þetta
stöðinni gekk í gegnum stöðvarhúsið meðal verður notað — og það gæti
í litla bænum Port Hurson í Norður- orðið hvenær sem er, enda þótt það
Ameríku, kom maður þjótandi út úr sé gefið við sjaldgæfum sjúkdómi —
ritsímaskrifstofunni og stöðvarstjór- 'þá deyr sjúklingurinn samstundis.
inn á eftir honum. jjÞað væri hræðilegt."
„Já, en þetta er hræðilegt," æpti * „Já, það væri það,“ sagði stöðvar-
maðurinn. „Eg verð og ég skal ná
sambandi við borgina Sarnia, og svo
segið þér að ritsíminn sé bilaður."
„Já, því miður,“ svaraði stöðvar-
stjórinn. „Isjakamir á Huronvatninu,
sem nú eru farnir að reka, hafa ekki
aðeins gert St. Clair-ána ófæra held-
ur hafa þeir einnig rifið í sundur
ritsimann. Enda þótt áin hérna sé
ekki nema mílufjórðungur á breidd,
er allt samband við Sarnía óhugs-
andi.
„En ég verð að senda skeyti,"
æpti maðurinn, en nú sá Tom að
þetta var lyfsalinn i þorpinu, „annars
verður hræðilegt slys,“ hélt hann
áfram. „Áður en ísinn tók að reka
sendi ég meðalaböggul til Sarnia, en
stjórinn, „en það er ekki hægt að
gera við því. Ritsíminn er bilaður.“
Veslings lyfsalinn neri saman hönd-
unum i örvæntingu. „Það er þá engin
leið að senda skeyti ?“ andvarpaði
hann sárhryggur.
Þessi atburður gerðist hinn mikla
frostavetur 1862, löngu áður en tal-
síminn og útvarpið kom til sögunnar.
Stöðvarstjórinn yppti öxlum, en
kom um leið auga á Tom.
„Já, það er engin leið," endurtók
hann, „nema hann Tom litli geti
fundið eitthvert ráð til að koma boð-
um þangað, þessi drengur er hrein-
asti snillingur í öllu, sem að ritsím-
anum lýtur. Tom, þú heyrðir víst það,
sem við vorum að segja. Geturðu
komið okkur í samband við Sarnia?"
Efsta mynd: Hús var flutt með jámbrautarlest frá Hemingford til
Alliance, Nebraska. Héraðsdómstólinn fékk þetta hún til að hafa aðsetur
sitt í. Fjarlægðin milli staðanna er tuttugu mílur. — Neðst til vinstri:
Meiri hluti af eyðiskógum Ameríku eru likt og myndin sýnir, en ekki stór-
skógur, heppilegur til að vinna úr trjávið. — Neðst í miðju: Eftir miðja
nítjándu öld var farið að smíða brynvarin herskip. — Neðst til hægri:
Moldvarpan hefir engin eyru.
Blaðadrengurinn kinkaði kolli.
„Það hugsa ég,“ sagði hann stilli-
lega, „en þá verðið þér líka að lána
mér eimvagn og aka honum niður að
árbakkanum."
„Eimvagn!" hrópaði stöðvarstjór-
inn undrandi.
„Láttu hann fá hann,“ sagði lyf-
salinn, „það verður að reyna allt."
„Jæja, þá það,“ sagði stöðvarstjór-
inn, og skömmu síðar var eimvagn-
inn kominn eins framarlega á ár-
bakkann, og unnt var. Blaðadrengur-
inn, sem var aðeins fimmtán ára,
stóð við hliðina á lestarstjóranum.
Þegar mennirnir höfðu stanzað vél-
ina niður við ána, sem var full af
íshröngli, sagði Tom: „Nú reynum
við!“
Því næst lét hann eimflautuna
gefa frá sér há og hvell gaul, ýmist
stutt eða löng. Svona hélt hann lengi
áfram. Ibúar þorpsins, sem þyrpst
höfðu að, hristu höfuðið alvarlegir á
svip. Nú var þessi undarlegi drengur,
Tom, sem alltaf var að gera efna-
fræðis- og eðlisfræðilegar tilraunir.
áreiðanlega orðinn brjálaður. En það
var öðru nær. Þetta flaut átti að
vera setning á ritsímastafrófinu, þar
sem stutt hljóð átti að merkja pvmkt
og langt hljóð strik. Þannig spurði
hann án afláts:
„Halló, Sarnia, getur þú heyrt til
mín?“
Klukkustund eftir klukkustund hélt
hann áfram flautinu. Að lokum
skildu mennirnir á ritsímanum í
Samia, hinum megin við fljótið, við
hvað var átt. Þeir óku eixmig eim-
vagni niður að ánni, Sarnía-megin,
og svöruðu þegar í stað. Nú var náð
sambandi á milli þorpanna. Það var
ekki einungis sent skeyti fyrir lyf-
salann heldur einnig mörg önnur
skeyti, sem vom áríðandi. Til allrar
hamingju hafði meðalið ekki verið
notað og því ekkert slys orðið, en
Tom hlaut mikið lof fyrir hugvit-
semi sína.
En þetta varð ekki í síðasta sinn
sem hann skaraði fram úr að hug-
vitsemi. Blaðadrengurinn var Tomas
Alva Edison, sem við eigum að þakka
rafmagnsperuna, hljóðritann, hljóm-
aukann og margar aðrar gagnlegar
uppfinningar. Nú eru hundrað ár
síðan hann fæddist, 11 febrúar 1847.
Hann dó fyrir aðeins 16 árum, 8.
október 1931, og þá talinn mesti upp-
finningamaður heimsins.
it-i -
1. Akab, konungur í Samaríu,
ágimtist víngarð Nabóts, en Nabót
vildi ekki farga arfleifð feðra sinna.
Þá varð Akab hryggur og reiður og
hann lagðist í rekkju og sneri sér til
veggjar og neytti eigi matar. En kona
Akabs sagðist skyldi útvega honum
vingarð Nabóts. Síðan skrifaði hún
bréf undir nafni Akabs og innsigl-
aði það með innsigli hans, og sendi
bréfið til öldunga og tignarmanna
borgar Nabóts, samborgarmanna
hans. En í bréfinu skrifaði hún á
þessa leið: Látið boða föstu og látið
Nabót sitja efstan meðal fólksins, og
látið tvö varmenni sitja gegnt honum,
er vitni gegn honum og segi: Þú
hefir lastmælt Guði og konunginum!
Leiðið hann síðan út og grýtið hann
til bana. — Og er Akab heyrði, að
Nabót væri dauður, reis hann á fæt-
ur og fór ofan í vingarð Nabóts, til
þess að kasta á hann eign sinni.
2. Hafi ég glaðst yfir þvi, að auð-
ur minn var mikill og að hönd mín
aflaði svo ríkulega; .. . það hefði lika
verið hegningarverð mynd, því að
þá hefði ég afneitað Guði á hæðum.
3. Fólkið formælir þeim, sem
heldur í komið, en blessun kemur
yfir höfuð þess, er selur það. Sá
sem treystir á auð sinn, hann fellur,
en hinir réttlátu munu grænka eins
og laufið.
4. Og hann sagði þeim þessa dæmi-
sögu: Einu sinni var ríkur bóndi.
Hann átti land sem hafði borið mik-
inn ávöxt; og hann hugsaði með sér
og sagði: Hvað á ég nú að gera?
Því að ég hefi ekki rúm, þar sem ég
geti látið afurðir mínar. Og hann
sagði: Þetta skal ég gera: rifa niður
hlöður mínar og byggja aðrar stærri,
og þar vil ég safna öllu korni mínu
og auðæfum saman. Og ég skal segja
við sálu mína: Sál mín, þú hefir mikil
auðæfi, geymd til margra ára; hvil
þig nú, et og drekk og ver glöð. En
Guð sagði við hann: Heimskirtgi, á
þessari nóttu verður sál þín af þér
heimtuð, og hver fær þá það, sem þú
hefir aflað? Svo fer þeim, er safnar
sér fé, og er ekki ríkur hjá Guði.