Vikan - 10.07.1947, Blaðsíða 3

VIKAN, nr. 28, 1947
3
vatn“. Það er eitt af þrem nærri samliggjandi vötnum. Hin heita Loch
Katrine og Loch Achray. Vegurinn á myndinni liggur meðfram öllum
þessum vötnum. 1 norðri (sést ekki á myndinni) gnæfir fjallið Ben Ledi,
„Fjall guðs“, sem svo heitir, af því að þar héldu Drúidaprestar trúarhátíð-
ir í heiðnum sið 1. maí ár hvert.
Þessi vegur liggur um þröngan dal í Trossachshéraði og vex laufskrúðugt
og hávaxið silfurbirki á báða bóga. Á þessum slóðum hafðist þjóðsagna-
hetjan Rob Roy við. Walter Scott hefir gert um hann skáldsögu. Hann
var sekur skógarmaður, sem rændi nautpeningi frá stórbændum og aðals-
mönnum og gaf fátækum.
Skozku Hálöndin.
Skozku Hálöndin eru orðlögð fyrir feg-
urð. Þar skiptast á f jöll og dalir, vötn og
skógar. Þau minna að mörgu leyti á ís-
lenzkt fjallalandslag, en skógurinn ljær
þeim mildari svip. Margar þjóðsögur eru
tengdar við Hálöndin og er kunnust sagan
af Rob Roy, sem Walter Scott hefir gert
um samnefnda skáldsögu. Rob Roy svipar
að mörgu leyti til Hróa hattar. Hann var
uppi fyrir tvö hundruð og fimmtíu árum,
og var dæmdur sekur skógarmaður og út-
lagi. Upp frá því tök hann að ræna naut-
peningi frá stórbændum og aðalsmönnum
og gefa hann fátæklingum, og varð hann
af því mjög ástsæll af alþýðu manna.
Skotar af keltneskum uppruna búa í Há-
löndunum og tala þeir keltneska tungu.
Þeir eiga sérkennilega þjóðmenningu og
þjóðsiði. Þjóðbúning þeirra — skozku pils-
in — kannast allir við, og hina sérkenni-
legu sekkjapíputónlist þeirra. Mikill
ferðamannastraumur er til Hálandanna á
sumrin.
6. Roy á Þjósta líf sitt að launa. En hver
hafði fellt tréð? Roy stekkur af baki og hleyp-
ur að rótarstubbnum, sem eftir stendur. Þar er
enginn, en skammt frá kemur hann auga á
klunnalegan mann, sem er að klifra um borð í
eintrjáning. Það er Jói rauði að leggja á flótta
eftir að misheppnast hefir tilraun hans til að
hefna sín á Roy!
7. Roy skýtur ekki á hann. Ef hann á að fá
botn í hin dullarfullu slys, verður hann að ná
Jóa lifandi. En hvernig getur hann náð honum,
hann er þegar kominn nokkra faðma frá bakk-
annm. Þarna er enginn annar eintrjáningur, en þá
kemur hann auga á fljótandi trjábol, og við það
dettur honum snjallræði í hug.
8. Hann ætlar að stökkva stangarstökk út i
bátinn! Það er enginn barnaleikur, en Roy gefur
sér ekki tima til umhugsunar. Hann grípur hak-
ann, tekur tilhlaup, og þegar hann kemur að
bakkanum, stingur hann hakaoddinum í trjábol-
inn og sveiflar sér á loft af ægilegum krafti.
9. Þegar hann er kominn hátt i loft, sleppir
hann hakanum og lætur sig svifa út yfir ein-
trjáninginn og kemur niður klofvega á bakið á
Jóa! En báturinn þolir ekki þessi átök og hon-
um hvolfir, og þeir steypast báðir í ána. Jói sýp-
ur vatn og æpir I ofboðslegri hræðslu: „Hjálp,
hjálp! Ég er að drukkna!"
10. Roy hefir sina aðferð við að hjálpa hon-
um. Hann slær hann, svo að hann missir meðvit-
und. Það er eina ráðið, annars á hann á hættu,
að Jói færi þá báða í kaf. Að svo búnu tekur
Roy hann björgunartökum, syndir með hann að
landi og dregur hann meðvitundarlausan upp á
bakkann.
11. Þegar Roy er kominn með Jóa upp að
timburverksmiðjunni, raknar hann við og játar
allt. Hann hafði valdið ,,slysunum“. Keppinautar
timburverksmiðjunnar höfðu keypt hann til þess-
ara Öþokkaverka. „Mér þykir líklegt, að lögregl-
an vilji fá að vita um þetta,“ segir Roy. „Og ég
vona að ekki verði fleiri ,,slys“ í verksmiðjunni."