Vikan - 11.09.1947, Blaðsíða 3

VIKAN, nr. 37, 1947
3
Dale Carnegie :
Vertu sjálfum þér líkur!
Höfundur bókarinnar „Vinsældir og áhrif“ segir: „Þegar þú
hættir að öfunda aðra af hæfileikum þeirra, hefirðu stigið
stærsta skrefið í áttina til velgengni.“
I bréfi til mín frá konu nokkurri í Norð-
ur-Carolina er meðal annars þessi eftir-
tektarverði kafli: ,,Sem barn var ég ákaf-
lega viðkvæm og feimin. Ég var feit og
svo búlduleit í framan, að ég sýndist enn
feitari en ég var í raun og veru. Móðir mín
var gamaldags og fannst það fyrirtekt að
vilja vera í fallegum fötum. Viðkvæði henn-
ar var: „Fötin verða að vera við vöxt,“ og
hún klæddi mig í samræmi við það.
Ég fór aldrei í heimboð eða út að
skemmta mér, og í skólanum tók ég aldrei
þátt í félagslífinu, jafnvel ekki í íþróttum.
Ég var hræðilega feimin. Ég fann, að ég
var „öðruvísi“ en allir aðrir og alls staðar
óvelkomin.
Þegar ég var orðin fullorðin, giftist ég
manni, sem var nokkrum árum eldri en ég.
Mágafólk mitt var jafnlynt og hafði til að
bera mikið öryggi og sjálfstraust. Þau voru
allt, sem ég þráði að vera, en var ekki. Ég
reyndi eins og ég gat að vera eins og þau,
en það tókst ekki. Allar tilraunir þeirra til
að fá mig til að fylgjast með þeim, urðu að-
eins til þess að ég dró mig enn meira inn í
sjálfa mig.
Ég varð taugaveikluð og vanstillt. Ég
forðaðist alla kunningja okkar. Það gekk
jafnvel svo langt, að ég hrökk við í hvert
skipti, sem dyrabjöllunni var hringt! Ég
gerði allt, sem ég gat til að reyna að sigrast
á þessu. Þegar við vorum innan um fólk,
reyndi ég að vera kát, en það var alltaf ein-
hver falskur tónn í framkomu minni, og ég
fann það sjálf, og mér leið illa í marga
daga á eftir. Að lokum var ég orðin svo
örvæntingarfull, að ég fór að hugsa um
að stytta mér aldur. . . .“
Hvað varð til þess að breyta lífi þessar-
ar óhamingjusömu konu? Ein lítil athuga-
semd!
„Ein lítil athugasemd,“ heldur konan
áfram, „gerbreytti lífi mínu. Tengdamóðir
mín var einhverju sinni að tala um, hvernig
hún hefði alið upp börnin sín og sagði þá
meðal annars: „Hvað sem fyrir kom, lagði
ég alltaf ríka áherzlu á, að þau kæmu fram
eins og þau áttu að sér að vera.“ Eins og
þau áttu að sér að vera — þetta var at-
hugasemdin! Sem leiftri laust þeirri hugs-
un niður í mig, að ég hefði valdið mér öllum
þessum erfiðleikum með því að reyna að
steypa mig 1 mót, sem ég gat aldrei fallið í.
Ég breyttist á einni nóttu! Ég fór að vera
eins og mér var eiginlegast. Ég reyndi að
rannsaka minn eigin persónuleika. Reyndi
að komast að því, liver ég var. Ég athug-
aði hinar sterku hliðar mínar. Ég kynnti
mér allt, sem ég gat um liti og stíl í
klæðaburði, og klæddi mig í samræmi við
það sem ég áleit að færi mér bezt. Ég gerði
mér far um að afla mér vina. Ég gekk í
félagsskap — lítið félag fyrst í stað — og
varð miður mín af hræðslu, þegar ég var
sett á dagskrá. En í hvert skipti, sem ég
hélt ræðu, óx mér kjarkur.
Þetta tók langan tíma — en nú er ég
hamingjusamari en mig hafði nokkurn
tíma dreymt um að ég gæti orðið. Börnun-
um mínum hefi ég reynt að innprenta það
sem ég varð sjálf að læra af sárri reynslu:
„Hvað sem fyrir kemur, þá verið alltaf
eins og ykkur er eiginlegast!“
Þessi viðleitni manna, að vera öðruvísi
en þeim er eiginlegt, er jafngömul sögu
mannkynsins og oft á tíðum orsök tauga-
veiklunar og minnimáttarkenndar. Barna-
sálarf ræðingurinn Angelo Patri segir:
„Enginn er jafnaumkunarverður og sá,
sem þráir að vera einhver eða eitthvað
annað en hann hefir andleg eða líkamleg
skilyrði til.“
Hvergi mun þessi tilhneiging vera rík-
ari en meðal leikaranna í Hollywood. Sam
Wood, einn af kunnustu leikstjórum í
Hollywood, segir, að mesta vandamálið í
sambandi við unga leikara sé einmitt þetta
— að fá þá til að vera sjálfum sér líka. Þeir
vilja allir vera eins og einhver stjarnan,
sem hátt ber í það og það skiptið. „Fólkið
er búið að kynnast þessu,“ er viðkvæðið
Þessi mynd er úr japönskum skóla. Kennslukonan
er að útbýta mat meðal bamanna. 76 000 böm og
kennarar í 89 skólum í Japan fá nú matgjafir frá
hemámsliðinu.
hjá Sam Wood, „nú vill það sjá eitthvað
nýtt.“
Ég spurði nýlega skrifstofustjóra í
stóru fyrirtæki, hver væri algengasti ágall-
inn í hegðun fólksins, sem er að sækja um
vinnu. Hann svaraði: Að vera ekki eins og
því er eiginlegast. í stað þess að vera hrein-
skilið, reynir það oft að svara eins og það
heldur að spyrjandanum falli bezt í geð.
En enginn vinnuveitandi kærir sig um
óhreinskilni eða augnaþjónustu.“
Dóttir strætisvagnabílstjóra nokkurs
lærði þennan sannleika af sárri reynslu.
Hana langaði til að verða söngkona, en
útlit hennar háði henni. Hún hafði stóran
munn og framstandandi tennur. I fyrsta
skipti sem hún söng opinberlega, reyndi
hún að draga efrivörina niður, svo að tenn-
urnar yrðu ekki eins áberandi. Hún var að
reyna að gera sig laglegri heldur en hún
var. Og hver varð árangurinn? Hún varð
sér til athlægis.
Einn maður var samt meðal áheyrend-
anna, sem þóttist sjá, að hún hefði hæfi-
leika. Hann fór til hennar og sagði: „Ég
horfði á yður á meðan þér voruð að syngja
og ég veit, hverju þér voruð að reyna að
leyna. Þér skammist yðar fyrir tennur
yðar!“
Stúlkan roðnaði; en maðurinn hélt
áfram: „Til hvers voruð þér að því? Er.
nokkur skömm að hafa stórar tennur?
Hættið að f ela þær! Opnið munninn eins og
yður er eiginlegt, þegar þér syngið, og
áhorfendunum mun geðjast vel að yður,
þegar þeir sjá, að þér skammist yðar ekkert
fyrir að láta tennurnar sjást, þó að þær
séu stórar.“
Cass Daley fór að ráðum hans. Upp frá
því hugsaði hún aðeins um áheyrendurna,
þegar hún söng. Hún opnaði munninn
ófeimin og lét skína í sterklegar tennurnar,
og vonbráðar var hún orðin ein af vinsæl-
ustu söngkonum Bandaríkjanna í útvarpi
og kvikmyndum. Þess má geta til gamans,
að hún giftist manninum, sem gaf henni
þessi góðu ráð.
Hafðu ekki áhyggjur út af því, þó að þú
sért öðruvísi en annað fólk. Það eru þeir
líka Jósep Stalin, og Jósep Jónsson og allir
aðrir Jósepar í heiminum. Ég var lengi að
læra þessi sannindi. Ég kom sem ungur
maður til New York frá hveitiökrum Miss-
ouri. Ég kom til þess að stunda nám við
Ameríska leiklistarskólann (American
Academy of Dramatic Arts). Ég ætlaði að
verða leikari.
Ég hafði að mínu áliti ágætt ráð til
þess að ná skjótum og góðum árangri í
leiklistinni. Það var svo öruggt og einfalt,
að mig furðaði mest á því, að aðrir skyldu
ekki hafa uppgötvað það fyrir löngu. Ráð
mitt var þetta: Ég ætlaði að kynna mér
vandlega helztu leikara þeirra tíma. Því
næst ætlaði ég að tileinka mér það bezta
hjá hverjum einstökum og verða þannig
einskonar samnefnari alls þess bezta í leik-
list helztu leikara landsins.
Hvílík fávizka! Hvílík fjarstæða! Ég
Framhald á bls. 14.