Vikan - 13.11.1947, Blaðsíða 3
VTKAN, nr. 46, 1947
3
Jén Stefánsson listmálari
Framhald
•af forsíðu.
Islenzk myndlist á sér ekki langa sögu. Fyrir síðustu aldamót
höfðu aðeins tveir Islendingar getið sér orð sem listmálarar, þeii
Sigurður Guðmundsson, sem lézt árið 1874, og Þórarinn B. Þor-
láksson, dáinn 1924. En upp úr aldamótunum koma nýir málarar
fram á sjónarsviðið hver á fætur öðrum. Aldamótaárið hefur Ás-
grímur Jónsson nám sitt við Listaháskólann í Kaupmannahöfn.
Sama ár kemur Jón Stefánsson til Danmerkur og fjórum árum
síðar byrjar hann nám sitt við málaraskóla Zahrtmanns. Sjö ár-
um seinna hefur Kristín Jónsdóttir nám við Listaháskólann, og
um það bil sem hún er að ljúka þar námi, byrjar Jóhannes Kjar-
val námsferil sinn við sama skóla. Um svipað leyti eru einnig við
listnám í Kaupmannahöfn Guðmundur Thorsteinsson og Júlíana
Sveinsdóttir. A eftir þessari fyrstu málarakynslóð koma þeir svo
hver af öðrum: Gunnlaugur Blöndal, Jón Þorleifsson, Finnur Jóns-
son, Guðmundur Einarsson, Gunnlaugur Scheving, Þorvaldur
Skúlason og margir enn yngri, sem ekki verða taldir hér.
sumars, þá nýlega fædda, þeim
fannst of fyrirhafnarmikið að
hafa hana með heim, og ætluðu
að taka hana næst, þegar þeir
kæmu — en þeir komu aldrei
aftur.
Móðir Jóns var Ólöf Hall-
grímsdóttir, í ætt við Jónas
Hallgrímsson.
Jón fékk snemma mjög ríkan
áhuga á myndum og byrjaði
ungur að teikna. Myndirnar,
sem hann hafði aðgang að, voru
einkum í dönskum myndablöð-
um. Móðir hans hvatti hann til
að teikna, af því að hún hafði
gaman af því, en ekki af því að
hún ætlaðist til að hann yrði
listmálari. Þrettán ára gamall
varð hann fyrir því slysi að
handleggsbrotna á hægri hand-
legg. Berklar komust í brotið
9g varð hann að ganga með
höndina í fatla í mörg ár. Gat
hann þá ekkert fengizt við
teikningu á méðan.
Árið 1900 lauk Jón stúdents-
prófi við Latínuskólann í
Reykjavík og sigldi um haustið
til Kaupmannahafnar í því
skyni að stunda verkfræðinám.
Jón listmálari Stefánsson.
Það sem hér fer á eftir um
æfiferil Jóns Stefánssonar er
að mestu tekið úr bókinni „Mal-
eren Jón Stefánsson“ eftir Poul
Uttenreitter, en hún kom út í
Kaupmannahöfn 1936.
Jón er fæddur á Sauðárkróki
22. febrúar 1881. Faðir hans var
Stefán Jónsson verzlunarstjóri,
sonur Jóns Plallsonar prófasts.
Móðuramma föðurmóður Jóns
var hollenzk. Hollenzkir sjó-
menn létu hana á land síðla
Kona á íslenzkum búningi (Ljósm.: Kaldal)
En námið átti ekki við hann og
hætti hann því eftir stuttan
tíma.
Áður en Jón fór til Dan-
merkur hafði móðir hans lagt
ríkt á við hann, að hann skyldi
læra að teikna. Það var eitt af
því síðasta, sem hún lagði hon-.
um á hjarta, því að þegar hann
kom heim tveim árum síðar var
hún dáin.
Veturinn 1903—04 var hann
í „Teknisk Skole,“ en árið eftir
fór hann í málaraskóla Zahil-
manns. Þetta ár og næsta á
eftir bjuggu þeir saman Jóhann
Sigurjónsson og hann og tókst
með þeim góð vinátta. Þeir
höfðu einnig verið saman í
Latínuskólanum, en Jóhann
einum bekk á undan.
I skóla Zahrtmanns var Jón
þangað til 1908. Það sumar fór
hann til Noregs með norska
málaranum Henrik Sörensen
og dvaldi sumarlangt í Lille-
hammer meðal sænskra og
norskra málara. Um haustið fór
hann til Parísar til að sækja um
inngöngu í málaraskóla Henri
Matisse, hins kunna, franska
málara. Faðir Jóns hafði öll
þessi ár kostað nám hans, þó
að hann hefði sennilega kosið
að Jón hefði valið sér troðnari
slóðir. En þegar Jón vildi fara
til framhaldnáms í París, sendi
Framhald á bls. 7.
Strokuhesturinn (Ljósm.: Kaldal)
Viltir svanir. Málverk þetta var gefið Friðrik Danakonungi, er hann var
krónprins. (Ljósm.: Kaldal).