Vikan - 13.11.1947, Síða 11
VIKAN, nr. 46, 1947
11
Framhaldssaga:--------------------------
Hver var afbrotamaðurinn ?
---------------— Sakamálasaga eftir Agatha Christie
„Er dóttir yðar kannake að draga sig eftir
einhverjum þama útfrá, ef ég má spyrja?"
„Ne-ei, það held ég ekki. Hún hefir verið eitt-
hvað með þeim Emmott og Coleman, en ég held
hún taki ekki annan fram yfir hinn. Svo hafa
tveir ungir flugmenn verið hér öðru hverju og
eitthvað hefir hú haldið sig að þeim. Nei, ég
held að þeir séu allir jafngóðir í hennar augum
eins og stendur. Mest gremst henni, að fullorðin
koha skuli ganga með sigur af hólmi yfir ungri
stúlku. Hún þekkir ekki lífið eins vel og ég geri,
sem ekki er von. Það er ekki fyrr en menn eru
komnir á minn aldur, að þeir dást mest að ítur-
vöxnum ungmeyjum, skærum augum og æsku-
fjöri. Kona á fertugsaldri getur skjallað menn
betur en nokkur annar — og fæstir karlmenn
standast það! Sheila er snotur stúlka, en Lovísa
Leidner var fögur. Augu hennar voru djúp og
blá og yfirbragðið allt ljóst og fagurt. Já, hún var
fríð kona.“
Já, hugsaði ég með sjálfri mér, hann hefir rétt
fyrir sér. Hún var fögur kona. Fríðleika hennar
var ekki þannig farið, að maður öfundaði hana af
útlitinu — nei, maður horfði aðeins á hana og
dáðist að henni. Mér fannst strax fyrsta daginn,
sem ég sá hana, að ég gæti gert allt fyrir frú
Leidner!“
Á leiðinni heim til Tell Yarmjah um kvöldið
(dr. Reilly vildi ekki að ég færi fyr en ég væri
búin að borða hjá honum kvöldverð), fór ég að
hugsa um frásögn dr. Reillys og dóttur hans. Fram
að þeim tima hafði ég ekki trúað einu orði af frá-
sögn Sheilu Reilly, en þegar ég fór að hugsa
málið, gat ég ekki varist því að hugsa sem svo, að
eitthvað gæti verið' satt í frásögn hennar.
Eg rifjaði upp fyrir mér, hvemig frú Leidner
hafði harðneitað að hafa mig með á gönguferðinni
um kvöldið. Ég gat ekki varist þeirri hugsun, að
ef til vill hefði hún í rauninni verið að fara á
stefnumót við Carey .. Svo var það líka einkenni-
legt, hvemig þau ávörpuðu hvort annað, engir
aðrir vom svona formfastir í ávörpum sínum,
heldur nefndu hvort annað skírnarnöfnum þeirra.
Hann virtist aldrei líta á hana. Það gat auð-
vitað verið vegna þess, að honum félli ekki við
hana, en líka gat hið gagnstæða átt sér stað ....
En var nokkuð að leggja upp úr þessari frá-
sögn Sheilu Reilly? Frú Leidner hafði alls ekki
verið eins slæm og hún taldi . . .. Auðvitað
hafði henni ekki fallið við Sheilu Reilly. Hún
hafði talað heldur kuldalega um hana við Davíð
Emmott einu sinni við morgunverðinn.
Hvað hann hafði litið einkennilega á hana,
þegar hún talaði um Sheilu. Það var ómögulegt
að sjá á svip hans, hvað hann hugsaði. Það var
reyndar alltaf erfitt að sjá, hvað hann var að
hugsa. Hann var svo hægur.
Hvað Coleman snerti, þá var ekki hægt að
komast hjá því að viðurkenna, að hann var ó-
skaplega kjánalegur.
Ég var að hugsa um þetta, þegar bifreiðin
nam staðar og ég var komin heim til Tell
Yarimjah. Klukkan var orðin níu og stóru dyrn-
ar voru lokaðar og læstar. Ibrahim kom hlaup-
andi með stóra lykilinn og opnaði fyrir mér.
Við fórum öll snemma að sofa þetta kvöld.
Það logaði ekkert ljós í dagstofunni. Aðeins í
teiknistofunni og skrifstofu dr. Leidners loguðu
ljós, en hvergi annars staðar.
Leið mín lá fram hjá teiknistofunni og ég leit
þangað inn sem snöggvast. Carey var þama á
skyrtunni og laut yfir teikningar sínar. Hann
leit illa út, hugsaði ég, hann var svo þreyttur og
tekinn. Ég veit ekki, hvað að honum gekk. Hann
minntist ekkert á það — hann talaði jafnan svo
fátt. Ekki var það af því að hann ynni of mikið,
því hann vann svo að segja ekki neitt. Samt
sem áður gat maður ekki komizt hjá því að taka
eftir honum, hann var svo einkennilegur og allt
var svo merkilegt, sem hann gerði og vakti
athygli manns, þótt lítilfjörlegt væri, ef aðrir
gerðu slíkt.
Hann leit við, þegar ég kom inn og horfði á
mig dálitla stund. Síðan tók hann út úr sér píp-
una og sagði: „Jæja, ungfrú, þér eruð þá komnar
frá Hassanieh."
„Já, herra Carey. Þér vinnið lengi frameftir.
Mér virðist allir vera gengnir til náða.“
„Mér fannst ég þurfa að vinna dálítið, ég hef
tafizt við þetta verk. Svo þarf ég að fara út að
uppgreftinum á morgun. Við erum að byrja
uppgröft að nýju.“
„Strax?" spurði ég undrandi.
Hann horfði á mig einkennilega. „Já, það er
bezt. Ég bar þetta undir dr. Leidner. Hann mun
dvelja í Hassanieh mestan hluta morgundagsins,
en við hinir munum halda starfinu áfram. Þér
vitið að það er erfitt að sitja auðum höndum og
horfa í gaupnir sér eins og nú er ástatt.“
„Já, þetta er rétt hjá yður,“ svaraði ég. „Það
dreifir huganum að hafa eitthvað fyrir stafni.“
Ég vissi að jarðarförin átti að fara fram daginn
eftir mórgnndaginn.
Hann laut yfir teikniborðið að nýju. Ég veit
ekki hvers vegna ég gat ekki að því gert að vor-
kenna honum. Mér fannst einhvernveginn, að
hann byggist ekki við að geta sofið neitt þessa
nótt. „Ég á svefnlyf í fórum mínum, Carey, ef
þér vilduð það,“ ságði ég hikandi.
Hann hristi höfuðið og sagði brosandi: „Ég
ætla að halda áfram, ungfrú."
„Jæja, góða nótt þá, herra Carey,“ sagði ég.
„Ef ég gæti eitthvað hjálpað yður, þá ...“
„Já, þakka yður fyrir ungfrú. Góða nótt.“
„Mér þykir svo leitt-------,“ byrjaði ég helzt
til áköf.
„Leitt — hvað?“ spurði hann undrandi.
„Já, svo leitt — allra vegna. Þetta W svo
hræðilegt. En sérstaklega' yðar vegna.“
„Mín vegna? Hvers vegna?“
„Þér voruð svo góður vinur þeirra beggja."
„Ég er gamall vinur dr. Leidners. Ég var eng-
inn sérstakur vinur hennar."
Hann sagði þetta eins og honum hefði í raun-
inni fallið illa við hana. Ég óskaði þess aðeins,
að ungfrú Reilly hefði heyrt í honum núna!
„Jæja — góða nótt,“ sagði ég og flýtti mér
heim í herbergið mitt.
Ég fór ekki strax að hátta. Ég þvoði tvo vasa-
klúta og eina skinnhanzka. Þegar því var lokið,
leit ég sem snöggvast út fyrir forvitnis sakir.
Enn logaði ljós í teiknistofu og skrifstofu dr.
Leidners.
Ég ímyndaði mér, að dr. Leidner væri enn á
fótum og sæti við vinnu sína og ég var að velta
því fyrir mér, hvort ég ætti að fara og bjóða
honum góða nótt. Ég hikaði — því ég vildi ekki
vera of nærgöngul. Hann var kannski önnum
kafinn og vildi ekki láta trufla sig. Að lokum
ákvað ég þó að fara þangað. Það gat ekki talizt
frekt, þótt ég biði honum góða nótt og spurði
hann, hvort ég gæti nokkuð gert fyrir hann.
Dr. Leidner var ekki í skrifstofunni. Það log-
aði ljós þar og mér virtist tilsýndar sem enginn
væri þar inni. Þegar ég kom nær, sá ég að ungfrú
Johnson sat við borðið, laut fram á borðið og
grét með sárum ekka.
Mér brá meir en lítið. Hún var venjulega svo
stillt og hughraust. Ég hefði sjálf getað farið að
gráta af meðaumkun með henni.
„Hvað er að, góða mín?,“ hrópaði ég og strauk
henni blíðlega. „Svona, svona, reynið að stilla
yður. Þér megið ekki gráta þannig."
Hún svaraði engu, leit ekki einu sinni upp, og
ég fann, hvernig hún hristist af ekkasogum.
„Hættið nú þessu, góða ungfrú Johnson," sagði
ég. Reynið að stilla yður. Ég skal búa til heitt
og sterkt te handa yður.“
Hún reisti höfuðið og sagði: „Nei, nei, þetta
lagast. Ég er svoddan kjáni að láta svona."
„Hvað kom yður svona út úr jafnvægi?" spurði
ég-
Hún anzaði mér ekki strax, en sagði síðan:
„Þetta, þetta er allt svo hræðilegt------“
„Já, en góða, reynið nú að hugsa ekki um það.
Það er búið, sem búið er, og um það þýðir ekki að
fást. Það batnar ekkert, þótt maður nagi sig í
handarbökin."
Hún rétti alveg úr sér og fór að laga á sér
hárið. „Ég missti stjórn á mér — ég veit ekki,
hvað eiginlega kom yfir mig. Ég var að taka til
í skrifstofunni, því mér fannst bezt að reyna að
gera eitthvað, og þá kom þetta skyndilega-------“
„Já já,“ sagði ég til að þagga niður í henni.
„Ég skil þetta. Nú þurfið þér aðeins að fá góðan
bolla af te-i og flösku með heitu vatni til að hita
rúmið yðar — þá lagast þetta."
Og hún komst ekki hjá því að þiggja þetta,
hvað sem hún sagði.
„Þakka yður kærlega, ungfrú," sagði hún, þeg-
ar ég hafði búið um hana í rúminu, komið heita-
vatns flöskunni fyrir og hún var að smásúpa á
te-inu. „Þér voruð reglulega vænar að leggja á
yður alla þessa fyrirhöfn mín vegna. Ég er nú
samt ekki vön því að láta svona."
„Þetta getur komið fyrir alla, þegar slík ósköp
dynja yfir eins og nú hafa gert. Ég er satt að
segja ekki ofgóð sjálf."
Hún sagði hægt og hugsandi og með einkenni-
leg^um blæ í röddinni: „Það er satt, sem þér sögð-
uð áðan það er búið, sem búið er....“
Hún þagnaði, en sagði síðan eftir nokkur
augnablik: „Hún var svo sem engin fyrirmyndar
kona!“ v
Ég hafði enga löngun til að fara að deila við
hana um það. Mér hafði alltaf fundist það eðli-
legt, að þeim ungfrú Johnson og frú Leidner
hafði ekki fallið sem bezt. Mér datt í hug, að ung-
frú Johnson hefði kannske með sjálfri sér verið
fegin því, að frú Leidner var úr sögunni, en síðan
hefði hún ásakað sig fyrir svo ódrengilegar og
syndsamlegar hugsanir og það hefði valdið gráti
hennar.
„Nú skuluð þér reyna að sleppa öllum leiðin-
legum hugsunum og sofna sem fyrst," sagði ég.
Ég setti sokkana hennar vendilega á stólbakið,
hengdi blússuna og jakkan upp á herðatré og
lagaði dálitið til í herberginu. Þá tók ég eftir
því, að samankuðlað pappírsblað lá á gólfinu,
rétt fyrir neðan herðatréið. Ég tók það upp og