Vikan - 11.12.1947, Blaðsíða 11

VIKAN, nr. 50, 1947
11
Framhaldssaga:--------------------
Hver var afbrotamaðurinn ?
Sakamálasaga eftir Agatha Christie
„Þá er enginn annar kvenmaður hér, auk
hennar, en ungfrú Johnson," sagði ég og virti
hann fyrir mér.
„Það væri hlægilegt að láta sér detta slíkt í
hug!“ svaraði hann. Brosið, sem lék um varir
hans .var nóg til þess að sannfæra mig. Það var
vist, að honum hafði aldrei komið til hugar, að
setja ungfrú Johnson í samband við þessi nafn-
lausu bréf! Ég hikaði aðeins — en ákvað síðan
að segja ekkert. Ég hafði séð, hvernig ungfrú
Johnson hafði iðrast þarna um kvöldið. Hvi skyldi
ég vera að vekja grun hans á henni, úr því að
hann var svona grunlaus?
Það var ákveðið, að ég skyldi fara alfarin frá
Tell Yarimjah daginn eftir. Ég hafði komið því
þannig fyrir með tilstilli dr. Reillys, að ég fengi
að dvelja hjá forstöðukonu sjúkrahússins í nokkra
daga á meðan ég byggi mig undir ferðina heim
til Englands, annað hvort um Bagdad, eða beint
um Nissibin með bifreið og járnbrautarlest.
Dr. Leidner var svo hugsunarsamur að bjóða
mér að velja mér einhvern hlut úr eign frú Leidn-
ers sem minjagrip.
„Ó, nei, nei, dr. Leidner,“ mótmælti ég. „Það
vil ég ekki.“
En hann sat fast við sinn keip: „Jú, þér skuluð
þiggja það. Ég er viss um, að Lovísa mundi hafa
óskað þess.“ Og hann stakk meira að segja upp
á þvi, að ég tæki burstasettið hennar úr skjald-
bökuskelinni!
„Nei, dr. Leidner, það get ég ekki. Þetta er
mjög verðmætt burstasett — ég get ómögu-
lega------“
„Hún átti engar systur, eins og þér vitið, eng-
an nákominn ættingja, sem hún hefði viljað gefa
þetta. Þér skuluð hugsa yðar um. Já, vel á
minnst — hér er lykillinn að skrautgripaskrín-
inu hennar Lovísu. Ef til vill sjáið þér einhverja
aðra hluti þar, sem yður langar til að eiga. Mig
langar líka að biðja yður að taka saman fötin
hennar og búa um þau. Ég býst við, að dr. Reilly
geti bent mér á einhverja fátæka fjölskyldu í
Hassanieh, sem þau gætu komið að notum."
Ég vildi fegin gera þetta fyrir hann, svo ég
tók við lyklinum og lagði strax af stað út í her-
bergi frú Leidners.
Prú Leidner hafði aðeins haft nauðsynlegustu
föt með sér, og það tók mig því ekki langan
tima að raða þeim niður og búa um þau í tveim-
ur pappaöskjum. 1 skrautgripaskríninu voru að-
eins fáir gripir — perluhringar, demantsnæla,
tvær nælur úr gulli og festi úr rafkúlum.
Mér datt auðvitað ekki í hug að taka perlu-
festina eða demantsnæluna, en ég var að velta
því fyrir mér, hvort ég ætti að þiggja festina
með rafkúlunum — eða kannske burstasettið,
sem hann hafið boðið mér strax. Ég efaðist ekki
um, að dr. Leidner hafði boðið mér þetta af góð-
um hug — og því skyldi ég þá ekki taka við
því ? 1 rauninni hafði mér líka þótt vænt frú Leid-
ner.
Það var tómlegt um að litast í herberginu,
þegar ég hafði gengið frá fötum og dóti frú Leid-
ners. Ég hafði nú enga ástæðu til að dvelja þar
lengur, en samt sem áður var eins og ég fengi
mig ekki til að fara. Mér virtist sem ég ætti
eftir að gera eitthvað, — eitthvað, sem ég hlyti
að sjá, eða eitthvað, sem ég hlyti að vita.
Ég er ekki hjátrúarfull, en þó datt mér í hug,
að andi frú Leidners væri þarna í herberginu og
væri að reyna að komast í samband við mig.
Ég reikaði um í herberginu og vissi ekki, hvað
ég helzt ætti að gera. Að lokum tók ég nokkuð
einkennilegt til bragðs. Ég lagðist upp í rúmið
og lokaði augunum. Ég reyndi að gleyma hver
og hvað ég var. Ég reyndi að hugsa mér, að nú
væri hinn eftirminnilegi síðari hluti dags, þegar
morðið var framið, og ég væri frú Leidner, sem
lægi þama i rúminu.
Það er einkennilegt, hvað hægt er að telja
sjálfum sér trú um. Ég er fullkomlega heilbrigð
og venjuleg manneskja og alls ekkert hjátrúar-
full, en þegar ég hafði legið þarna stutta stund,
fór ég að verða eitthvað einkennileg. Ég reyndi
ekki að hamla neitt á móti þessari tilfinningu,
heldur kappkostaði að auka á hana viljandi.
Ég sagði við sjálfa mig: Ég er frú Leidner,
ég er frú Leidner. Ég ligg hér og móki. Bráð-
um opnast dyrnar — rétt bráðum lýkur einhver
þeim upp-------
Ég hélt áfram að hafa þetta yfir — eins og
ég væri að dáleiða sjálfa mig. Ég horfði á dym-
ar og brátt mundu þær opnast og ég mundi sjá
manninn, sem inn kæmi. — —
Ég veit ekki, hvað ég hafði lengi muldrað
þetta, þegar ég sá, að dymar byrjuðu að opnast
mjög hægt.
Hræðilega tilfinning greip mig. Ég hef aldrei
fundið til jafn hræðilegrar tilfinningar, hvorki
fyrr né síðar. Ég var orðin dáieidd, ég gat alls
ekki hreyft mig, hvað sem það hefði kostað.
Og dymar opnuðust hægt og hægt .... svo
hljóðlaust ....
Brátt mundi ég sjá ....
Hægt — hægt — opnuðust dyrnar, meir og meir.
Bill Goleman kom hljóðlega inn.
Og hvað honum brá!
Ég þaut upp úr rúminu og hrópaði upp yfir mig.
Bill Coleman stóð grafkyrr. Hann stokkroðnaði
og neðri kjálki hans hékk niður af undrun. „Halló-
alló-alló,“ sagði hann. „Hvað er að, ungfrú?“
Ég áttaði mig skyndilega. „Guð minn góður,
hvað þér létuð mig hrökkva við, Coleman!“ sagði
ég.
„Fyrirgefið," sagði hann og reyndi að brosa.
Nú tók ég eftir því, að hann var með lítmn
vönd af gleym-mér-ei-um í hendinni. Þessi blóm
uxu villt í kringum húsið, og frú Leidner hafði
haft miklar mætur á þeim.
Hann roðnaði enn meira og sagði afskandi:
„Það var ekki hægt að fá nein blóm eða annað
þess háttar keypt í Hassanieh. Mér fannst ansi
leiðinlegt, að geta ekki sett nein blóm á gröf-
ina. Þess vegna datt mér I hug að skreppa hing-
að inn og setja þennan vönd í litlu krukkuna,
sem frú Leidner hafði alltaf blóm í, þarna á borð-
inu. Svona eins og til að sýna, að hún væri ekki
gleymd okkur — ha? Þér skiljið, þetta er kann-
ske barnalegt — ég meina .... “
Mér fannst þetta fallega hugsað af honum.
Hann var svo vandræðalegur, auminginn, eins og
Englendingar eru alltaf, þegar þeir gera eitthvað,
sem lýsir viðkvæmni. „Já, þetta er einmitt ágæt-
is hugmynd, Coleman," sagði ég.
Ég tók upp litlu krukkuna og setti hana á
borðið, tók við blómunum hjá Coleman, setti
þau i krukkuna og hellti síðan í hana dálitlu
vatni.
Álit mitt á Coleman óx mikið við þetta. Það
sýndi, að hann hafði viðkvæmt hjarta og var
gæddur fínum tilfinningum. Hann spurði mig ekki
aftur, hvers vegna ég hafði rekið upp þetta óp
og ég var honum mjög þakklát fyrir það. Mig
hefði ekki langað til að.skýra það fyrir honum.
Haltu þér við heilbrigða skynsemi i framtiðinni,
kona góð, sagði ég við sjálfa mig um leið og ég
fór út og inn í herbergið mitt, til að láta niður
dótið mitt.
Séra Lavigny lét í Ijós að sér fyndist leitt,
að ég væri að fara. Hann sagði, að glaðværð min
og heilbrigð skynsemi hefði verið þeim öllum
til svo mikils léttis. Heilbrigð skynsemi! Ég var
fegin, að hann vissi ekkert um uppátæki mitt
i herbergi frú Leidners.
„Herra Poirot hefir ekkert sýnt sig hér i dag,“
sagði hann.
„Ég skýrði honum frá því, að Poirot hefði sagt
mér, að hann mundi dvelja allan daginn í Hassa-
nieh við að senda símskeyti.
Séra Lavigny lyfti brúnujn- „Símskeyti? Til
Ameríku ?“
„Já, ég býst við því. Hann sagði reyndar „út
um allan heim,“ en ég held að hann hafi aðeins
tekið þannig til orða, af því hann er útlendingur."
Þegar ég hafði sleppt þessum orðum, mundi
ég skyndilega eftir því, að séra Lavigny var
sjálfur útlendingur — og ég fann að ég stokk-
roðnaði. Hann virtist samt ekkert verða móðgað-
ur, hló aðeins við og spurði mig, hvort nokkuð
hefði frétzt um manninn rangeygða, sem var að
flækjast hér í kring um daginn.
Ég sagðist ekkert vita um það. Enginn hefííi
minnst neitt á hann nýlega.
Séra Lavigny spurði mig aftur, hvenær við
frú Leidner hefðum séð manninn vera að gægjasl,
uppí gluggana. „Það virðist auðséð, að þessi mað-
ur hefur talið sig eiga eitthvað erindi heim að
húsinu," sagði hann. „Ég hef verið að hugsa,
hvort verið gæti að þetta hafi verið Evrópu-mað-
ur, sem hefði dulbúið sig sem Irakbúa. Gæti það
ekki verið?"
Þetta hafði mér ekki dottið í hug. Ég hafði
tekið það sem víst, að maðurinn væri innfæddur
þar, en auðvitað sá ég strax, þegar ég fór
að hugsa málið, að þetta var alls ekki útilokað.
Séra Lavigny sagðist ætla að fara út fyrir
húsið, á þann stað, sem maðurinn hefði verið,
þegar við frú Leidner sáum hann. „Hver veit,
nema hann hafi misst einhvern hlut, sem kom-
ið gæti upp um hann ? Þannig er það að minnsta
kosti alltaf í sakamálasögunum."
Seinna um kvöldið, þegar ég hafði lokið við
að taka saman dót mitt og koma því fyrir í
töskum mínum, lagði ég leið mína upp á þak.
Ungfrú Jhonson var þar fyrir, en hún tók ekki
eftir mér, þó ég kæmi upp. Ég gekk alveg að
henni áður en hún varð mín vör.
Strax og ég hafði fyrst komið auga á hana,
hafði ég séð að eitthvað alvarlegt var á seiði.
Hún stóð á miðju þakinu, starði beint fram fyrir
sig og svipur hennar var svo alvarlegur — já,
hræðilegur — að mér hnykkti við.
Ég hafði séð hana i æstu skapi þarna um
kvöldið, þegar hún brendi bréfið, en þetta var
allt annars eðlis. „Hvað hefur komið fyrir, góða
mín?“ spurði ég. Hún leit við og horfði á mig
eins og í leiðslu.
„Hvað er að?“ spurði ég aftur.
Það komu viprur á andlit hennar og hún svar-