Alþýðublaðið - 08.03.1923, Blaðsíða 1

Gefid út af Alþýðuflokknum
e.
1923
Fátækramál.
Fimtuðaginn 8. marz
54. tölublað.
Dýraverndnnarfálan Islands
heldur kTöldskemtnn með hlutaveltu á eftir
sumiudaglim 11. þ. m.
Bæjarbúar eru beðnir að styrkja þetta fjáröflunarfyrirtæki þess sem
bezt. Þeir, sem vilja gera það, geta komið gjöfum til eftirfarandi;
Frú Hansson Laugaveg 15, frk Söru Þorsteinsdóttur
í Vöruhúsinu, Erlendár Péturssonar hjá Sameinaða,
Guido Bernhöft hjá Johnsoi & Kaaber, Hjartar
HanssoDar hjá Sigurjóni Péturssyni, Jóns Jónssonar
beykis á Klapparstíg, Jóh. Ögm. Oddssonar Lauga-
vegi, Kristjáns L. Gestssonar hjá Haraldi, Tómasar
Tómassonar ölgerðarmanns, Vigfúsar Guðbrandsson-
ar Aðalstræti 8, Þórðar Gunnlaugssonar hjá Á. G.
Gunnlaugssyni. Enn fremur til margra annara, er
safna til hlutaveltunnar, og eru bæjarbúar beðnir að
taka þeim vel. Nefndin«
Eitt af frumvörpum þeim, er
ríkisstjórnin hefir lagt fyrir Al-
þingi nú, heitir >frumvarp til
laga um breyting á fátækralög-
um frá 10. nóv. 1905«. Er það
lagt fram til þess að verða
við áskorun neðri deildai; Al-
þingis í þingsályktunum frá 1917
og 1921 um að >undirbúa frum-
varp ti! nýrra fátækralaga, er
bæti úr göllum þeim, sem eru
á núgildandi fátækralögumr. Um-
bæturnar áttu eftir ályktuti þings-
ins að fara í þá átt,
>1. að styrkur sá, er sveitar-
og bæjarsjóðir veita mönnum
vegna ómegðar, slysa, sjúkdóma
og elli, verði eigi talinn sveitar-
styrkur, svo að þeir megi haida
öllum sínum borgaralegu rétt-
indum í það minsta um nokkurra
ára skeið,
2. að þurfamaon'flutningi verði
hagað svo, áð mannúðlegti verði
en áður,
3. að frestur sá, sem 66. gr.
laganna ræðir um, verði lengdur.
4. að athugað sé, hvort ekki
muni gerlegt að stytta sveitfest-
Í8tímann,<
Ríkisstjórnin hafði á síðasta
þingi gefið vilyrði fyrir því að
verða við áskorun þessari. En í
athugasemdum við frumvarpið
segir hún, að það hafi komið í
ljós >við grandgæfiléga athugun
málsins í heild sinni<, áð >gegn-
gerð breyting á fátækralögun-
um< sé >enn alls ekki tímabær<.
Þessi ummæli stjórnarinní.r
6ru, eins og allir sjá, fullkomin
öfugmæli, enda er það, sem hún
færir þeim til stuðniogs, tómt
orðagjálfur vægast sagt. Hið
rétta er, að nú þegar er bráð
þört gagngerðrar breytingar á
öllum fátækralögunum,því aðeins
og nú stendur eru öll fátækra-
mál landsins hreinasta kviksyndi
og til háborinnar skammar og
skaða fyrir fé og starf fátækra
og ríkra. Nauðsynlegastá breyt-
ingin er gagngerð bylting á öllu
fyrirkomulaginu, sem verði til
þess, að alt landiö sé gert að einu
framfœrsluhéraði. Með því væri
fyrst og fremst úr sögunni alt
hið dýra, en gagnlausa þvarg
um sveitfesti og greiðsluskifti
milli héraða, og þurfamönnum
myndi þegar þar af leiðandi líða
mikiu betur en nú, og það er
höfuðatriðið.
Vel má vera, að ekki sé von-
legt, að stjórnin réðist í þessa
byltingu. Stjórnir eru ekki bylt-
ingagjarnar. Frumvárp hennar fer
líka að eins í þá átt að full-
nægja 1. og 4. lið áskorunar
þingsins. Um 2. og 3. lið segir
hún, að fátækralögin þurfi ekki
breytinga við að því leyti, er
þeir lúta að. Þurfamannaflutuing-
ar séu enn þá óhjákvæmilegir,
en þar sé ekki lögunum ábóta-
vant, heldur framkvæmd þeirra,
en á ákvæðum 66. gr. megi alls
ekki slaka. Muni sá liður þings-
ályktunarinnar sprottinn af mis-
skilningi, en brestur á fullnæg-
ingu greinarinnar eingöngu af
vanrækslu.
Þær réttarbætur, sem í stjórn-
arfrumvarpinu eru fólgnar, liggja
þá í því, að ómagamaður getur
fengið styrk án réttindamissis,
et hann sannar með vottorði
héraðsiæknis, að slys eða van-
heilsa hafi gert hann ófæran til
vinnu um minst tveggja mánaða
skeið, og að aldurhniginn maður,
sem er fullra 65 ára að aldri,
getur fengið styrk án réttinda-
missis. í annan stað er sveit-
testistíminn styttur niður í 5 ár
úr io árum. Það verður ekki
anuað sagt en að stefnan í þess-
um breytingum sé heldur til bóta
frá almennu sjónarmiði, þótt þar
með sé á engan hátt fullnægt
því, sem beztu menn vilja í
þessu máli.
Frumvarp þetta hefir verið
lagt fyrir efri deild, en hún vís-
aði því til allsherjarnerndar.
Nefndin hefir nú skilað áliti sínu,
og er það yfirleitt næsta kátlegt,
eins og búast mátti við, þar sem
formaður nefndarinnar er Jón
Framhald á 4. aíðu,