Vikan - 30.04.1969, Blaðsíða 26

ÍG Hff HAfT HGHRUG GAMAH
AF HSSU HG KSS VEGHA .
ER EGAÐÞVI
VIDTAL VIO
HAIIK MORTENS
TEXTS: DAGUR ÞORLESFSSON
Ilaukur og hljómsveit 1969. Gítarleikari er Eyþór Þorláksson, en liann
útsetti öll lögin á nýjustu hljómplötu Hauks.
S S B <? ? »s
Svo undurmikið hefur gengið á í
sögu okkar síðustu þrjá áratugina
að oft virðist sem óratíð sé liðin frá
lýðveldistökunni á Þingvöllum 1944.
Síðan þá hefur furðumargt borið við
og gengið um garð, „eins og sýn-
ing skuggamynda á tialdi", og þeg-
ar maður annað veifið rekur aug-
un í eitthvað, sem var í fullu gildi
i stríðslok og er það þó enn, þá
staldrar maður við eins og hálf-
hissa: er ekki lengra síðan?
Haukur Morthens er Ijósara dæmi
þessa en margt annað. Hann er trú-
lega fyrsti íslendingurinn, sem gerði
dægurlagasöng sér að atvinnu og
þ í fullum gangi og gildi enn í
dag, sem virðist með miklum ólík-
indum einmitt í þessari grein söng-
listar, þar sem ætla mætti að goðin
væru óven'iu fIjót að rísa til dýrk-
unar en gleymast síðan. En auðvit-
að á dægurlagatónlistin sem annað
sína klassísku hlið, og Haukur Mort-
hens er ein sönnun þess.
Nú, þegar hann skemmtir gest-
unum í Atthagasal Sögu, er ekki að
sjá að hann hafi breytzt mikið síð-
an hann söng fyrir gesti Bláu stjörn-
unnar upp úr stríðinu, þegar söngv-
ar eins og Jón ó Jón og Vindlingar
viskí og villtar meyjar og Dísa (
dalakofanum komust á hvers manns
rn VIKAN 18'tbi;’ ' 'il'r'
varir fyrir hans tilstilli. Hann er enn
sjálfum sér líkur, háttprýðin sjálft
og hógværðin ( framkomu, en þótt
heldur lágur og þybbinn vöxturinn
ásamt fölu hörundi og dökku hári
og augun gæti bent á franskan eða
ítalskan uppruna, er hann eins há-
norrænn að ætt og hægt er að vera,
Norðmaður í föðurætt og Rangæ-
ingur í móðurætt.
— Faðir minn var frá Norður-
Noregi, frá Nerö, segir Haukur. —
Edward Morthens hét hann. Hann
var einn þeirra, sem fluttist uppá
Austfirðina, þegar þar voru upp-
gangstimar. Síðan settist hann að í
Reykjavík og stundaði þar verzlun-
arstörf. Og þar er ég fæddur, seytj-
ánda maí, á þjóðhátíðardegi Norð-
manna.
SÁ ENDINGARBEZTI
Við Haukur ræddumst við í Heið-
argerði 41, þar sem hann býr ásamt
konu sinni og þrem sonum. Á milli
okkar á borðinu höfum við segul-
band auk kaffis með dýrindis rjóma-
pönnukökum, sem frúin hefur bor-
ið fram. Sterkari veiga er ekki neytt,
enda hefur Haukur alla tíð verið
alger bindindismaður á áfengi og
tóbak einnig. Ég spyr: — Gæti hugs-
azt að það væri meðfram ástæða
'Z?XX. ..
til þess, hve vel og lengi þú hefur
dugað?
— Það hefur sjálfsagt hjálpað í
og með, því vindrykkju álít ég ekki
til ágætis eða framgangs nokkrum
manni.
— Þú hefur átt þín uppvaxtarár
í bænum, sem nú er orðin alvöru-
borg?
— Já. Ég gekk hér í barnaskóla,
vann sem sendisveinn og lærði
prent.
— Þú ert fyrsti prófessjónal dæg-
urlagasöngvarinn hérlendis, er ekki
svo?
— Ég veit ekki hvort hægt er að
fullyrða það, það er aldrei að vita
nema einhver annar gefi sig þá
fram. En það er anzi langt síðan ég
byrjaði á þessu fyrst. 1944. Svo
fjörutíu og fimm, þá byrjaði ég að
syngja með Bjarna Böðvarssyni. Þá
sungum við saman um hríð, við Al-
freð Clausen. Svo var ég i Bláu
stjörnunni, sem starfaði hér í Reykja-
v(k í nokkur ár. Þetta var eins og
menn muna revýuflokkur með að-
setur í Sjálfstæðishúsinu og Harald-
ur A. Sigurðsson og Alfreð Andrés-
son voru þar hvað frægastir manna.
Bláa stjarnan er mér alltaf minnis-
stæð, menn eins og Alfreð og Har-
aldur A. Það var svo gaman að vera
innan um þetta fólk. Og Emilía Jón-
asdóttir. Þetta var alveg sérstakt
fólk.
— Ef þú ert ekki fyrsti atvinnu-
dægurlagasöngvari okkar, sem þú
að öllum líkindum ert, þá ertu alla-
vega sá endingarbezti. Þú hefur
stundað þetta linnulaust frá því að
þú byrjaðir og ert í fullum gangi
enn. Hvernig hefurðu farið að
þessu?
— Ég hef fylgzt með, tekið tillit
til þess sem fólkið hefur viljað á
hverjum tima. Það er atriði sem
stöðugt verður að hafa í huga. Sem
stendur er ég með hljómsveit, sem
spilar í Átthagasalnum á Hótel
Sögu.
— Hverjir eru með þér þar?
— Það eru alveg glimrandi menn,
Eyþór Þorláksson, gítarleikari, Guðni
Guðmundsson, sem spilar á orgel
og píanó, og Sverrir Sveinsson á
bassa.
NAUÐSYNLEGT AÐ SKIPTA
— Og er nóg að gera?
— Já, það er mikið um árshátíð-
ir þarna, átthagafélög og stéttarfé-
lög. Annars hef ég verið á flestum
skemmtistaðanna hér í borg. Ég var
á Röðli í þrjú og hálft ár, þótti það
langur tími, varð að breyta. Nú, svo