Vörður - 13.02.1926, Blaðsíða 1

Ig} t^g
Rjfsíjóri og ábyrgð-
armaður''
Kristján Albertson
Túngötu 18.
ií9[-nifa
ilsíiefac
Afgreiðslu- og inn-
iheimmmaður
Ásgei'p tfticfghásson
kennaril
r U4JT"
TTtg-efancli : JVtiÖíwtjór**! ílialcii-íílolílísins.
IV. ár.
Reykjavík 13. febr. 1926.
7. blað.
Þinghreinsun.
Englendingar krefjast
þess af pingmönnum
' sínum og öðrum opin-
berum trúnaðarmönn-
um landsins, að einka-
lif þeirra sje flekklaust.
Hin fyrsta og fremsta
krafa vor íslendinga til
þingmanna vorra ætti
að vera sú, að afskifti
þeirra af stjórnmálum
og opinberu !ili sjeu
flekklaus. K. A.
IV. Bógsyndi og níðlyndi
Jónasar frá Hrifla.
Skömmu eftir að bæjarstjórn-
arkosningar fóru fram hjer í
Reykjavík í síðasta mánuði gerði
Morgunblaðið það að umtals-
efni, að Jónas frá Hriflu hefði
gefið mánaðarfrí í Samvinnu-
skólanum á kosningadaginn og
að nemendur skólans hefðu all-
fiestir unnið fyrir jafnaðarmenn
þennan dag, sumpart á kosn-
ingarskrifstofu þeirra, sumpart
sem fulltrúar A-listans á kjör-
stað. Þótti blaðinu óliklegt að
þessir ungu menn hefðu komið
úr sveitinni með brennandi á-
huga fyrir skoðunum ng bar-
áttu jafnaðarmanna, en sýnilegt
að þeir myndu hafafengið hann
fyrir áhrif frá J. J.
Frásögn Mbl. um kosninga-
fylgi nemenda Samvinnuskólans
við jafnaðarmenn hefir J. J.
ekki reynt að hnekkja með einu
orði — hann hefir þvert ámóti
steinþagað um hana. En hann
svaraði Mbl. með grein um Val-
tý Stefánsson. Hann kallar
hann garm og mannræfil, og
eftir að hann hefir entst til þess
að hella sjer enn einu sinni út
yfir þá dauðsynd V. S., að hafa
einhverju sinni fyrir mörgum
árum saurgað hið háheilaga
Sambandshús með því að stíga
inn fyrir dyrastaf þess undir á-
hrifum víns — þá kemur þessi
eftirtektarverða klausa :
»í Samvinnuskólanum er eng-
inn óreglumaður. Hver einasti
nemandi þar hefir unnið af
kappi að námi sínu. Hjá eng-
um nemaDda þar hafa komið
fram svo mikið sem frumdrög
að þeirri mannspilling, sem hef-
ir gert Vallý Stefánsson að orð-
taki meðal samlanda sinna «!
Hver treystir sjer til þess að
setja saman gleggra og ljótara
dæmi þess, hvernig lævís mað-
^r níðir andstæðing sinn? J. J.
getur harðneitað því að hann
hafi »sagt« að V. St. komi öll-
um ósjálfrátt í bug, þegar talað
sje um drykkjueymd og áfeng-
isspillingu — hann er saklaus af
Því að hafa ymprað á því hvers-
konar »mannspilling« það sje,
SeQi gert hafi »garminn« og
»raefilinn« V. St. að orðtaki.
En hvað fá ókunnugir menn V.
Stefánssyni ráðið af samhengi
greinarinnar ?
Jeg vil biðja alla þá lesend-
ur Tlmans út um land, sem
ekkert þekkja til V. St., að
spyrja fyrsta Reykvíking sem
þeir hitta, hvort V. St. sje ann-
álaður drykkjumaður. Og þeg-
ar þeir hafa fengið að
vita að hann sje atorku- og
reglumaður, þó að hann sje ef
til vill ekki i stúku, þá vil jeg
biðja þá að gefa sjer ofurlítið
tóm til þess að hugleiða það
innræti, sem lýsir sjer í grein
J. J. um V. St.
— 1 einni af greinum sinum
um Árna frá Múla gefur J. J.
í skyn, að þessu sinni með all-
skýrum orðum, að »ólafiThors
og hraklýð þeim, er hann starf-
ar með«. (auðkent hjer) muni
»ekki verða óbærileg leit úr því«
að finna hæfilega menn til þess
að drepa sig.
Það er i þessu sambandi
næsta smávægilegt þótt J. J.
taki krók á leið sína í grein um
Árna frá Múla til þess að ó-
virða 01. Th. — en að hann
skuli ekki láta sjer það nægja,
heldur taka sig til og hrópa
»hraklýður«! á eftir öllum sem
með honum starfa, það tekur
vissulega út yfir allan þjófa-
bálk.
Hvaða menn starfa með 01.
Th.? í hf. »Kveldúlfi«hafaunn-
ið með honum faðir hans og
bræður, skrifstofufólk fjelagsins,
skipsíjórar„ verkstjórar o. s. frv.
Pk hefir 01. Th. og unnið fyrir
stjett sina, hann hefir um langt
skeið verið formaður stjórnar
Fjelags ísl. botnvörpuskipaeig-
enda, en í henni vinna með
honum Ágúst Flygenring, Jes
Zimsen, Jón Ólafsson og Magn-
ús Einarson dýralæknir. Loks
hefir 01. Th. haft afskifti af
stjórnmálum, hann hefir átt sæti
í Miðstjórn íhaldsflokksins. Þar
hafa unnið með honum Guð-
jón Guðlaugsson, Jón Ólafsson,
Jón Porláksson ogMagnús Guð-
mundsson.
Eru það þessir menn sem J.
J. kailar einu nafni hraklýð —
í grein um Árna frá Múla? Mjer
er að minsta kosti ekki kunnugt
um að 01. Th. starfi með öðr-
um mönnum.
Hvað hafa þeir til saka unnið?
Þeir starfa með Ólafi Thors.
Og Ól. Th. er frændi minn, en
jeg hefi aftur skrifað um árás
J. J. um Árna frá Múla.
Er nokkur þörf á að halda
áfram, nægja ekki tvö dæmi að
þessu sinni, ofan á alt sem jeg
hefi áður tekið til meðferðar úr
greinum J. J., til þess að sýna
hvað jeg á við, þegar jeg tala
um rógsyndi hans og níðlyndi?
Jónas frá Hriflu.
Hvorugt skiftir máli út af
fyrir sig, drykkjumannsbrigslin
til V. St. eða hrakmenskuorðið
sem J. J. leggur á bak öllum
þeim, sem eigi nokkra samvinnu
við 01. Th. Hvorttveggja hefi
jeg að eins valið sem litil dæmi
þess, tekin af handahófi úr
greinum J. J. siðustu vikurnar,
hvernig hann vegur að and-
stæðingum sinum og þá helst
um leið að sem flestum, sem
þeim eru nákomnir eða með
þeivn starfa. J. J. nægir ekki
að leggja níðvopninu til opin-
berra andstæðinga sinna, hann
sveiflar því í kring um sig, otar
því í austur og vestur, menn
verði sjálfir að varast að verða
ekki fyrir þvi — eiga ekki mök
við menn eins og Ólaf Thors
o. s. frv.
Það sem máli skiftir eru ekki
hinar einstöku niðgreinar J. J.
— heldur stóriðja hans í heild
sinni. Hann er fyrir löngu orð-
inn hið tröllauknasta fyrirbrigði
svíðinglegrar
ritmensku,
sem íslensk
blaðasaga
þekkir og
vanddæmt
hvort furðu-
legra er, hin
sihressa,
starfsglaða,ó-
þreytandi iðni
haDS við róginn eða hið óbil-
andi, bjargfasta traust á mátt
níðsins, á auðtrú og láglyndi ís-
lenskra blaðalesenda. P\i er
það, að orð eins og jónasarleg-
ur og jónasareðli hafa hlotið
að myndast með ákveðinni
merkingu og ná festu bæði í
talmáli og ritmáli.
Það er siður en svo, að ekki
sjeu til ærlegar taugar í Jónasi
frá Hriflu, það vita allir þeir,
sem njóta eða hafa einhvern-
tima notið hylli hans. En jeg
kem ekki auga á neinn þann
stjórnmálamann bjer á landi,
sem sje verri maður og ódreng-
lyndari við andstæðinga sína,
en hann er. Jeg hefi einn af
andstæðingum hans Viðurkent
það, sem vel er um hann, í
skapgerð hans og gáfnafari, jeg
hefi gert það oft og afdráttar-
laust. Og þó hefir hann i skrifum
sínum gegn mjer sýnt mjer alt
það drengskaparleysi, sem hann
hefir getað við komið. Jeg þyk-
ist því eiga rjett á, að áfellast
hann.
Ásakanir minar á hendur hon-
um hafa verið rökbrynjaðar, ó-
hrekjandi — þær hafa haldið
velli. Hann hefir reynt að breiða
yfir ósigra sina með þvf, að
prenta upp »stóryrði« úr grein-
um mínum, kallað þau »Thors-
súrur!« Hvilíkt úrræði fyrir gáf-
aðan mann, sem lendir í því,
að eiga verja sig af ámælum
fyrir margra ára niðingshátt og
lygar í opinberu blaði!
Bretar segja: A gentleman is
IJ'já.rliag'iir Frakka.
Tveir franskir fjármálaráðherrar, Caillaux og Loucheur, báðir í tölu
hinna fremstu fjármálamanna þjóðar sinnar, hafa i vetur orðið að fara
frá af því að þingið gat ekki aðhylst bjargráð þeirra til þess að sjá rík-
inu fyrir nægum tekjum. Priðji maðurinn, Doumer, miklu ókunnari en
hinir báðir, hefir nú síðan i miðjum
desember verið að berjast við þetta
sama viðfangsefni og er enn óvíst
hvort honum auðnast að fá þing-
meirihluta fyrir tillögum sinum. í
fyrstu ætluðu seks af ráðherrunum
að risa, gegn þeim, en Briand
stjórnarforseti beygði þá og stóð
með fjármálaráðherra sinum. Pví
næst olli það miklum örðugleikum
að fá fjárhagsnefnd fulltrúaþingsins
til þess að fallast á fjármálastefnu
Doumers, en loks Ijet hún sig.lika.
Nú á þingið eftir að kveða upp
dom sinn.
Doumer þarf að sjá ríkissjóði
fyrir 6000 miljóna franka tekjuauka
á þessu ári, helmingurinn á að fara
til afborgana á skuldum, helmingur
til þess að jafna tekjuhallann á fjár-
lögunum. 1000 miljónir ætlar hann
að fá með hækkuðum tóbakstolli,
300 miljónir með því að ganga ríkar
eftir tekjuskattinum, 600 miljónir með hækkun útflutningsgjalds o. s. frvt
En stærstu upphæðina 3800 milj. franka á að fá með »sjerstökum bráða-
birgða-kvittanaskattk, sem lofað er að nema skuli aftur úr gildi eftir eitt
ár. Pessi skattur er lagður á öll vörukaup, i heildsölu og smásölu, þó
ekki á kjöt, brauð og nokkrar aðrar nauðsynjar, og hann er innheimtur
þannig, að á allar vörur, sem seldar eru, ber að líma sjerstakt stimpil-
merki, og fyrir það greiöist upphæð skattsins, sem er 1,20 af verði vör-
unnar.
Þessi skattur, sem skellur jafnt á fátæka sem ríka, mætir hinni
mestu mótspyrnu frá jafnaðarmönnum og allmiklum hluta radikala. Þeir
vilja i stað hans láta bæta innheimtuaðferð tekjuskattsins, hækka kaup-
hallarskattinn o. fl.
Stofnaður hefir verið sjerstakur sjóður til þess að borga ríkisskuld-
irnir með og leitað samskota til hans um alt Frakkland. Hafa þau víða
gengið mjög vel, margir einstaklingar, mörg fjelög og margir bæir gefið
stórfje til þeirra.
Doumer.
a man, who is rude wben he
wants to be it.
Pegar »gentle«maður gerist
harðorður, þá er það af ásetn-
ingi. Það er vesæl dygð að fara
linum og deigum orðum um
himinhrópandi svívirðu.
Engum sæmilega skynugum
manni blandast hugur um, að
stóryrði mín eru eðlflegt og heil-
brigt mál djúprar fyrirlitningar,
innilegrar hneykslunar — jeg set
þau á pappírinn með ráðnum
hug, i von um, að þau veki
sljófa til andstygðar á ófrýni-
leik og siðleysi þeirrar spillingar
í blaðaskrifum, sem J. J. á
stærstan þátt i að viðhalda og
magna. Stóryrði mín eiga ekkert
skylt við tóninn í soipgreinum
J. J., uppnefnin og hið lævísa
orðalag, sem er gagnsýrt af of-
stopa og þrákelkni heiptúðugs
og harðla rangláts manns.
Baráttan gegn skrilsiegum og
og skepnulegum blaðaskrifum
er ekkert hjegómamál. Þausýkja
hugsunarhátt þjóðarinnar, þau
eitra andrúmsloftið í íslenskum
stjórnmálum. Jeg er orðinn
þreyttur á að heyra samherja J.
J. »viðurkenna« að hann sje »ó-
bilgjarn«, »gangi of langt«, sje
»of æstur«, »full óhlifinn«, ekki
»nógu« vandaður í bardagaað-
ferðum o. s. frv.
Hann er ómerkilegur og ræt-
inn. Hann er lygari. Hann á
sjer enga — enga vörn fyrir rit-
hátt sinn og allar aðfarir við
andstæðinga sina.
Hann er í bili algerlega for-
hertur. P\í ljósari rök semfærð
eru að óheiðarleik hans, því
viltari og ósvifnari gerist hann.
Ef hann getur ekki látið sjer
segjast af þeirri áminningu, að
flokkur hans neyði hann til
þess að hverfa afþingi um hrið,
þá er honum ekki við bjarg-
andi.
— í næsta og siðasta kafla
þessarar greinar mun jeg skrifa
um landsmálalygarann Jónas
frá Hriflu.
K. A.
Sýslunefnd Árnesinga hefir sam-
þykt, að byrjað verði á bygg-
ingu hjeraðsskólans þar á næsta
sumri. Enn er þó ekki fullráðið,
hvar skólasetrið verður. Einnig
samþykti fundurinn, að fje skuli
lagt úr sýslusjóði til að fullgera
sjúkrahúsið á Eyrarbakka. Enn
fremur skoraði fundurinn á
þing og stjórn að flýta járn-
brautarmálinu.
Hjeraðslæknirinn i Mýrdal, Stef'-
án Gíslason, helir fengið lausn
frá embætti. f hans stað er
Ólafur Jónsson settur hjeraðs-
læknir þar, en Daniel Fjeldsted
gegnir læknisstörfum Ólafs hjer
fyrst um sinn.