Vörður - 13.02.1926, Side 1
Útgefandi : Miðstjórn íhaldsflokksins.
IV. ár.
Reykjavík 1 3. febr. 1926.
7. blað.
Pinghreinsun.
Englendingar krefjast
pess af pingmönnum
sínum og öörum opin-
berum trúnaðarmönn-
um landsins, að einka-
líf þeirra sje flekklaust.
J.
Hin fyrsta og fremsta
krafa vor íslendinga til
pingmanna vorra ætti
að vera sú, að afskifti
peirra af stjórnmálum
og opinberu lífl sjeu
flekklaus. K. A.
17. Rógsyndi og níðlyndi
Jónasur frá Hrlfla.
Skömmu eflir að bæjarstjórn-
arkosningar fóru fram hjer í
Reykjavik í síðasta mánuði gerði
Morgunblaðið það að umtals-
efni, að Jónas frá Hriflu hefði
gefið mánaðarfrí í Samvinnu-
skólanum á kosningadaginn og
að nemendur skólans hefðu all-
flestir unnið fyrir jafnaðarmenn
þennan dag, sumpart á kosn-
ingarskrifstofu þeirra, sumpart
sem fulltrúar A-listans á kjör-
stað. Þótti blaðinu óliklegt að
þessir ungu menn hefðu komið
úr sveitinni með brennandi á-
huga fyrir skoðunum ng bar-
áttu jafnaðarmanna, en sýnilegt
að þeir myndu hafafengið hann
fyrir áhrif frá J. J.
Frásögn Mbl. um kosninga-
fylgi nemenda Samvinnuskólans
við jafnaðarmenn hefir J. J.
ekki reynt að hnekkjameð einu
oröi — hann hefir þvert ámóti
steinþagað um hana. En hann
svaraði Mbl. með grein um Val-
tý Stejánsson. Hann kallar
hann garm og mannræfil, og
eftir að hann hefir entst til þess
að hella sjer enn einu sinni út
yfir þá dauðsynd V. S., að hafa
einhverju sinni íyrir mörgum
árum saurgað hið háheilaga
Sambandshús með því að stíga
inn fyrir dyrastaf þess undir á-
hrifum víns — þá kemur þessi
eftirtektarverða klausa :
»1 Samvinnuskólanum er eng-
inn óreglumaður. Hver einasti
nemandi þar hefir unnið af
kappi að námi sínu. Hjá eng-
um nemanda þar hafa komið
fram svo mikið sem frumdrög
að þeirri mannspilling, sem hef-
ir gert Vallý Stefánsson að orð-
taki meðal samlanda sinna «!
Hver treystir sjer til þess að
setja saman gleggra og ljótara
dæmi þess, hvernig lævís mað-
Ur níðir andstæðing sinn? J. J.
getur harðneitað því að hann
hafi »sagt« að V. St. komi öll-
um ósjálfrátt í bug, þegar talað
sje um drykkjueymd og áfeng-
isspillingu— hann er saklaus af
Því að hafa ymprað á því hvers-
konar »mannspilling« það sje,
seör gert hafi »garminn« og
»tsefiiinn« V. St. að orðtaki.
Eu hvað fá ókunnugir menn V.
Stefánssyni ráðið af samhengi
greinarinnar ?
Jeg vil biðja alla þá lesend-
ur Tímans út um land, sem
ekkert þekkja til V. St., að
spyrja fyrsta Reykvíking sem
þeir hitta, hvort V. St. sje ann-
álaður drykkjumaður. Og þeg-
ar þeir hafa fengið að
vita að hann sje atorku- og
reglumaður, þó að hann sje ef
til vill ekki i stúku, þá vil jeg
biðja þá að gefa sjer ofurlítið
tóm til þess að hugleiða það
innræti, sem lýsir sjer í grein
J. J. um V. St.
— í einni af greinum sinum
um Árna frá Mála gefur J. J.
í skyn, að þessu sinni með all-
skýrum orðum, að y>ólafi Thors
og hraklýð þeim, er hann starf-
ar meðn (auðkent hjer) muni
»ekki verða óbærileg leit úr því«
að finna hæfilega menn til þess
að drepa sig.
Það er í þessu sambandi
næsta smávægilegt þótt J. J.
taki krók á leið sína í grein um
Árna frá Múla til þess að ó-
virða Ól. Th. — en að hann
skuli ekki láta sjer það nægja,
heldur taka sig til og hrópa
»hraklýður«! á eftir öllum sem
með honum starfa, það tekur
vissulega út yfir allan þjófa-
bálk.
Hvaða menn starfa með Ól.
Th. ? í hf. »Kveldúlfi« hafaunn-
ið með honum faðir hans og
bræður, skrifstofufólk fjelagsins,
skipstjórar,. verkstjórar o. s. frv.
Þá hefir Ól. Th. og unnið fyrir
stjett sína, hann hefir um langt
skeið verið formaður stjórnar
Fjelags ísl. botnvörpuskipaeig-
enda, en í henni vinna með
honum Ágúst Flygenring, Jes
Zimsen, Jón Ólafsson og Magn-
ús Einarson dýralæknir. Loks
hefir Ól. Th. haft afskifti af
stjórnmálum, hann hefir átt sæti
í Miðstjórn íhaldsflokksins. Þar
hafa unnið með honum Guð-
jón Guðlaugsson, Jón Ólafsson,
Jón Porláksson ogMagnús Guð-
mundsson.
Eru það þessir menn sem J.
J. kallar einu nafni hraklýð —
í grein um Árna frá Múla? Mjer
er að minsta kosti ekki kunnugt
um að Ól. Th. starfi með öðr-
um mönnum.
Hvað hafa þeir til saka unnið?
Þeir starfa með Ólafi Thors.
Og Ól. Th. er frændi minn, en
jeg hefi aftur skrifað um árás
J. J. um Árna frá Múla.
Er nokkur þörf á að halda
áfram, nægja ekki tvö dæmi að
þessu sinni, ofan á alt sem jeg
hefi áður tekið til meðferðar úr
greinum J. J., til þess að sýna
hvað jeg á við, þegar jeg tala
um rógsyndi hans og DÍðlyndi?
Hvorugt skiftir máli út af
fyrir sig, drykkjumannsbrigslin
til V. St. eða hrakmenskuorðið
sem J. J. leggur á bak öllum
þeim, sem eigi nokkra samvinnu
við Ól. Th. Hvorttveggja hefi
jeg að eins valið sem lítil dæmi
þess, tekin af handahófi úr
greinum J. J. síðustu vikurnar,
hvernig hann vegur að and-
stæðingum sínum og þá helst
um leið að sem flestum, sem
þeirn eru nákomnir eða með
þeim starfa. J. J. nægir ekki
að leggja niðvopninu lil opin-
berra andstæðinga sinna, hann
sveiflar því í kring um sig, otar
því í austur og vestur, meun
verði sjálfir að varast að verða
ekki fyrir því — eiga ekki mök
við menn eins og Ólaf Thors
o. s. frv.
Það sem máli skiftir eru ekki
hinar einstöku niðgreinar J. J.
— heldur stóriðja hans í heild
sinni. Hann er fyrir löngu orð-
inn hið tröllauknasta fyrirbrigði
svíðinglegrar
ritmensku,
sem íslensk
blaðasaga
þekkir og
vanddæmt
hvort furðu-
legra er, hin
síhressa,
starfsglaða, Ó- Jónas frá Hriflu.
þreytandi iðni
haDS við róginn eða hið óbil-
audi, bjargfasta traust á mátt
niösins, á auðtrú og láglyndi ís-
lenskra blaðalesenda. Því er
það, að orð eins og jónasarleg-
ur og jónasareðli hafa hlotið
að myndast með ákveðinni
merkingu og ná festu bæði í
talmáli og ritmáli.
Það er síður en svo, að ekki
sjeu til ærlegar taugar í Jónasi
frá Hriflu, það vita allir þeir,
sem njóta eða hafa einhvern-
tíma notið hylli hans. En jeg
kem ekki auga á neinn þann
stjórnmálamann bjer á landi,
sem sje verri maður og ódreng-
lyndari við andstæðÍDga sína,
en hann er. Jeg hefi einn af
andstæðingum hans Viðurkent
það, sem vel er um hann, í
skapgerð hans og gáfuafari, jeg
hefi gert það oft og afdráttar-
laust. Og þó hefir hannískrifum
sínum gegn mjer sýnt mjer alt
það drengskaparleysi, sem hann
hefir getað við komið. Jeg þyk-
ist því eiga rjett á, að áfellast
hann.
Ásakanir mfnar á hendur hon-
um hafa verið rökbrynjaðar, ó-
hrekjandi — þær hafa haldið
velli. Hann hefir reynt að breiða
yfir ósigra sína með því, að
prenta upp »stóryrði« úr grein-
um minurn, kallað þau »Thors-
súrur!« Hvílíkt úrræði fyrir gáf-
aðan mann, sem lendir í þvf,
að eiga verja sig af ámælum
fyrir margra ára níðingshátt og
lygar i opinberu blaði!
Bretar segja: A gentleman is
Fjárhagur Frakka.
Tveir franskir fjármálaráðherrar, Caillaux og Louchenr, báðir í tölu
hinna fremstu fjármálamanna þjóðar sinnar, h3fa í vetur orðið að fara
frá af því aö þingið gat ekki aðhylst bjargráð þeirra til þess að sjá rík-
inu fyrir nægum tekjum. Þriðji maðurinn, Doumer, miklu ókunnari en
hinir báðir, hefir nú siðan í miðjum
desember verið að berjast við þetta
sama viðfangsefni og er enn óvíst
hvort honum auönast að fá þing-
meirihluta fyrir tillögum sínum. í
fyrstu ætluðu seks af ráðherrunum
að risa, gegn þeim, en Briand
stjórnarforseti beygði þá og stóð
með fjármálaráðherra sínum. Þvi
næst olli það miklum öröugleikum
að fá fjárhagsnefnd fulltrúaþingsins
til þess að fallast á fjármálastefnu
Doumers, en loks ljet hún sig.lika.
Nú á þingið eftir að kveða upp
dóm sinn.
Doumer þarf að sjá ríkissjóði
fyrir 6000 miljóna franka tekjuauka
á þessu ári, helmingurinn á að fara
til afborgana á skuldum, helmingur
til þess aö jafna tekjuhallann á fjár-
lögunum. 1000 miljónir ællar hann
að fá með hækkuðum tóbakstolli,
300 miljónir með því að ganga ríkar
eftir tekjuskattinum, 600 miljónir með hækkun útflutningsgjalds o. s. frvt
En stærstu upphæðina 3800 milj. franka á að fá með »sjerstökum bráða-
birgða-kvittanaskatti«, sem lofað er að nema skuli aftur úr gildi eftir eitt
ár. Þessi skattur er lagður á öll vörukaup, i heildsölu og smásölu, þó
ekki á kjöt, brauð og nokkrar aðrar nauðsynjar, og hann er innheimtur
þannig, að á allar vörur, sem seldar eru, ber að lima sjerstakt stimpil-
merki, og fyrir það greiðist upphæð skattsins, sem er 1,20 af verði vör-
unnar.
Þessi skattur, sem skellur jafnt á fátæka sem ríka, mætir hinni
mestu mótspyrnu frá jafnaðarmönnum og allmiklum hluta radikala. Þeir
vilja í stað hans láta bæta innheimtuaðferð tekjuskattsins, hækka kaup-
hallarskattinn o. fl.
Stofnaöur hefir verið sjerstakur sjóður til þess aö borga rikisskuld-
irnir með og leitaö samskota til hans um alt Frakkland. Hafa þau víða
gengið mjög vel, margir einstaklingar, mörg fjelög og margir bæir gefiö
stórfje til þeirra.
a man, who is rude wben he
wants to be it.
Þegar »gentle«maður gerist
harðorður, þá er það af ásetn-
ÍDgi. Það er vesæl dygð að fara
linum og deigum orðum um
himinhrópandi svivirðu.
Engum sæmilega skynugum
manni blandast hugur um, að
stóryrði mín eru eðiílegt og heil-
brigt mál djúprar fyrirlitningar,
innilegrar hneykslunar — jeg set
þau á pappírinn með ráðnum
hug, i von um, að þau veki
sljófa til andstygðar á ófrýni-
leik og siðleysi þeirrar spillingar
í blaðaskrifum, sem J. J. á
stærstan þált i að viðhalda og
magna. Slóryröi min eiga ekkert
skylt við tóninn í soipgreinum
J. J., uppnefnin og hið lævísa
orðalag, sem er gagnsýrt af of-
stopa og þrákelkni heiptúðugs
og harðla rangláts manns.
Baráttan gegn skrilslegum og
og skepnulegum blaðaskrifum
er ekkert hjegómamál. Þausýkja
hugsunarhátt þjóðarinnar, þau
eitra andrúmsloftið í íslenskum
stjórnmálum. Jeg er orðinn
þreyttur á að heyra samherja J.
J. »viðurkenna« að hann sje »ó-
bi!gjarn«, »gangi of langt«, sje
»of æstur«, »full óhlífinn«, ekki
»nógu« vandaður í bardagaað-
ferðum o. s. frv.
Hann er ómerkilegur og ræt-
inn. Hann er lygari. Hann á
sjer enga — enga vörn fyrir rit-
hátt sinn og allar aðfarir við
andstæðinga sína.
Hann er í bili algerlega for-
hertur. Því ljósari rök sem færð
eru að óheiðarleik hans, því
viltari og ósvífnart gerist hann.
Ef hann getur ekki látið sjer
segjast af þeirri áminningu, að
fiokkur hans negði hann til
þess að hverfa afþingi um hríð,
þá er honum ekki við bjarg-
andi.
— í næsta og síðasta kafla
þessarar greinar mun jeg skrifa
um landsmálalygarann Jónas
frá Hriflu.
K. A.
Sýslunefnd Árnesinga hefir sam-
þykt, að byrjað verði á bygg-
ingu hjeraðsskólans þar á næsta
sumri. Enn er þó ekki fullráðið,
hvar skólasetrið verður. Einnig
samþykti fundurinn, að fje skuli
lagt úr sýslusjóði til að fullgera
sjúkrahúsið á Eyrarbakka. Enn
fremur skoraði fundurinn á
þing og stjórn að flýta járn-
brautarmálinu.
Hjeraðslæknirinn i Mýrdal, Stef-
án Gíslason, hefír fengið lausn
frá embætti. í hans stað er
Ólafur Jónsson settur hjeraðs-
læknir þar, en Daníel Fjeldsted
gegnir læknisstörfum Ólafs hjer
fyrst um sinn.