Vörður - 30.10.1926, Blaðsíða 4

V Ö R Ð U R
•r einn þeirra minjagripa, sem
allir ferðamenn skoða er til Osló
koma. Víkingaskip þetta fanst
1904 í haugi í Vesturfold í Nor-
egi. Hefir það til þessa staðið í
Ósbergs-skipiö
blikkskúr bak við háskólann, en
nú hefir það verið flutt í þjóð-
minjasafnið í Bygðey.
Myndin fyrir ofan þessar lín-
ur var tekin þegar skipið var
l'lutt yfir Tordenskjold-torgið, og
hefir ljósmyndarinn hagað
myndtökunni þannig, að lik-
neski sjógarpsins fræga sýnist
standa upp í skipinu.
verið ásáttir um og starfa svo
saman í bróðerni að útbreiðslu
guðsríkisins. Þetta er mönnum
að skiljast betur og betur.
Það er eins og síra Luðvíg
haldi, að við sjeum að koma hjer
fram með eitthvað nýtt. Hann
virðist ekki hafa fylgst vel með
og ekki lesið vel rit þau, sem
hann segir, að biskupinn hafi
gefið sjer, ef hann veit ekki að
þessi stefna er nú á tímum mjög
að ryðja sjer til rúms í hinum
kristna heimi. í þá átt fara m. a.
hin miklu kirkjuþing, sem nú
eru haldin árlega, þar serh
mæta fulltrúar allra mögulegra
kirkjudeilda og trúflokka og
rjetta hver öðrum höndina í
einni trú, einni von og einum
kærleika.
Þar er ekki verið að spyrja:
f hverju greinist nú þín trú frá
minni, svo jeg geti sparkað í þig
ef okkur greinir á, heldur er þar
leitað að hinum breiða sameigin-
lega grundvelli. Af þessum grunni
viljum yið láta hina islensku
þjóðkirkju rísa og sniða kenslu-
bókina í kristnum fræðum handa
börnunum þar eftir. Við teljum
að kennararnir væru þá i minni
vanda settir við kensluna í
kristmlm fræðum og færri ásteit-
ingarsteinar fyrir börnin þegar
þau fara að læra meira og þegar
þau fara sjálf að kryfja til
mergjar það, sem þeim hefir
verið kent og þau tekið við í
„góðri trú". Frh.
Björn Stefánsson.
Kosningarnar
í Reykjavík fóru svo, að A-list-
inn fjekk 2557 atkv. en B-listinn
3877. Voru þannig kosnir báðir
efstu menn listanna, Hjeðinn
Valdimarsson og Jón ólafsson.
I Rangárvallasýslu var kosinn
Einar Jónsson bóndi á Geldinga-
læk með 611 atkkv., Jakob Lár-
usson fjekk 361 atkv.
í Dalasýslu var kosinn Jón
Guðnason prestur á Kvenna-
brekku með 271 atkv., Sigurður
Eggerz fjekk 238 atkv., Árni
Árnason læknir 117 atkv.
Fjalla-Eyvind
er nú verið að sýna á Allé-
leikhúsinu (áður Betty Nansen-
leikhúsinu) í Khöfn. Gunnar
Tollnes leikur Eyvind. Sýningin
þykir hafa tekist vel.
Meðal annara
orða —.
Úr náttúrunnar riki.
Um fátt var Jónasi frá Hriflu
tíðræddara nú fyrir kosningarn-
ar, bæði í Tímanum og á mann-
fundum, en Estrup og Mussolini.
Hann kvað Estrup hafa stjórnað
Danmörku árum saman „með
ofsa og ofbeldi" og hrifsað fje
„úr ríkissjóði í herbúnað, þvert
ofan í vilja þjóðarinnar." En
flokksmenn Mussolini á ítalíu
hafa „í þjónustu sinna Mbl.
kaupmanna, brent og rænt búðir
kaupfjelaganna í gjörvöllu land-
inu". „Þeir hafa drepið menn svo
þúsundum skiftir fyrir að hafa
aðra skoðun á landsmálum",
segir J. J. ennfremur. „Þeir
myrtu einn þingmann á leið til
þinghússins" o. s. frv.
Hvað kemur þetta landkjörinu
við? mun margur spyrja í sak-
lausri undrun. Og það stendur
ekki á svörum hjá Jónasi: Hann
segir, að íslensku ihaldsblöðin
hafi lofað og tignað „ofbeldið,
manndrápin, ránin og brennurn-
ar" á ítalíu. Og ennfremur segir
hann: „Jón. Þorláksson hefir í
orði og verki sýnt, að hann lang-
ar til að beita ofbeldi við stjórn
landsins. Hið eina, sem hindrar
hann og lið hans frá því, er
óttinn við mótstöðuna frá meg-
inþorra þjóðarinnar, bæði í
sveitunum og við sjóinn".
Með öðrum orðum — Jón Þor-
láksson og íhaldsflokkinn þyrst-
ir i manndráp, rán og brennur —
en kjarkinn brestur!
í sumar flutti Vörður frjetta-
grein um hið svonefnda Berges-
mál, og skýrði m. a. frá þeim
málsbótum, sem færðar væru
fram í Noregi fyrir Iánum Berg-
es-stjórnarinnar til Handels-
banken í Osló. Vörður skorar á
hvern sem getur, að vitna í eina
setningu úr þeirri grein, þar
sem blaðið leggi dóm á gjörðir
þeirrar stjórnar. En út af þess-
ari frjettagrein, skrifar ,í. J. í
Tímann:
„í einni af útgáfum Mbl. gerð-
ist Jón Þorláksson svo djarfur,
að verja atferli Berge. íslenska
lhaldsstjórnin ljet halda því
fram, að hjer bryti nauðsyn
lög'). Hvers vegna gat Jón Þorl.
1) f grein Varðar stóð: „En fylgis-
menn hans (þ. e. Berges) halda bvi
komið til hugar, að láta blað
stjórnarinnar, tilefnislaust, fara
að verja hið vonlausa hneykslis-
mál Berge? Engin ástæða sýnist
önnur til þess en sú, að Berge
framdi ofbeldi í þágu norskra
Íhaldsmanna. Jóni dettur í hug,
að gott sje að hafa þarna for-
dæmi, ef íhaldinu íslenska lægi
á að brúka ríkissjóðinn eins og
Estrup og Berge, án þess að þing
og þjóð leyfði".
Það fer að verða varhugarvert
fyrir íhaldsblöðin á íslandi að
flytja útlendar frjettir.
Hvað þóknast herra Jónasi að
bjóða þjóðinni mest upp á?
Vörður flutti um daginn
fregnir af fellibylnum í Florida.
Mætti ekki skrifa t. d. eitthvað
á þá leið, að Jón Þorláksson
hefði nú hlakkað yfir þvi í ein-
um af dilkum Mbl., að fellibyl-
ur hefði gjöreytt stórum land-
spildum í Ameríku — og svo
leiða Jikur að því, hvers
hann óskaði sínu eigin landi. Þá
hefir Vörðnr og öðru hvoru
minst á kolaverkfallið í Eng-
land. Mætti ekki segja að í-
haldið hefði dálæti á verkföll-
um, gleddist þegar þröngt væri í
búi hjá fátæklingunum o. s. í'rv.?
Ef Jónas tæki sig til og ynni
vel úr öllum útlendum frjettum,
sem íhaldsblöðin flytja — ja, þá
yrði margur laglegur kapituli
til!
Þá væri Framsókn borgið við
næstu kosningar.
Og færi þá vel á því, að þing-
flokkurinn bæri hinn drenglund-
aða og sannorða foringja sinn á
gullstól inn í þingsalinn í febr.
1928.
Því það er heiður fyrir hverja
þjóð, að viðurkenna mikilmenni
sín í lifandi lífi.
Jarðskjálftar.
Aðfaranótt mánudags urðu
allmiklir jarðskjálftakippir á
Reykjanesi og kom allmikil
sprunga í vitann þar, en ljósið
sloknaði vegna þess að kvika-
silfur heltist niður. Annars höfðu
ljósatækin ekkert skemst. Sumir
kippirnir höfðu verið allsnarpir
og ljet svo hátt í húsunum, að
ekki heyrðist mannamál, elda-
vjelar og ofnar hentust til í her-
fram, að hann hafi brotið hana (þ. e.
stjórnarskrána) af brýnni nauðsyn og
nauðsyn brjóti lög". (Vörður 31. julf).
Verðlækkun á bókum.
Bókaverslunin Emaus hefir lækkað verð á eftirtöldum forlitgs-
bókum sínum:
„Saga Abrahams Lincolns" kostaði áður 14 kr. innb. og 1-2 kr. keft;
kostar nú 10 kr. innb. og 8 kr. heft.
„Vormenn fslands". Æfisögur Skúla fógeta, Jóns Eiríkssonar, Eggerte
Ólafssonar, Bjarna Pálssonar landlæknis og sr. Björns Halldéra-
sonar í Sauðlauksdal, kostaði áður 10 kr. í bandi og 8 kr. heft; kost-
ar nú 8 kr. i bandi og 6 kr. heft.
Verksmiðjustúlkan kostaði áður 7 kr. í bandi og 6 kr. í kápu; kostar
nú 6 kr. i bandi og 4 kr. í kápu.
„Fermingargjöfin heitir lítil, falleg bók, ætluð til íermingargjafa.
kostar 'bundin í laglegt gylt band kr. 3.00 — Þessar ofantóldu
ba^kur geta menn fengið keyptar hjá bóksölum, eða pantað þser
beint frá
Bókaversluninni Emaus Bergstaðastræti 27
Reykjavík.
UNGLINGAKENSLA.
Jeg undirritaður hefi áformað, ef nægjanieg þáit-
taka fæst, að hafa unglingaskóla í vetur í Tryggvaskála
við Ölfusá, og kenna þar allar helstu námsgreinar, sem
kendar eru í unglingaskólum hjer á landi.
Verður það meðal annars: íslenska (munnleg og
skrifieg), reikningur (þar með talið bókfærsla og bú-
reikningar) og eitthvert tungumálanna, enska, þýska eða
danska, eftir þvi sem nemendur óska. Einnig saga, landa-
fræði og náttúrusaga og ef til vill söngur og fimleikai\
eí hægt verður að koma því við.
Kenslukraftar fara eftir því, hve þátttakan verður
mikil. Kenslan byrjar 20. nóvember n. k. og varir til 15.
maí n. ár, eða skemur, eftir því hvað mönnum þykir
heppilegt.
Væntanlegum nemendum gefst kostur á að fá fæði,
húsnæði og þjónustu hjá Guðlaugi Þórðarsyni i Tryggva-
skála fyrir sannvirði. Annars ættu þeir, sem heima eiga
ekki lengra en alt að klukkustundargang frá kenslustað,
að geta sótt kensluna daglega heimanað.
Þeir, sem hafa í hyggju að nota sjer kenslu þessa,
eííi sig fram við mig, eða ofannefndan Guðlaug hið
fyrsta áður en kenslan á að byrja.
Tryggvaskála, 23. október 1926.
Jón Kristgeirsson.
RAUÐI KROSS ÍSLANDS.
Rauði krossinn hefir keypt vandaða, nýja sjúkrabifreið,
sem rúmar tvo sjúklinga. Auk þess eru sæti fyrir þrjá
menn. Bifreiðin fæsttil sjúkraflutninga svo langt sem
akfærir vegir ná út frá Reykjavik. Afgreiðslu annast fyrst
um sinn Slökkistöð Reykjavíkur.
bergjunum, en rúður brotnuðu.
Kippirnir hjeldust á mánudag og
fram á aðfaranótt þriðjudags, en
síðan hefir ekki orðið jarð-
skjiílfta vart.
¦ «í (sr* -,- ^f-- >•¦
Suðurlandsskólinn.
Atkvæðagreiðslan á Kangár-
völlum um skólamálið fór svo,
að 329 greiddu atkv. með sam-
skóla fyrir suðurláglendið, 260
með sjerskóla fyrir Rangárvalla-
sýslu, en 200 gegn því að nokkur
skóli yrði reistur. 21 skiluðu auð-
um seðli. — Landmannahrepjmr
tók eigi þátt í atkvæðagreiðsl-
unni, með þvi að hreppsbúar
hafa áður með samþykt tjáð sig
meðmælta samskólanum.
Unglingaskóli í Tryggvaskála.
A öðrum stað hjer í blaðinu
auglýsir Jón Kristgeirsson að
hann hafi í hyggju að halda uppi
unglingakenslu í Tryggvaskála
í vetur, ef nægileg þátttaka fæst.
Hefir J, K. fengist talsvert við
kenslu á síðari árum, búið pilta
undir gagnfræðapróf, verið
heimiliskennari o. s. frv. og get-
ið sjer gott orð. Þar eð ekki
verður kostur á annari unglinga-
kenslu á suðurláglendinu í vetur.
má búast við, að skólinn í
Tryggvaskála verði vel sóttur.
Nýjar bækur:
Þrir fijrirlcstrar um samvinnu-
mál eftir Axel Gjöres, A.Aulauko
og Hall prófessor, þýddir og gef n-
ir út af Sigurði Sigurðssyni frá
Kálfafelli. Fyrirlestrarnir eru
sjerprentaðir úr Lögrjettu og
fjalla um samvinnuna í Svíþjóð,
Finnlandi og Bretlandi.—Kongs-
dóttirin fagra, æfintýri handa
börnum eftir Bjama M. Jónsson..
Æfintýrið er prýtt myndum.
Ólafur Túbals
malari hefir opnað sýningu í
húsi K. F. U. M. Verður hún op-
in frá kl. 11—5 daglega.
l'rcntsiniöjau Gutenberg,
X