Vörður - 04.12.1926, Page 1

Ritstjóri og ábyfrgð-
armaður
Kristján Alberíson
Túngötu 18.
IV. &r.

m
Utgefandi s Miðstjéra íhaidsfiokksins.
ISei'Rjavítí. 4. cScs 11)26.
Afgreiðslu- og inn-
heimtumaður
Ásgeir Magnússoit
kennari.
4». blaö.
Á Java er hafin uppreisn gegn
hollenskum yfirráðum. Æsinga-
menn fara um eyna og eggja
menn 111 þess að hrista af sjer
ok hinna „vantrúuðu" kristnu
manna. Uppreisnarmenn hafa
verið handteknir svo þúsundum
skiftir og fluttir í útlegð til Nýja
Guíuea, en ekkert stoðar, hreyf-
ingin virðist grafa um sig og hú-
ist er við blóðsúthellingum.
Myndirnar eru af nokkrum
kynbornum eyjaskeggjum á Java,
en húsið er sýnishorn af ibúð-
arbyggingum þeirra.
Uppreisnin á ]ava.
Nissa.
Landvinningahugur
Mussolinis.
Svo má heita, að Mnssolini
hafi jafnan sverðið á lofli, hve-
nær sein honum sinnast við ná-
granna sína eða liann þarf að
fylgja eftir kröfum sínum um
iiuknar nýlendur handa Italíu,
sem er eitt þeirra landa þar sein
oíuraukning þjóðarinnar veldur
miklum og sívaxandi örðugleik-
uin. Hann er einstæður meðal
valdhafa Evrópu að ofsa og ógn-
unum og alt framferði hans hin
mesta hætta, sem á vorum dög-
um er búin friðnum milli stór-
veldanna.
Vjer skýrðum frá því í síðasta
blaði, að Lc Temps (merkasta
stjórnmálablað Frakklands)
hefði gert að umtalsefni mikinn
ítalskan liðssamdrátt við frönsku
landamærin og haldið því fram,
að Frakkar yrðu að vera við-
búnir árás. Blaðið benti á að
líklegast væri að ítalir hefðu í
hyggju að taka Nizza, hinn
fræga, fagra strandbæ rjett hjá
landamærunum. Önnur frönsk
hlöð hafa talið hættu á því, að
ráðist yrði á Korsíku um leið.
Áhyggjur þessar mættu þykja ó-
trúlegar, vegna þess að ekki
verður sjeð, að ítalir gætu fært
neinar frambærilegar ástæður
fyrir.friðrofum. Hins vegar er ó-
hugsandi að merkustu hlöð
Frakka gerðu þeim slíkar get-
sakir út i bláinn.
Það er nú svo komið fyrir
Mussolini, að eftir ógnanir
sínar gegn öðrum þjóðum og
loforði lií sinnar eigin þjóðar,
þá má nú ekki lengi dragast að
hann geti farið að henda á ein-
hvern árahgur af landvinninga-
braski sínu. Annars er hætt
við að ítalir fari að linast í
trúnni á hinn nýja Cæsar. Menn
heimta mikið af einræðismönn-
um — og því meir, því tainari
sem þeim eru hin stóru orðin.
Stórveldin eru farin að sjá það,
að til þess að spekja Mussolini
muni vænlegast að láta honum
eftir einhvern sigur — eitthvað
sem gæti styrkt aðstöðu hans
inn á við.
28. f. m. hermir skeyti, að
Chamberlain, Briand, Strese-
inann og Mussolini muni bráð-
legn hittast til þess að ræða um
Miðjarðarhafsmál og nýlendu-
mál. M. a. verður rætt um að
veita Ítalíu yfirráð yfir ein-
hverju landsvæði af breska hluta
Samalíu, á austurströnd Afríku.
Samalía er nú þriskift, og eiga
Frakkar, Bretar og ítalir hver
sinn hluta landsins. Blöðin i
Róm scgja að tilgangur Cham-
berlains með því að bjóða ítöl-
um yfirráð yfir auknu landi í
Samalíu, sje sá, að styrkja vin-
áttubönd ítala og Breta og leiða
jafnframt athygli ítala frá
frönsku nýlendunum í Norður-
Afríku, svo að friður megi hald-
ast með Frökkum og ítölum.
Eftir að þetta er skrifað er
símað, að blöðin i París haldi
því fram, að æstustu _ fascistar
muni vilja hefja - ófrið gegn
Frökkum, en að ósennilegt rnegi
þykja, að Mussolini sje sam-
þykkur slíkum ráðagerðum.
England.
Símað er frá London, að ný
námuhjeruð hafi fallist á frið-
arskilmála námueigenda og hú-
ast nienn við að (100,000 námu-
menn vinni í námunum í lok
vikunnar, eða rúmur helming-
ur þeirra.
Noregur.
Símað er frá Ósló, að nefnd
hafi verið skipuð í þinginu, til
þess að undirbúa afnám hann-
laganna. Nefndin hefir nú skilað
áliti sínu. Er hún andvig áfeng-
isskömtun, en leggur til, að allir
þeir, sem eru 21 árs geti fengið
þar til gerð vínkaupaspjöld, sem
öll áfengiskaup viðkomanda sjeu
rituð á, til þess gerlegt verði að
liafa eftirlit ineð áfengiskaupum
og koma í veg fyrir óhófleg á-
fengiskaup.
Bandaríkin.
Símað er, að samkvæmt árs-
skýrslu Hoovers, verslunarmála-
ráðherra Bandáríkjanna, hali
vehnegun ílnía Bandaríkjanna
vaxið svo mikið síðastliðin ár,
að eins dæmi sje í sögu landsins.
Framleiðsla á nauðsynlegum og
ónauðsynlegum varningi og
eyðsla hefir aldrei v^rið jafnmik-
il og nú.
Kosningarnar
í Ðanmörku.
Stjórnarskifti í vændum.
Eftir kosningarnar i Dan-
mörku á fimtudag verður
flokkaskipunin í Fólksþinginu
þessi: Jafnaðarinenn 53 (áður
55), Vinstrimenn 40 (áður 44),
Stauning.
Hægrimenn 30 (áður 28), rót-
tæki flokkurinn 10 (áður 20),
Rjettarl'lokkurinn (Retspartiet
— nýr flokkur) 2, slesviski
flokkurinn 1. Ófrjett um úrslit-
in i Færeyjum.
Svo sem kunnugt er hefir
Staimings-rátSuneytiiS sitið með
stuðningi bæði Jafnaðarmanna
og róttækra, cn þeir háfa eftir
kosninguna 69 i stað 75 í þing-
inu. Stjórnin er því komin í
minni hluta. Búast má við því
að Vinstrimenn myndi stjórn
með stuðningi Hægirimanna.
Minning Eggerts Ólafssonar.
Þrjú erindi um Eggert Ólafs-
son Voriu flutt hjer í bæ 1. des.
Á skemtun stúde'nta laláði um
hann Sigurðnr Nordal prófessor,
í Vísindafjelagi íslands Guðm.
G. Bdrðarson adjunk en í útvarp
Vilhjálmur I>. Gislason meistari.
— .4 Akureyri var haldin minn-
ingarsamkoma að tilhlutun stú-
dentafjelagsins. Ræðumenn voru
Davið Stefánsson frá Fagraskógi,
Sigurður Guðmundsson skóla-
meistari og Púlmi Iiannesson
meistari í náttúrufræði. D. St.
flutti þar einnig drápu til ís-
lands. Kór kvenna og karla söng
milli ræðuhaldanna. — Stúdent-
ar og íslendingafjelag i Kaup-
mannahöfn efndu iil samsætis 1.
des. til þess að minnast Eggerts
og fullveldisins. Ræður fluttu
Sveinn Björnsson sendiherra og
dr. Björg Þorláksdóttir, Svein-
björn Sveinbjörnsson tónskáld
Og Iiaraldur Sigurðsson pianó-
leikari Ijeku á hljóðfæri.
Minningarsjóður
Eggeifs Ólafssonar var um 18
þús. kr. fyrir 1. des. auk gjafar
Helga Jónssonar, sem nema mun
um 10 þús. ltr. Stúdentar ljetu
ágóðann af hátíðarhöldum siu-
um 1. des. renna i sjóðinn.
Brúarfossi,
hinu nýja skipi Eimskipafje-
lags íslands, var hleypt af stokk-
unum 1. des.
Júlíana Sveinsdóttir,
heldur um þessar mundir mál-
verkasýningu í Listvinafjel.hús-
inu.
X