Vörður - 18.12.1926, Blaðsíða 1

Sy. ár.
15«»yK|KVÍK 1S. íios,
Á slríðsárunura öðluðust ný-
lendur Bretaveldis meira sjálf-
slaiðj í ýmsum efnura, en þær
liöfðu áður haft. Þessu sam-
kvæmt var afstaða nýlenda'nna,
sem sjálfstæðra ríkja innan
heimsveldisins, mörlcuð skýrt og
ótvírætt á ráðstefnu þeirri, er
forsætisráðherrar Bretaveldis
sátu nú fyrir skemstu. Var þar
m. a. svo ákveðið, að England
inætti engar þær skuldbinding-
ar gera, er vörðuðu heimsveld-
ið, án þess að nýlendurnar væru
þeira samþykkar. Er talið að
þessi samþykt muni treysta
tengslin innan breska veldisins
og' efla vald j)ess og áhrif.
Myndin yfir þessum línum er
af forsætisráðh’errura Bretaveld-
is, og var telcin er þeir sátu kon-
ungsveislu, meðan fundur þeirra
stóð. Georg konungur situr fyr-
ir miðri myndinni, á hægri hönd
honum Baldwin, forsætisráðh.
Englands, en á hina vinstri
Mackcxie, forsætisrh. Canada.
Bak við j)á standa, frá vinstri til
liægri: IV. S. Monroc (New
Foundland), J. G. Coaks (New
Zeaiand), Brnce (Ástralía),
Hcrzog gerteral (Suður-Afríka)
og W. T. Casgraue (Irland).
Ný st|órn
í Danmörku.
.... Madsen-Mygdal.
Slauning-ráöuneytiÍS haðst
lausnar þegar eftir kosninga-
ósigurinn 2. þ. m. Hafa nú
Vinstrimenn (hændaflokkurinn)
myndað stjórn með stuðningi
íhaldsmanna og er hún skipuð
þesSum mönnum:
Madscn-Mggdal, forsætisráð-
herra, Nccrgaard, fjármálaráð-
herra, Dr. Moltescn, utanríkis-
ráðh., Hyit'er, dóinsmálaráðh.,
Stebsager, verslunarmálaráðh.,
Kragh, innanrikisráðh., Brorson,
hermálaráðh. Bruun .stil'tpró-
fastur, kirkjumálaráðh., Bgskov
skólastjóri, kehsluraálaráðherra,
Siéensballe framkv.stj. sam-
göngumálaráðh. og Dr. Bubov,
heilbrigðismálaráðh.
Madsen-Mygdal, liinn nýi for-
sætisráðh., er einn af kunnustu
Jandbúnaðarfrömuðum Dana.
Hann hefir getið sjer mikið orð
fyrir stjórn sina á einum af
frerastu búnaðarskólum Dan-
merkur og sjálfur á seinni árum
rckið stórl bú. Hann verður
fimtugur á aðfangadag jóla.
Þykir hann maður liöfðinglegur
í sjón og raun og prýðilega máli
farinn.
Friðarverðlaun Nobefs.
fyrir árin 1925 og 1920 hafa
verið veitt Daws, Briand, Cham-
berlain og Stresemann fyrir
Daws-samþyktina og Locarno-
samninginn. Munu jjeir allir
væntanlegir til Oslo til þess að
þakka fyrir heiðurinn, en eins
og kunnugt er, er friðarverð-
launum Nobels úthlutað af
nefnd, er norska Stórþingið kýs.
Lækkun
herkostnaöar.
Fjármálaráðherra Breta Win-
ston Churcnill, dvelur um jiess-
ar inundir í París til jjess að
ræða við Poincarc um möguleik-
ana á samtökum með stórveld-
Winston Churchill.
unum um minkun herkostn-
aðar.
Árið sem er að liða hefur ver-
ið örðugt og tekjurírt breskri
verslun og breskum iðnaði.
Ko'laverkfallið hefur komið
þungt niður á öllu atvinnulífi
Englands og það er fyrisjáan-
legt að tekjur ríkisins af bein-
um sköttum verða með minsta
móti á næsta fjárhagstimabili.
Churchill verður því annaðhvort
að finna ráð til þess að lækka
útgjöld rikisins, eða þá að hækka
51. blad.
skattana. Hann hefir nú ákveðið
að reyna að draga úr herkostn-
aði Breta.
Eins og kunnugt er hefur fjár-
hagur Frakka og ítala staðið
með litlum blóraa á síðari árum
og hefur Churchill jiólt eðlilegt
að leita fyrir sjer um samtök
við þá um að flýta fyrir afvopn-
unarsamþýktum þeim, er lengi
hefir til staðið að Þjóðabanda-
lagið beitti sjer fyrir. Ennfrein-
ur mun hann freista þess að fá
stjórnirnar í Frakklandi, Ítalíu
og Englandi til jiess að gera nú
þégar sjersamning um lækkun
herkostnaðar svo um muni frá
áramótum. Ef Poincaré lekur
vel í þessar inálaleitanir Churc-
hills, mun hann halda förinni
áfram til Róm til þess að ráðg-
ast við Mussolini.
Minningarhátíö
í Lundi.
4. þ. m. voru 250 ár liðin frá
orustunni við Lund, þar sem Svi-
ar unnu frægan sigur á Dönum
(1670). Sænska herstjórnin
stofnaði til minningarhátíðar í
dómkirkjunni í Lundi og bauð
stúdentunum þátttöku, en þeir
höfnuðu boðinu. Vildu þeir eng-
an þátt eiga í liátið, sem

tív j
Minnisvarði
oruslunnar við Lund 1676.
haldin væri til þess að róma
sænskan vopnasigur yfir frænd-
þjóðinni handan Eyrarsunds,
en þess í stað minnast dagsins
með því að hylla hugsjónir frið-
ar og samheldni á Norðurlönd-
um.
Meðan herforingjarnir hjeldu
sigurhátið sína í dómkirkjunni
í návist Svíakonungs, komu stú-
dentar saman í fjelagsbvggingu
sinni og þar talaði íslendingur-
inn Gunnar Gunnarsson um ein-
ing norrænna þjóða og sagði m.
a. að aldrei mætti framar á
Norðurlöitdum halda slíka hátíð
sem þa, er nú stæði í dómkirkj-
unni. Að lokum þakkaði hann
stúdentlun fyrir að þeir hefðu
í dag dregið fána íslands og
Danmerkur við hún sinn hvoru
megin við sænska fánann á liúsi
sín u.
Um kvöldið fóru stúdentar í
skrúðgöngu, með danska og
sænska fánann í fararbroddi, út
að minnisinerki orustunnar
167G, er reist hefir verið fyrir
utan Lund. Fjöldinn af borgur-
um bæjarins slósl í förina og er
giskað á að um 30 þús manns
hafi safnast uin kvöldið við
minnisvarðann. Þar talaði Wei-
bull prófessor um vináttubond
Svía og Dana og lagði blómsveig
á varðann til minníngar um þá,
sem höfðu látið lif sitt, al' báð-
um þjóðum, fyrir 250 árum.
Heiðursmerki.
Konungur hefur veitt heiðurs-
inerki Fálkaorðunnar þessum
mönnum: — Stórriddarakross
með stjörnu Eggert Briem, íor-
sela hæstarjettar. Stórriddara-
kross án stjörnu: Elinu Steplien-
sert, landshöfðingja frú, Þóru
Magnússon, forsætisráðherrafrú,
Katrinu Magnússon, prófessors-
frú, Guðmundi Hannessyni pró-
fessor Vattij Guðmundssyni,
prófessor, Thor E. Thulinius,
stórkaupm., M. Menlcnberg præ-
fekt. Riddarkrossi: Dr. phil.
Björgu Þorláksdóttur, ungfrú
Thorstinu Jacksson, ekkjufrú
Margrjcti Pjetursdóttur, Egils-
stöðum, Steingrimi Matthiassyni,
lijeraðslækni, Dav. Shc. Thor-
steinson, fyrv. hjeraðslækni,
Halldóri Vilhjálmssyni skóla-
stjóra, Hvanneyri, Garðari Gísla-
syni, formanni Verslunarráðs ís-
Iands, Einari SiefánSsyni, skip-
stjóra, Júlíusi Júlíniussyni, skip-
sljóra, Þórólfi Bech, skipstjóra,
Guttormi Vigfússyni fyrv. um-
boðsmanni og skólastjóra, Geita-
gerði, Birni Guðmundssyni,
kaupmanni, Isafirði, Jóni Stur-
laugsyni, hafnsögum., Stokks-
eyri og Þorsteini Gíslasyni frá
Meiðastöðum, nú á Framnesveg
hjer í bænum.
Dánarfregn.
Nýlátinn er hjer í bænum
Árni Nikurlásson rakari, kunn-
ur og viiisæll borgari.
Fanney
heitir skemtirit lianda ung-
lingum, er Aðalbjörn Stcfánsson
gaf út fyrir allmörgum árum.
Hafa nú tvö hefti þess verið gel-
in út að nýju og fást hjá bók-
sölum. 1 ritinu eru aðallega smá-
sögur og þær vel valdar við img-
linga hæfi.
Nokkra jólasálma
hefir Hljóðfærahúsið gefið út í
sjerstöku hefti. Theódór Árna-
son hefir búið þá ýt fyrir slag-
hörpu og orgel.