Menntamál - 01.10.1926, Blaðsíða 4

2
MENTAMÁL
uppeldisfrætSinganna eru orönar aö áhugamálum almennings.
Þaö er aðalumræöuefniö, hvernig skólastarfseminni skuli
háttaö.
Hinar nýrri hreyfingar í skólamálum kalla sig ný-evróp-
iskar; kenna sig viö friskóla, framtiöarskóla o. s. frv. En
ekkert af 'þessum heiturn er gott.
Lýöháskólamir leggja áherzlu á aö vekja unga fólkið.
Kennarinn er þar aöalatriöiö. Hann er vekjarinn. Nýskóla-
menn ryöja kennaranum úr vegi og vilja fá börnunum völdin;
þau eiga aö skapa skólaandann, ráöa skólstarfinu og aga sig
sjálf. Þar er engin þörf fyrir lesskrá og stundatöflu. Börnin
vita betur en kennarinn, hvað gera skal. Þeir hugsa sjer að
hvert barn, sem í heiminn kemur, sje viöundur veraldar, sem
hefir nægilegt framtak og viljaþrek til aö ráöa skólastarfinu.
Þetta er að minsta kosti skilyrði fyrir að hinar nýju kenn-
ingar geti þrifist i jarðvegi veruleikans.
Þaö er ekki að undra, þó aö þessar kenningar hafi vakiö
umræður. Við kennararnir rnegum biðja: Guö gefi aö ný-
skólamennirnir hafi á rjettu að standa. Það væri óskandi,
að Jiað reyndist rjett, að börnin væru miklu meiri menn og
betri en við höfum hingað til álitið. Vjer höfum öll átt því
að fagna, að hafa börn til kenslu, seni fullnægt hafa þessum
skilyrðum nýskólanna, en vjer höfum einnig öll fengiö að
kenna á því, að þaö eru fæst börn, sem svo eru gerð.
í Hamborg kom það fyrir í einum slíkum nýskóla, að börn-
in sögðu kennaranum aö hypja sig burtu; þau gætu eius komist
af án hans. Jeg trúi ekki á þessar kenningar. Þaö er tímanna
tákn, að jegr sem allra manna nrest hefi barist fyrir því, að
bömin fengju að starfa meira á eigin ábyrgð, skuli nú þurfa
að rísa gegn þeirri siöbót, þar se'rn börnin taka ráðin í sínar
hendur og reka kennarann út. Þó að jeg hafi haldið frarn sjálf-
starfi barnanna, hefi jeg þó ætíð verið þeirrar skoðunar, að
kennarinn eigi að vera viöstaddur i kenslustundunum!
Kenningar nýskólamanna um viljafestu og sálarþroska 1)arna
eru engin raunvísindi. Sökin er sú, aö þeir hafa horft yfir