Menntamál - 01.02.1927, Blaðsíða 24

MENTAMÁL
72
óhlýönast bara til þess aS hlýöa ekki. jJau eru oft þögul, á-
hygrgrjUfu 11, hugsandi. Niöurstööur þrá þau, en ályktunargáfan
er óþroskuö, vinirnir mállausir og Irækurnar ófullnægjandi.
Kennarinn finnur sannarlega, aö hann er hjá óhamingjusöm-
um bekk. Hvaö er oröiö af opinskáu, hreinskilnu börnunum
lians ?
Þekkingarleysi er ekki alt af sama og sakleysi. Þaö getur
átt vi'ö ungbarniö, meöan hvatir þess blunda. Hinn saklausi
er oft sá, sem flestu er kunnugastur. Hann veit hætturnar
og er vopnaöur gegn þeim. En þékkingin kemur ekki sjálf-
krafa, og því er fræöslan. Og þetta er þjóÖþrifamál, efling
lieilbrigöi og siöferöisþróttar, verndun sakleysis.
Klavs Vedel miöaöi aöallega viö drengi í ræöu sinni, meö
þvi að hann hefir löngum kent drengjum. Aöalinnihald ræöu
hans var eitthvað á þessa leið : „Þetta er málefni, sem vekur
æ meiri athygli hjá uppeldisfræðingum og kennurum. Ráö
liafa verið reynd. en byrjaö á öfugum enda, hjá fullorönum
mönnum. íþróttafjeliig (skátar) hafa reynt útvist og áreynslu.
Kristileg fjelög hafa reynt kristileg áhrif. En gildi ])ess er
vafasamt. Þaö er ekki mikill trúarþroski hjá dreng á gelgju-
skeiöi. Alt er þetta þó viröingarverð viöleitni, en ekki fullnægj-
andi. Það þarf fræðslu. Hún á aö vera skólanna. Fræöslan
byrjar áöur en gelgjuskeiöið hefst. Umtal urn slíka hluti vekur
enga fýsn hjá barni á þeim aldri. Börnin fái aö vita uin lífs-
upphaf sitt. Leiöin lögö frá jurtum til manns. Kenslan sje,
eins og einn þáttur úr náttúrufræðiskenslu, hispurslaus og blátt
áfram. Tala ber um líffærin viö þau, þýöingu þeirra fyrir börn-
in sjálf og þjóðfjelagiö, hvernig þau eru í fóstri og fæddu
barni. Samanburöur viö jurtir. Ræöumaöúr kvaöst hafa 4—5
ára reynslu um þetta. Hann haföi áöur byrjað fræösluna á
gelgjuskeiöinu, reyndist of seint'. En ])á eru ýms vi'ðfangsefni
ágæt, ef fræöslan er fengin áöur, t. d. aö beina kröftum ung-
lingsins, er brjótast frarn á þessu skeiöi, inn á nýjar brautir, t.
d. íþróttir og útistörf. Hjálpa þannig unglingnum í baráttunni
viö freistingar og sterkar hvatir, fyrir sakleysi sínu og ham-