Menntamál - 01.02.1927, Blaðsíða 29

MENTAMÁL
77
„Annaö mál er þaö, ef hjer væri um. dau'öa hluti' að ræða.
Leggi maður framræslu])ípur i jöröina, verður að merkja við,
til að finna þær aftur. En þegar korni er sáð, er óþarft að
setja merki við það, þvi að það kemur upp aftur. Þú mátt
vera viss um, að það sem þú hefir hlustað hugfanginn á í ræð-
um minum, kemur upp aftur, þegar þu þarft á þvi að halda.“
Af því, sem sagt hefir verið hjer að framan sjest, að skóla-
hugmyndirnar nýju eru skyldar skólahugluyndum Grundtvigs
og Kolds. Hugmyndir þeirra eru að lifna við í barnaskólun-
um dönsku.
Einn þeirra, er sóttu þetta mót, var dr. phil. Sigurður
N æ s g a a r d. Hann er þektur skólamaður í Danmörku og
fylgir hinum nýrri stefnum. Þykir hann nokkuð róttækur.
Hann flutti ekki fyrirlestur þarna, en tók oft til máls, er uin-
ræður voru. Voru orð hans löngum hörð i garð gamla skól-
ans. Hann væri soðinn saman úr dauðum og drepaudi kerf-
um og reglum. Harðstjórn væri þar ríkjandi. Dýrð herinar
hefði aldrei verið eins mikil og nú. Kennarinn væri einráð-
ur og alt ætti að koma frá honum. Þetta kyrkti gáfur barns-
ins. lYtri hlýðni kvað hann eitt af því versta, sem með mönn-
um fyndist. Harðstjórinn skipaði hermönnum að kasta sjer
niður af „Sívala turni“ og þeir hlýddu. Kennarinn segði við
bornin: „Skrifið!“ og þau skrifuðu. Gamli skólinn þættist alt
vita, skipaði reglur og launaði böðla til að táklippa og hæl-
höggva þá er eigi fjellu í kerfið. En vitanlega kæmi margt
fram í sálarlífi barna, sem menn vissu ekkert um orsakir til,
en yrðu þó að haga sjer eftir. Ólag skólanna sæist meðal
annars á sjálfsmorðum barna, sem væru all tíð, t. d. í þýskum
og amerískum skólum. Umbætur ættu erfitt uppdráttar. Ótrú
á vísindum tefði. í tækni væri jafnan spurt um, hvað vísind-
in hefðu sagt í gær. Því væru hraðar framfarir þar. En á
sálrænu sviði notuðust menn við 2000 ára gamlar kenningar.
Uppeldið bæri að miða við það, að barnið er skapað í guðs
mynd og háð því vonda. Þegar barnið skapar, sjer maður, að
það líkist guði. Þroski barnsins er kominn undir sjálfsstarfi,